exercises in becoming uncertain (παραλλαγή IV) | Μαριάννα Χριστοφίδου

Με ποιους τρόπους μπορούν να καταστούν ορατές και ακουστές κάποιες εν πολλοίς αποσιωπηθείσες δυνάμεις που ασκούνται σε ευάλωτα σώματα (ανθρώπινα και μη); Πώς μπορούμε να μετασχηματίσουμε τις αντιξοότητες σε δυνατότητες και τις δυσκολίες σε ελπίδες;

Σε τόπους της Ιαπωνίας σημαδεμένους εδώ και πολύ καιρό από ανθρωπογενείς καταστροφές, η Μαριάννα Χριστοφίδου, υπότροφος του Onassis AiR, αφουγκράζεται το ήσυχο βουητό ενεργειακών δυνάμεων που έχουν την ικανότητα να μετατρέπουν τις καταστροφές σε πηγές δημιουργίας.

Στην τέταρτη παραλλαγή της συνεχώς εξελισσόμενης κινηματογραφικής διάλεξης-περφόρμανς, με γενικό τίτλο “exercises in becoming uncertain”, η Χριστοφίδου εξερευνά εναλλακτικούς τρόπους κατοίκησης ακρωτηριασμένων κόσμων. Καθοδηγητικό ρόλο σε αυτό της το εγχείρημα έχουν οι συναντήσεις της με καλλιτέχνες, ακτιβιστές, επιστήμονες, μελετητές και με το έργο ζωής τους, που είναι πλούσιο σε νοήματα και σεμνότητα. Ενσώματες οικολογίες γνώσης ανακύπτουν σε αυτή τη διερευνητική κινηματογραφική ανάγνωση από πρακτικές πολύ διαφορετικές μεταξύ τους, όπως είναι η διατήρηση κτηνοτροφικής δραστηριότητας και η διαβίωση σε ραδιενεργά εδάφη μετά την τριπλή καταστροφή στη Φουκουσίμα, ως μια ισόβια μορφή διαμαρτυρίας, ή η οικοφεμινιστική μυθοποιητική γραφή για υποστήριξη και ενδυνάμωση των θυμάτων δηλητηρίασης από υδράργυρο στη Μιναμάτα, που έμειναν ανάπηρα.

Η δοκιμιακή αφήγηση των φιλμ 16 χιλιοστών της Χριστοφίδου αντιπαραθέτει το πυρηνικό ανοίκειο με το υδραργυρικό ανοίκειο, επιχειρηματικούς εθνικισμούς που επιτείνουν τραύματα από περιβαλλοντικές αδικίες, την καταστροφή ενός οικοσυστήματος σύμφυτη με τη γέννηση ενός νησιού, ενόσω ο υπό παρακολούθηση πλανήτης μας αντλεί τον παλμό του μέσα από ηλεκτρικά σήματα σε μια οθόνη στο Τόκιο. Μια χορδή τόξου τεντώνεται έως το σημείο θραύσης, μετατρέποντας τη δυναμική σε κινητική ενέργεια.

Η καλλιτέχνις, παρακινούμενη από συναντήσεις με ακρωτηριασμένες οικολογίες και τραυματισμένους κόσμους ζωής, παλεύει λυρικά με ορισμένα από τα κομβικά περιβαλλοντικά ζητήματα και τις κοινωνικές προκλήσεις της εποχής μας. Οι κινηματογραφικές «ασκήσεις» της γίνονται ένα εργαλείο για τον συντονισμό του ακροατηρίου με στρατηγικές επιβίωσης εν μέσω πρακτικών κακοποίησης, βίας και καταστροφής.

Το έργο “exercises in becoming uncertain” έχει υλοποιηθεί μέχρι τώρα χάρη στη χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Υποτροφιών VISIT 2020/E.ON Stiftung, το Πρόγραμμα Επιχορήγησης Καλλιτεχνικής Έρευνας του Βερολίνου 2020-21 με την υποστήριξη του Τμήματος Πολιτισμού και Ευρώπης της Γερουσίας του Βερολίνου, καθώς επίσης του Σχεδίου TRANSIT, του Υφυπουργείου Πολιτισμού της Κύπρου και του Point Centre for Contemporary Art στη Λευκωσία. Η έρευνα για το έργο υποστηρίχθηκε από τους ιαπωνικούς οργανισμούς/θεσμούς Villa Kamogawa του Goethe-Institut Kyoto, Ερευνητικό Ινστιτούτο Σεισμών του Πανεπιστημίου του Τόκιο, Soshisha Center, Youkobo Art Space και Saikoneon AiR, καθώς και από το Onassis AiR.

Προηγούμενες παρουσιάσεις: Κινηματογράφος Transtopia του οργανισμού bi’bak, Βερολίνο (Πρόγραμμα Επιχορήγησης Καλλιτεχνικής Έρευνας του Βερολίνου, 2021), Κινηματογράφος mumok, Βιέννη (Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του Ιδρύματος Ludwig της Βιέννης σε συνεργασία με το Künstlerhaus Büchsenhausen του Ίνσμπρουκ, 2022) και θέατρο Παλλάς, Λευκωσία (IAPT και Υφυπουργείο Πολιτισμού της Κύπρου – Πολιτιστικές Υπηρεσίες).