FFF4 | Piraeus / Heterotopia

Τρίτη 2 Μαΐου | 19:00 | Janeiro Café (Σταδίου & Πλατεία Ομονοίας, εντός της στοάς)
Συζήτηση και παρουσίαση των πρότζεκτ «Piraeus/Heterotopia» και «Piraeus/Heterochronia»

Συμμετέχουν:
Κάτια Αρφαρά, Δρ Ιστορίας της Τέχνης – θεατρολόγος, Σύλληψη & Καλλιτεχνική Διεύθυνση Φεστιβάλ
Akira Takayama, Σκηνοθέτης, εικαστικός και ιδρυτής της θεατρικής κολεκτίβας Port B
Hikaru Fujii, Εικαστικός και κινηματογραφιστής
Παυσανίας Καραθανάσης, Δρ. Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Ελένη Κυραμαργιού, Ιστορικός, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών - Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
Αθηνά Σταματοπούλου, Υπ. Διδάκτορας, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Σταύρος Σταυρίδης, Αρχιτέκτονας Αναπληρωτής Καθηγητής, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Προϋποθέτει μετακινήσεις και περπάτημα του κοινού σε εξωτερικό χώρο.
Προτείνουμε τη χρήση άνετων ρούχων, καπέλου και υποδημάτων καθώς ο περίπατος του κοινού διαρκεί περίπου 3 ώρες.
Για τη χρήση της εφαρμογής απαιτείται smart phone, σύνδεση σε 3G ή 4G και ακουστικά τηλεφώνου. Θα υπάρχει περιορισμένος αριθμός συσκευών στo σημείo εκκίνησης της Πλατείας Ομονοίας για όσους δεν διαθέτουν.
Δεν είναι κατάλληλη για άτομα με κινητικές δυσκολίες.

Στα σημεία εκκίνησης μπορείτε να κατεβάσετε την εφαρμογή και να πάρετε τον χάρτη της διαδρομής.
Επίσης θα προβάλλεται το έργο βίντεο «Piraeus / Heterochronia».

H εφαρμογή "Piraeus / Heterotopia" είναι ακόμα ενεργή και διαθέσιμη στο Google Play Store και στο App Store. Πατήστε για να κατεβάσετε την εφαρμογή βάζοντας τον κωδικό stegi.

[...] Το πλοίο αποτελεί για τον πολιτισμό μας, ήδη από το 16ο αιώνα μέχρι και σήμερα, όχι μόνο το σπουδαιότερο μέσο οικονομικής ανάπτυξης (δεν είναι άλλωστε αυτό το θέμα που με απασχολεί εδώ), αλλά και τη σημαντικότερη πηγή φαντασίας. Το πλοίο είναι η κατεξοχήν ετεροτοπία. Στους πολιτισμούς που δεν υπάρχουν πλοία, τα όνειρα στερεύουν, η κατασκοπεία αντικαθιστά την περιπέτεια και η αστυνομία τους πειρατές.
Μισέλ Φουκώ, Ετεροτοπίες (1967)

Ο Ακίρα Τακαγιάμα (γενν. 1969), με σπουδές θεατρολογίας και γλωσσολογίας στη Γερμανία, το 2002 ίδρυσε τη θεατρική κολεκτίβα Port B στο Τόκυο, σε συνεργασία με καλλιτέχνες, ακαδημαϊκούς και ακτιβιστές. H σύνθεση της Port B ποικίλλει και καθορίζεται από τη φύση των εκάστοτε πρότζεκτ, τα οποία μπορεί να είναι εγκαταστάσεις σε δημόσιους χώρους, περιπατητικές παραστάσεις, θεατρικές ξεναγήσεις, κοινωνικά πειράματα και lecture-performances. Είναι συνήθης η χρήση MP3 players, κινητών τηλεφώνων και ειδικά σχεδιασμένων εφαρμογών χαρτογράφησης στα πρότζεκτ του Τακαγιάμα. Η αφετηρία του είναι κάθε φορά η ίδια, το ερώτημα «τι είναι θέατρο;», έχοντας πάντα κατά νου την εύρεση νέων τρόπων εμπλοκής του με την κοινωνία.

Η ονομασία της ομάδας παραπέμπει στην καταλανική πόλη Πορτμπού (Portbou), στα γαλλοϊσπανικά σύνορα, όπου αυτοκτόνησε ο φιλόσοφος Walter Benjamin το 1940, προκειμένου να αποφύγει τη σύλληψη και έκδοσή του στη ναζιστική Γερμανία. Ο Μπένγιαμιν αποτελεί μια σταθερή αναφορά για τον Τακαγιάμα.

Από τον ουρανοξύστη Sunshine, που χτίστηκε στη θέση της φυλακής Σούγκαμο, όπου είχαν κρατηθεί τέσσερις χιλιάδες άτομα ως εγκληματίες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου (στο πρότζεκτ «Sunshine» 62, 2008) μέχρι τους άστεγους ή τη μουσουλμανική κοινότητα του Τόκυο (στο πρότζεκτ «The Complete Manual of Evacuation», 2010), η ταυτότητα, η ιστορία συγκεκριμένων τόπων (πόλεων, περιοχών, συνοικιών, κτιρίων και τοπόσημων) και η εμπλοκή του θεατή με αυτούς αποτελούν κυρίαρχο αίτημα στις site-specific παραστάσεις του Τακαγιάμα.

Με το εν εξελίξει «Referendum Project» (2011 έως σήμερα), ο Τακαγιάμα ανταποκρίνεται στο αίτημα της αφύπνισης και της ενεργητικής αντίδρασης των Ιαπώνων απέναντι στον αφοπλισμό και την πυρηνική ενέργεια, με αφορμή το πυρηνικό ατύχημα στο σταθμό της Φουκουσίμα (11 Μαρτίου 2011). Στο πρότζεκτ αυτό, το κοινό εισέρχεται σε ένα ειδικά διαμορφωμένο φορτηγό και, αφού παρακολουθήσει μια σειρά από συνεντεύξεις δεκάδων μαθητών από τη Φουκουσίμα και το Τόκυο σχετικά με το ζήτημα, καλείται να απαντήσει στο ίδιο ερωτηματολόγιο, λαμβάνοντας μέρος σε ένα φανταστικό, άτυπο δημοψήφισμα. Κάποιες από τις ερωτήσεις του: «Τι είναι εκείνο που περισσότερο θέλεις αυτήν τη στιγμή; Τι θα έκανες αν γινόσουν πρωθυπουργός; Πώς θα είναι η Φουκουσίμα και το Τόκυο στο μέλλον; Τι ονειρεύεσαι;»

Ο Τακαγιάμα δημιουργεί έργα που μεταφέρουν το θέατρο έξω από τα σταθερά πλαίσιά του και το συνδέουν με άλλα μέσα. Εργάζεται για να ανανεώσει την «αρχιτεκτονική του θεάτρου», διευρύνοντας τις συμβάσεις του θεάτρου και του κοινού μέσα στην κοινωνία και τον αστικό χώρο. Η δουλειά του, που φέρνει το κοινό στο επίκεντρο, είναι μια προσπάθεια δημιουργίας ενός θεάτρου πέρα από το θεατρικό χώρο, ως νέα κοινωνική πλατφόρμα και λειτουργία. Τα τελευταία χρόνια αλληλεπιδρά με ένα ευρύ φάσμα πεδίων, όπως τουρισμό, πολεοδομική έρευνα, εικαστικά και αρχιτεκτονική, χρησιμοποιώντας θεατρικές ιδέες για να καλλιεργήσει νέες δυνατότητες σε ποικίλα μέσα και είδη. Στην Ευρώπη, μια από τις τελευταίεςτου δουλειές είναι το «Evacuation», σε σύμπραξη με το πολιτιστικό κέντρο Künstlerhouse Mousonturm της Φρανκφούρτης.

Ο Τακαγιάμα παρουσίασε για πρώτη φορά στην Ελλάδα δείγμα της δουλειάς του ως ένας από τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες στο πρότζεκτ "X Apartments – Athens". Στη δική του πρόταση, έφερε τους θεατές σε επαφή με τρεις άστεγους, από την Αθήνα και την Ιαπωνία, μέσω μιας περιπατητικής παράστασης, στο πλαίσιο του Fast Forward Festival της Στέγης, το 2014. Όπως επισήμανε η Καλλιτεχνική Διευθύντρια Θεάτρου και Χορού της Στέγης, Κάτια Αρφαρά, «στόχος του πρότζεκτ αυτού είναι να αρθρώσει έναν κριτικό συλλογισμό γύρω από τα ετερογενή μοντέλα κατοικίας στο αθηναϊκό κέντρο, που έχουν μεταλλάξει τα καθιερωμένα χαρακτηριστικά του ιδιωτικού χώρου και την παραδοσιακή χρήση του. Μας προτείνει να συναντήσουμε τους κατοίκους της Αθήνας αποφεύγοντας χωρικές εξιδανικεύσεις αλλά και επικίνδυνους διαχωρισμούς ανάμεσα σε “ντόπιους” και “ξένους”, “νεοφερμένους” και “παλιούς”.»

Η ονομασία «Πειραιεύς» προέρχεται από τη λέξη «πέραν», με την έννοια της μακρινής ή αντικρινής στεριάς. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι προέρχεται από το «διά περάν» ή «πέραν ρέω» και το ρήμα «περαιώ», «διαπεραιώνω», δηλαδή «μεταφέρω ανθρώπους από μια ξηρά σε άλλη», καθώς η περιοχή χωριζόταν από τα παράλια της Αττικής με μια ελώδη περιοχή, το Αλιπέδιο, στην περιοχή ακριβώς που βρίσκεται σήμερα το Φάληρο. Περισσότερα για τον Πειραιά στο http://www.destinationpiraeus.com/gr.