Kristė Agota Savė: For Our Hopeless Business

Στη Σοβιετική Ένωση, όταν οι Λιθουανοί/ές αντιφρονούντες έπιναν με συντρόφους τους, ύψωναν γελώντας τα ποτήρια τους για να κάνουν μια γλυκόπικρη πρόποση, «Για την απέλπιδα επιχείρησή μας» ("For Our Hopeless Business"), ενώ συνέχιζαν να αντιτίθενται στο ολοκληρωτικό καθεστώς και να αγωνίζονται για την ελευθερία. Επιλέγω αυτή την πρόποση ως έναν τρόπο για να εξετάσουμε τις μελλοντικές μας επιδιώξεις. Απελπιστικό, έτσι δεν είναι; Και όμως, πρέπει να σηκώσουμε τα ποτήρια μας, να κάνουμε την πρόποση και να προχωρήσουμε μπροστά.

Ως επιμελήτρια του φεστιβάλ SIRENOS, αποφάσισα να αφιερώσω τα επόμενα τρία χρόνια στη διερεύνηση των αποκαλυπτικών διαθέσεων που στοιχειώνουν τον κόσμο στις μέρες μας. Στη Λιθουανία, στα ανατολικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ζούμε με τον φόβο του πολέμου τα τελευταία χρόνια. Αλλά οι πόλεμοι ξεσπούν καθημερινά σε διαφορετικά μέρη του κόσμου. Η κλιματική καταστροφή μας επηρεάζει όλους μας πιο έντονα χρόνο με τον χρόνο. Η αυξανόμενη μετανάστευση ανθρώπων από τον Παγκόσμιο Νότο, που αναζητούν μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη, έχει εξελιχθεί σε μια ντροπιαστική και απάνθρωπη διαδικασία. Ποιος είναι ο ρόλος των καλλιτεχνών και των καλλιτέχνιδων μπροστά σε όλα αυτά; Τι μπορούμε να κάνουμε και ποιον σκοπό εξυπηρετούν τα καλλιτεχνικά μας εργαλεία, όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι και αντιμέτωπες με μια φαινομενικά αναπόφευκτη αποκάλυψη;

Η εκδοχή του SIRENOS για το 2025 θα είναι αφιερωμένη στο θέμα του θεάτρου ως όπλου και θα εξερευνά τι προσπαθούμε να προστατεύσουμε και να υπερασπιστούμε απέναντι στην επικείμενη καταστροφή. Το 2026 θα εμβαθύνουμε στο θέατρο ως διαφυγή, αναδεικνύοντας τη δύναμη της τέχνης να μας προσφέρει διαφυγές από τις παγκόσμιες προκλήσεις. Το 2027 το φεστιβάλ θα επιχειρήσει να οραματιστεί μελλοντικά σενάρια με θέμα το θέατρο ως μέλλον.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής μου στην Αθήνα, σκοπεύω να αναζητήσω έργα Ελλήνων/ιδων καλλιτεχνών/ιδων που ασχολούνται με το θέμα της αποκάλυψης, τόσο άμεσα όσο και έμμεσα. Επανεξετάζοντας την ετυμολογία της λέξης «αποκάλυψη», που είναι ελληνική, μπορούμε να βρούμε εναλλακτικές σημασίες, όπως φανέρωση ή δημοσιοποίηση, αντί για καταστροφή. Θα μελετήσω ένα ευρύ φάσμα καλλιτεχνικών εκφράσεων, από το σύγχρονο θέατρο και τον χορό, μέχρι καλλιτεχνικές εκθέσεις και επιτελεστικές διαλέξεις. Στόχος μου είναι να γνωρίσω καλλιτέχνες/ιδες και επιμελητές/τριες που εστιάζουν στο θέμα αυτό και αναζητούν ελπίδα και δημιουργικές μεθόδους για την αντιμετώπιση των δύσκολων καιρών.

Μετά το πέρας του προγράμματος φιλοξενίας, θα ήθελα ιδανικά να παρουσιάσω 2-3 καλλιτέχνες/ιδες, παραστάσεις ή έργα στο Βίλνιους της Λιθουανίας, στο πλαίσιο του SIRENOS το 2026. Αυτή θα αποτελέσει την πρώτη αποκλειστική εστίαση στο ελληνικό θέατρο στην ιστορία του φεστιβάλ. Θα ήθελα επίσης να προσκαλέσω επιμελητές/τριες και καλλιτέχνες/ιδες από την Ελλάδα να συμμετάσχουν σε συζητήσεις, να πάρουν μέρος στην παρουσίαση του λιθουανικού θεάτρου και να δημιουργήσουν δίκτυα και νέες συνδέσεις.