Rasp Your Soul

Ο Georges Bataille, θέτοντας σε άρθρο του το ερώτημα «από πού αρχίζει το ανθρώπινο σώμα;», απαντά σχετικά με το στόμα: «Το στόμα είναι η αρχή ή, αν θέλουμε, η πλώρη των ζώων: στις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις, είναι το πιο ζωντανό μέρος, δηλαδή το πλέον τρομαχτικό για τα άλλα γείτονα ζώα. Όμως ο άνθρωπος δεν έχει μιαν απλή αρχιτεκτονική όπως τα ζώα και δεν είναι καν δυνατό να πούμε πού αρχίζει.» (Pierre Fédida, «Από πού αρχίζει το ανθρώπινο σώμα», μτφρ. Πάνος Αλούπης, εκδ. Άγρα, Αθήνα 2014.)

Από το θεατρικό χώρο ως αντανάκλαση του κοινωνικού χώρου, περνάμε στη χρήση της σκηνής προκειμένου να συλλάβουμε το σώμα μέσα στον πολιτισμό. Πολλοί σύγχρονοι θεωρητικοί και στοχαστές οριοθετούν έτσι το χώρο της σκηνής, ώστε να διαχωρίζεται αλλά και να διαχέεται στη ζωή της πόλης, στη ζωή και την πόλη. Άλλωστε, η σκηνή, ως αμφίσημο κατώφλι, δεν αποτελεί καινούργιο εύρημα, ούτε σχετίζεται αυστηρά μόνο με τις αισθητικές παραμέτρους μιας παράστασης. Η σκηνή είναι ένας χώρος όπου συνάπτονται σχέσεις –ανάμεσα σε «ερμηνευτές» και «θεατές», στην πιο αυτονόητη διάκριση–, ένας πιθανός κόσμος που αναπαράγει τις υπάρχουσες κοινωνικές αντιλήψεις γύρω από τον άνθρωπο και τον κόσμο όπου κατοικεί – ή τις αναθεωρεί. Η χορογράφος Kat Válastur, λαμβάνοντας υπόψη αυτή τη δυναμική, εφαρμόζει την ανατομία του ανθρώπινου στη σκηνή, θεωρώντας την τελευταία ένα είδος «στόματος», απ’ όπου «αρθρώνονται» απόψεις για το σώμα. Η σκηνή τρέφεται από τις αναπαραστάσεις του σώματος στον πολιτισμό, αλλά και τις τροφοδοτεί.

Στο βιβλίο του, "Το Είναι και το Μηδέν" (1943), ο Jean-Paul Sartre διατυπώνει το εξής σχετικά με τη σχέση σώματος και εαυτού: «Ζω το σώμα μου. [...] Το σώμα είναι ό,τι αμεσολάβητα είμαι. [...] Είμαι το σώμα μου στο βαθμό που είμαι.» Ωστόσο, αυτή η αδιάρρηκτη σχέση σώματος και εαυτού δεν είναι μόνο προσωπική υπόθεση του καθενός. Η εικόνα του σώματος, οι ποικίλες ερμηνείες του και οι συμβολισμοί που το ακολουθούν, αναδεικνύουν αφενός το σύνθετο πλέγμα εννοιών που μεσολαβεί ώστε να καταλάβουμε «τι μπορεί ένα σώμα», αλλά και το γεγονός ότι το σώμα ως βιολογική οντότητα δεν μας δίνεται ποτέ στην καθαρή, φυσική του διάσταση, αλλά διαμορφώνεται από τον πολιτισμό, την πολιτική, την κοινωνία. Η ιδιαίτερη κινησιολογική ματιά της Kat Valastur θα λέγαμε ότι εμβαθύνει στο παραπάνω, εξερευνώντας διαστάσεις της σωματικότητας, τις χωροχρονικές προσλάμβανουσες που άλλοτε μας δίνουν ένα σώμα ακέραιο και άλλοτε ένα σώμα κατακερματισμένο, διχασμένο ανάμεσα στην υλικότητα και την πνευματική του υπόσταση.

Όπως έχει δηλώσει η ίδια η χορογράφος, σε παλαιότερη συνέντευξή της: «Στη δουλειά μου δεν αντιμετωπίζω το χορό ως χορό. Άρα, στο στούντιο δεν μπαίνω ως μια χορεύτρια που αρχίζει να αυτοσχεδιάζει. Αντιθέτως, ξεκινώ να δουλεύω με έτοιμες δομές – αυτό που κάνω έχει από την αρχή έναν περιορισμό πολύ συγκεκριμένο, εξαιρεί το συναίσθημα από τη δημιουργική διαδικασία. Δεν αφήνομαι στη συγκίνηση, δεν εκφράζομαι κατ’ αυτό τον τρόπο για να αποκτήσω υλικό. Αυτός ο τρόπος δουλειάς με βοηθά να απελευθερωθώ. Είναι, λοιπόν, μια διαδικασία πιο έλλογη και πιο συνειδητή, η οποία με οδηγεί σε πόρτες που προηγουμένως δε γνώριζα ότι θα είχα τη δυνατότητα να ανοίξω. Υπάρχει, βέβαια, και ο κίνδυνος εγκλωβισμού σε μια πολύ συγκεκριμένη φόρμα, αλλά προσπαθώ συνεχώς να αναποδογυρίζω το κουτί και να βλέπω τη δουλειά από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Είναι ένας τρόπος να χορογραφώ αρκετά “υπαρξιακός”.» (Περιοδικό “ΧΟΡΟΣplus”, τ. 58.)

Η έρευνά της χορογράφου στη σόλο δημιουργία ξεκίνησε με το έργο «Υπέροχα δωμάτια» (2006) και συνεχίστηκε με το «Αυτό που γδέρνει το τζάμι από τη μέσα πλευρά» (2007), ενώ με τα έργα “Lang” (2008) και “So Many Gens Dark” (2009) τοποθέτησε την έννοια της μονάδας σε μεγαλύτερα επί σκηνής σύνολα. Με το “Rasp Your Soul” (2017) επιστρέφει στη «μικρή χορευτική φόρμα», το σόλο.