Amanda Vincelli: Αγαπημένο μου ησυχαστήριο
Το πρότζεκτ αποσκοπεί να δημιουργήσει ένα χρηματοδοτούμενο ησυχαστήριο στην ύπαιθρο κοντά στο Tio'tia:ke/Μοντρεάλ, το οποίο θα απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους που συμβάλλουν ενεργά στην κοινωνική αλλαγή και την κοινοτική φροντίδα. Η εργασιακή εξουθένωση στους χώρους της τέχνης και του ακτιβισμού, στα συστήματα υγείας και εκπαίδευσης, στην κοινωνική οικονομία και στους κοινοτικούς χώρους είναι ανεξέλεγκτη. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα στοχεύει στη δημιουργία βιώσιμων ευκαιριών για τους εργαζομένους στον πολιτισμό και στη φροντίδα, ώστε αυτοί να αντλήσουν από τη δύναμη της φύσης: να ξεκουραστούν, να συνδεθούν, να εμπνευστούν, να αποκτήσουν πρόσβαση σε μια σειρά από θεραπευτικές υπηρεσίες και, εν ολίγοις, να κάνουν ό,τι θέλουν (ο καθένας μόνος ή όλοι μαζί), περιτριγυρισμένοι από δέντρα, υδάτινα σώματα, βουνά και ζώα. Μέρος αυτής της ερευνητικής φάσης του έργου θα αφιερωθεί στη σύλληψη εργαστηρίων και συμβουλευτικών χώρων για τον συλλογικό σχεδιασμό μιας εμπειρίας που θα αφορά ένα πλήθος κοινωνικών λειτουργών και θα καθορίζει μια όσο το δυνατόν πιο ισότιμη δομή, βρίσκοντας τρόπους να δοθεί αποζημίωση σε όσους δεν μπορούν να λείψουν από την εργασία τους για οικονομικούς λόγους. Το όνειρο είναι να δημιουργηθεί ένας χώρος όπου οι φροντιστές της κοινωνίας μας θα μπορούν να λάβουν τόση φροντίδα όση αυτή που δίνουν για τη συλλογική μας ευημερία.
Την Άνοιξη του 2022 το πρότζεκτ αυτό ξεκίνησε με την ιδέα της διάθεσης ησυχαστηρίων στην ύπαιθρο για άτομα που συμβάλλουν ενεργά στην κοινωνική αλλαγή και στην κοινοτική φροντίδα στο Μόντρεαλ. Η επικράτηση του burnout μεταξύ των συναδέλφων μου όλα αυτά τα χρόνια με ώθησε να δημιουργήσω ευκαιρίες για να αναζητήσουν ανάπαυση στη φύση και να ανακουφιστούν από απαιτητικούς ρόλους, ειδικά για άτομα που διαφορετικά δεν θα είχαν πρόσβαση σε κάτι τέτοιο.
Από την αρχή και μέσω του SEIZE, είχα την τύχη να συνεργαστώ με έναν μέντορα που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του έργου. Οι συναντήσεις μας αποκάλυψαν τη σημασία του να γίνει αυτή η πρωτοβουλία ένα έργο αμοιβαίας βοήθειας – να διευκολυνθούν οι ανταλλαγές και οι σχέσεις μεταξύ ανθρώπων που έχουν πρόσβαση σε χώρους κοντά στην πόλη και εκείνων που δεν έχουν τέτοια πρόσβαση, με τρόπους που θα συνέβαλαν στην ψυχική, σωματική και κοινωνική ευημερία. Κατά τη διάρκεια αυτής της πρώιμης φάσης, ερεύνησα και απευθύνθηκα σε άτομα με πρόσβαση σε χώρους, με αποτέλεσμα να καταρτίσω έναν εκτενή κατάλογο κατάλληλων τοποθεσιών, τις οποίες χαρακτήρισα με διαφορετικό βαθμό προσβασιμότητας. Παράλληλα, κατέστη σαφές ότι το πρώτο βήμα ήταν η δημιουργία ενός πλήρους χάρτη των αναγκών αυτής της ποικιλόμορφης ομάδας δικαιούχων, και η επιβεβαίωση της ανάγκης για τέτοιου είδους αποδράσεις ήταν το δεύτερο.
Νωρίτερα το 2023 χρησιμοποίησα ένα μέρος της χρηματοδότησης που μου παρείχε το Ίδρυμα Ωνάση για να οργανώσω μιας μικρής κλίμακας απόδραση για εργαζόμενους και εργαζόμενες στον τομέα της φροντίδας από το προσωπικό μου δίκτυο. Μείναμε σε μία από τις τοποθεσίες που είχα εντοπίσει, την καλύβα 3E στο St-Anne-du-Lac, μια land-based πρωτοβουλία που αποτελεί μέρος του προγράμματος 3Ecologies των ακαδημαϊκών Erin Manning και Brian Massumi. Το ησυχαστήριο παρείχε την ευκαιρία για προβληματισμό σχετικά με διαφορετικές κοινοτιστικές προσεγγίσεις για την ανάπτυξη του πρότζεκτ. Η ανάγκη να περιοριστεί και να αποσαφηνιστεί το για ποιον προοριζόταν αναδείχθηκε ως σημαντικό σημείο αιχμής. Χωρίς μια σαφέστερη κατανόηση των συγκεκριμένων αναγκών, θα ήταν δύσκολο να καθοριστεί πώς τα ησυχαστήρια θα μπορούσαν να τις καλύψουν ουσιαστικά. Έφυγα από το καταφύγιο με θεμελιώδεις και ανεκτίμητες γνώσεις για τα επόμενα βήματα και με ένα νέο όνομα για το έργο: “DeaREST”.
Μετά την απόδραση, διεξήγαγα περισσότερη έρευνα και είχα πολλές συζητήσεις με συναδέλφους μου που δουλεύουν στον τομέα της φροντίδας. Έγινε φανερό ότι μια τοπική προσέγγιση θα ήταν ο πιο αποτελεσματικός και βιώσιμος τρόπος για να ξεκινήσω και να αναπτύξω αυτό το πρότζεκτ. Ταυτόχρονα, οι συζητήσεις με συναδέλφους και κατοίκους του Parc-Extension, στο πλαίσιο της απασχόλησής μου σε μια κοινοτική οργάνωση στη γειτονιά, με έκαναν να συνειδητοποιήσω ότι πολλοί από αυτούς δεν είχαν φύγει ποτέ από την πόλη, ή ακόμη και από τη γειτονιά, από τότε που έφτασαν στη χώρα. Το Parc-Extension έχει τη μεγαλύτερη πυκνότητα πληθυσμού στο Μόντρεαλ και πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού αποτελείται από μετανάστες, νεοφερμένους, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. Η συγκεκριμένη γειτονιά βρίσκεται στο επίκεντρο της στεγαστικής κρίσης στην πόλη, με την πλειονότητα των κατοίκων να αντιμετωπίζει και άλλες προκλήσεις που διασταυρώνονται με αυτή της στεγαστικής επισφάλειας, όπως οι συστημικές διακρίσεις, τα χαμηλά εισοδήματα και η κοινωνική απομόνωση. Ο κακός πολεοδομικός σχεδιασμός την έχει καταστήσει αστική θερμική νησίδα, με τους κατοίκους να είναι εγκλωβισμένοι μεταξύ σιδηροδρόμων και αυτοκινητοδρόμων με περιορισμένη πρόσβαση σε δημόσιους χώρους και χώρους πρασίνου. Βλέποντας πώς αυτό το εγχείρημα θα μπορούσε να κάνει μια απτή διαφορά στις ζωές των κατοίκων του Parc-Ex που συνδέονται με την οργάνωση στην οποία συμμετέχω, αποφάσισα να ενσωματώσω τα ησυχαστήρια στη δουλειά μου. Επί του παρόντος, η εστίασή μου στρέφεται στην εξεύρεση της υλικοτεχνικής υποδομής για τη διοργάνωση ενός περιορισμένου αριθμού αποδράσεων για το φετινό καλοκαίρι, προωθώντας τις συνδέσεις μεταξύ των μελών της κοινότητας Brique par Brique. Διατηρώντας την κλίμακα μικρή και εντός των δυνατοτήτων του οργανισμού, πιστεύω ότι θα είμαι σε καλύτερη θέση να διασφαλίσω την επιτυχία και τον αντίκτυπο αυτών των αρχικών αποδράσεων και να αξιολογήσω τις δυνατότητες διευκόλυνσης ενός μεγαλύτερου αριθμού ησυχαστηρίων με βιώσιμο τρόπο.
Στο μεταξύ σκοπεύω να συνεχίσω τις συζητήσεις με παρόμοιους φορείς και οργανώσεις και να αναζητήσω συνεργασίες για να διερευνήσω τρόπους διευκόλυνσης αυτών των αποδράσεων σε μεγαλύτερη κλίμακα. Εξακολουθώ να οραματίζομαι μια πρωτοβουλία σε ολόκληρη την πόλη, η οποία όμως θα υποστηρίζεται από μια ομοσπονδία τοπικών εταίρων με ένα κοινό δίκτυο τοποθεσιών και συμμάχων. Καθώς το πρότζεκτ DeaREST συνεχίζει να εξελίσσεται από τη σύλληψή του ως την τοπική εφαρμογή, παραμένει ριζωμένο στη βασική πεποίθηση ότι όλοι και όλες αξίζουν χώρους ανάπαυλας και φροντίδας και πρόσβαση στα θεραπευτικά οφέλη της παραμονής στη φύση.