Δημήτρης Παπανικολάου: Αerial Breaths
Κατανοούμε την κοινωνική μας ταυτότητα σε σχέση με τους άλλους, ωστόσο αντιλαμβανόμαστε τους άλλους με έμμεσο τρόπο, ανιχνεύοντας την αλληλεπίδρασή τους με τον φυσικό χώρο που βρίσκεται κοντά μας. Τι θα συνέβαινε λοιπόν αν τα ίχνη αυτής της αλληλεπίδρασης μπορούσαν να διαμεσολαβηθούν εξ αποστάσεως από τα αστικά μας περιβάλλοντα, που θα επιτρέπαν σε ανθρώπους που δεν σχετίζονται χωρικά να έχουν μια κοινή εμπειρία της ανθρώπινης παρουσίας σε συλλογικό επίπεδο; Το “Aerial Breaths” συνιστά μια πρόταση για μια καλλιτεχνική εγκατάσταση υλικής τηλεπαρουσίας στον δημόσιο χώρο και σε κλίμακα πόλης, στην οποία γιγάντια φουσκωτά, συνδεδεμένα μεταξύ τους σε ένα ασύρματο δίκτυο, θα τοποθετηθούν σε επιλεγμένες τοποθεσίες της Αθήνας.
Σε αυτό το έργο οι επισκέπτες/επισκέπτριες κάθε τοποθεσίας θα μπορούν να βιώσουν ενσώματα την παρουσία των ατόμων που επισκέπτονται άλλες, απομακρυσμένες τοποθεσίες, και έτσι να εξετάσουν την αντίληψή μας για την εντοπιότητα, την αίσθηση του ανήκειν και την κοινωνική ταυτότητα. Τα φουσκωτά θα έχουν σχήμα κύβου και θα περιέχουν συλλογικά έναν σταθερό όγκο αέρα, σχηματίζοντας σε κλίμακα πόλης ένα κλειστό κύκλωμα φάρων, εν είδει φρυκτωρίας. Κάθε άτομο μπορεί να θέσει σε κίνηση οποιοδήποτε φουσκωτό φάρο, στέλνοντας σε αυτόν ριπές αέρα χρησιμοποιώντας το κινητό του. Ωστόσο, η αποστολή μιας ριπής σε έναν φάρο προϋποθέτει πως η ίδια ποσότητα αέρα θα αφαιρεθεί από έναν άλλο φάρο. Αν παρατηρήσουμε κάποιον φάρο να ξεφουσκώνει, αυτό σημαίνει ότι κάποιος, κάποια, κάπου, χρησιμοποιεί αυτόν τον αέρα για να φουσκώσει έναν άλλο φάρο. Αν παρατηρήσουμε κάποιον φάρο να φουσκώνει, αυτό σημαίνει ότι κάποιος, κάποια, κάπου κοντά χρησιμοποιεί αυτόν τον αέρα για να δηλώσει δημόσια την παρουσία του/της στον περιβάλλοντα χώρο που μοιραζόμαστε. Καθώς οι φάροι φωτίζονται, αποκαλύπτουν την ταυτότητα των φάρων με τους οποίους ανταλλάσσουν αέρα.
Ανάλογα με την τοποθεσία, την οπτική γωνία και το επίπεδο δέσμευσης των ατόμων που συμμετέχουν, το κλειστό κύκλωμα των φάρων επιτρέπει την ανάδειξη μοτίβων συνεργασίας ή ανταγωνισμού σε διάφορες τοποθεσίες, αντανακλώντας τους δύο κατηγοριακούς τρόπους με τους οποίους αντιλαμβανόμαστε την κοινωνικο-τοπική μας ταυτότητα: «εμείς εναντίον αυτών» και «εδώ εναντίον εκεί». Χάρη στους αμοιβαίους μετασχηματισμούς και στο μνημειώδες τους μέγεθος, οι φουσκωτοί φάροι σηματοδοτούν και ταυτόχρονα επηρεάζουν τις συλλογικές ταυτότητες των παροδικών «ντόπιων» και «επισκεπτών»: όλων αυτών των αγνώστων που τυχαίνει να «βρίσκονται εκεί σε μια συγκεκριμένη στιγμή», χωρίς κατά τ’ άλλα να μοιράζονται καμία κοινή ταυτότητα, αίσθηση του ανήκειν ή συνείδηση της παρουσίας του διπλανού τους.
Η Αθήνα αποτελείται από πολλές γειτονιές, η καθεμία με τον δικό της τοπικό χαρακτήρα και με οικοδομικά τετράγωνα που περιλαμβάνουν άκτιστα οικόπεδα. Το έργο έχει στόχο να συνδέσει αυτές τις ποικιλόμορφες τοπικότητες μέσα από μια κοινή υλική πλατφόρμα τηλεπαρουσίας. Κατά τη διάρκεια της συμμετοχής μου στο πρόγραμμα, σκοπεύω να αναπτύξω τον κώδικα τόσο για το front-end όσο και για το back-end σύστημα της πλατφόρμας, αλλά και να συνδεθώ με την καλλιτεχνική, την επιμελητική και την παραγωγική σκηνή της Αθήνας ώστε να προσδιορίσω τις συνθήκες του πλαισίου και να διακρίνω ευκαιρίες συνεργασίας.
