«Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση»: Μια απαγορευμένη έννοια;

Γιατί ποτέ δεν υλοποιείται η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, ενώ η ανάγκη γι’ αυτήν είναι κάτι παραπάνω από επιτακτική;

Τρεις διακεκριμένοι ομιλητές, πανεπιστημιακοί, με το συντονισμό ενός φιλόλογου της νέας γενιάς που ζει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση από μέσα, και μάλιστα όχι υπό τις καλύτερες δυνατές συνθήκες, επιχειρούν να φωτίσουν τις κρυφές πτυχές μιας διαρκούς περιπέτειας χωρίς αίσιο τέλος, αυτή της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που δεν ολοκληρώνεται. Αναλύουν μέσω παραδειγμάτων, από τη σύγχρονη και ιστορική μας πραγματικότητα, τις αιτίες για τις οποίες η ποθούμενη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, παραπέμπεται συνεχώς στο μέλλον αντί να κοιτάζει προς αυτό.

Άλλη μία εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, αυτή για το «Νέο Λύκειο», αμφισβητείται προτού καν ξεκινήσει, ως αποσπασματική και αναποτελεσματική. Ο αείμνηστος ιστορικός της εκπαίδευσης Αλέξης Δημαράς είχε γράψει για τη «Μεταρρύθμιση που δεν έγινε», συγκρίνοντας τις μεγάλες προσδοκίες που είχαν οι ιδρυτές του ελληνικού κράτους από την παιδεία, ως φορέα δημιουργίας ενός καλύτερου μέλλοντος μέσω της προπαρασκευής υπεύθυνων πολιτών, με τα πενιχρά αποτελέσματα που συνήθως έχουν οι κατά καιρούς εκπαιδευτικές πολιτικές.

Τι φταίει και αυτή η μεταρρύθμιση ολοένα εξαγγέλλεται και δεν γίνεται ποτέ ή γίνεται ελλιπώς; Που οφείλεται το γεγονός ότι στο παρελθόν τόσοι και τόσοι σημαντικοί παιδαγωγοί, που έχουν αναμιχθεί ενεργά στην προσπάθεια βαθιάς αναμόρφωσης της παιδείας, δεν κατάφεραν παρά να κάνουν μικρές ή και επουσιώδεις αλλαγές; Είναι αιτίες ο κομματισμός, η συνήθης προχειρότητα της κρατικής γραφειοκρατίας, η έλλειψη επαρκών κονδυλίων, η συχνή εναλλαγή προσώπων στην ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου, ένα κατ’ όνομα μόνον ενδιαφέρον του πολιτικού συστήματος για την παιδεία, κάποιες βαθιές ιδεολογικές διαφορές που δεν επιτρέπουν συμφωνία και συνέχεια στις πολιτικές του κράτους; Τι είναι αυτό που μετατρέπει το διαρκές αίτημα για ουσιαστική παιδεία σε σύστημα ανακύκλωσης εξεταστικών μοντέλων για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια; Και ποιες πρωτοβουλίες πρέπει να πάρει η εκπαιδευτική κοινότητα, σε ένα πλαίσιο οικονομικής κρίσης που επιφέρει ένα ακόμη πλήγμα στο δημόσιο σχολείο;