Vidal Bini: Sombre

Μετά το “Morituri” (Créer est un combat), τη νέα σόλο δουλειά του Vidal Bini γίνεται ερευνητικό πλαίσιο αλλά και σημείο αναφοράς για το έργο που εκπονεί στον χορό, στη γλώσσα και στην πορεία της σκέψης του.

Εδώ και αρκετά χρόνια ο Vidal Bini απευθύνει στον εαυτό του το ίδιο ερώτημα, συνεχίζοντας συνεχίζει να αναπτύσσει τη χορογραφική του προσέγγιση: Ποιος είναι ο πρώτος χορός; Ή, μάλλον, πώς ήρθε ο χορός στην ανθρωπότητα;

Ήταν άραγε μια μαγική τελετή, ένας χορός που μιμούνταν τη φύση, ένας κυνηγετικός χορός, ένας χορός της βροχής... Ή απλώς μια κινητικότητα που αναδύθηκε από την ευχαρίστηση τού να είναι κανείς ζωντανός; Ή έστω μια αντίδραση στις δυνατότητες του ανθρώπινου σώματος, το οποίο συνέχισε να μεταμορφώνεται καθ' όλη τη διάρκεια της εξέλιξης και της πρώτης εμφάνισης του ανθρώπινου είδους;

Κατ' επέκταση, και σε σχέση με την έρευνα για την αλληλεπίδραση ανάμεσα στην κίνηση και στη γλώσσα, τίθεται το ερώτημα της πρώτης λέξης. Πώς εννοιολογεί κανείς ένα αντικείμενο, εξωτερικό ως προς τον ίδιο, ή υποκείμενο από μόνο του; Πώς προκύπτει η ανάγκη να επινοήσουμε μια σειρά ήχων που θα γίνουν συλλογικά αποδεκτοί ως προσδιορισμοί αυτού ακριβώς του αντικειμένου ή υποκειμένου; Πώς δημιουργεί η ανθρωπότητα τη γλώσσα;

Αυτή η έννοια της καταγωγής είναι η απαρχή της έρευνας για το συγκεκριμένο νέο έργο. Το σόλο αυτό συνεχίζει στη λογική του “Morituri” μέσω της εστίασής του σε νέες αφηγήσεις, νέες διατυπώσεις των ζητημάτων που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες κοινωνίες.

Σε συνέχεια της διερώτησης για τον πρώτο χορό και την πρώτη λέξη ανακύπτει ένα ερώτημα για το τέλος – σαν μια μπάλα που πετιέται στον αέρα και αναπόφευκτα θα πέσει ξανά στη γη. Ποιος θα είναι ο τελευταίος χορός;

Ποια θα είναι η τελευταία λέξη; Το ανθρώπινο είδος δεν έχει ήδη προγραμματίσει την ίδια του την καταστροφή; Ποια σώματα και ποιους χορούς θα πρέπει να προετοιμάσουμε για να υποδεχτούμε ή να απορρίψουμε αυτή την εξαφάνιση, αυτό τον αφανισμό που φαίνεται όλο και πιο αναπόφευκτος, παράλληλα με όλες τις οικολογικές και κοινωνικές δεσμεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη; Με ποιες λέξεις θα πρέπει να εξοπλιστούμε;

Η μεταμόρφωση, η μετα-φόρμα, καθοδηγεί και αυτή τη σύνθεση, είτε είναι χορογραφική, είτε μουσική ή κειμενική. Ετυμολογικά το πρόθεμα «μετα-» δηλώνει αυτό που ακολουθεί, αυτό που αλλάζει, αυτό που συμμετέχει σε κάτι. Η λέξη «μόρφωση», από την άλλη, είναι συνώνυμη της μεταμόρφωσης, του σχηματισμού, της διαμόρφωσης. Πάνω σε «αυτό που ακολουθεί, αλλάζει ή συμμετέχει στη διαμόρφωση», οικοδομείται μια σύνθεση όπου το ντοκιμαντέρ εξισορροπεί την προοπτική.

Όλη η δουλειά που ξεκίνησε στο πλαίσιο του “Sombre” διασκεδάζει αυτή την έννοια, παίζοντας με τις αργές ή βάναυσες μεταμορφώσεις από τη μία κίνηση στην άλλη, από τη μία λέξη στην άλλη, από τη μία σωματική ή φωνητική υφή στην άλλη.

Η έρευνα και εξάσκηση αυτών των μεταμορφώσεων είναι εκ των πραγμάτων μια μακρά διαδικασία, προκειμένου να επιτευχθεί η σωστή ενσάρκωση.

Εκεί που το “Morituri” έβαλε στο παιχνίδι το εμπόλεμο σώμα και τις αναπαραστάσεις του μέσα σε ένα σκηνικό τεχνολογίας που εκτίθεται στο κοινό, εδώ ο στόχος είναι η επανεπινόηση μιας φυσικής και οργανικής εξέλιξης: της κυκλοφορίας από την αναπνοή, στον ήχο, στη γλώσσα, στο τραγούδι και στην κίνηση.

Γύρω από μια πολιτισμικά προσανατολισμένη και οπωσδήποτε φαντασιακή προέλευση του χορού και της γλώσσας, γνέθεται μια κυκλική (ή κυκλοφορική) φόρμα, η οποία τοποθετεί το κοινό όσο το δυνατόν πιο κοντά στις μεταμορφώσεις του σώματος και της φωνής.

Λειτουργώντας ως μια παράξενη χορογραφημένη κυκλική διαδρομή, αυτό το σόλο έργο αναπαριστά τις πολλαπλές μεταμορφώσεις που έχουν ήδη επιτελεστεί και αυτές που δεν έχουν προκύψει ακόμη, σ’ ένα σώματος που επιδιώκει τόσο να εγκλιματιστεί στην πραγματικότητα της εποχής του όσο και να κυκλοφορήσει ανάμεσα στο παρελθόν και στο μέλλον του.

«Διαισθάνομαι ότι χρειάζεται κανείς να πάει παρακάτω σκάβοντας όλο και πιο βαθιά, ώσπου ν’ αποκαλύψει έναν χορό και μια φωνή που υπήρχαν πριν από κωδικοποιήσεις και νόρμες. Αυτό είναι μάλλον αδύνατο σήμερα, δεδομένης της υπερ-κωδικοποιημένης σύγχρονης κοινωνίας μας. Επίσης, πρόκειται πιθανότατα για ένα εγχείρημα καταδικασμένο σε αποτυχία, καθώς οι παγίδες του ιστορικού ή πολιτιστικού εξωτισμού είναι πλέον ευρέως διαδεδομένες. Θα ήθελα να εντρυφήσω ακριβώς σε αυτή την απιθανότητα, σε μια προσπάθεια να βρω τον δρόμο μου και να επιβιώσω».

-Vidal Bini

Στο πλαίσιο ενός κύκλου με τίτλο “Dance, language, and thought” (Χορός, γλώσσα και σκέψη), αυτό το δεύτερο σόλο έργο εξετάζει την εξέλιξη και τη μεταμόρφωση του χορού και της γλώσσας. Προσεγγίζει αυτά τα ερωτήματα με την εξαιρετικά ισχυρή επίγνωση ότι οι πολιτισμικές και κοινωνικές κατασκευές που οδηγούν σε αυτή την αμφισβήτηση είναι επίκτητες και όχι έμφυτες.

Η ιδέα μιας νέας αφήγησης –που σήμερα ίσως να είναι σε εφαρμογή με κάποια δόση υπερβολής, αν και αρχικά αναπτύχθηκε από συγγραφείς όπως η Donna Haraway– συνιστά μια πρόταση απαραίτητη για την κοινωνική, οικολογική και πολιτισμική αλλαγή, ακόμα κι αν αυτή φαίνεται να αποκλείεται να συντελεστεί, και συγκροτεί έναν άξονα του οποίου η διερεύνηση ξεκίνησε με το “Morituri” (Créer est un combat) και συνεχίζεται σε αυτό το έργο.

Δουλεύοντας με την ένταση που αναπτύσσεται ανάμεσα στις έννοιες της προέλευσης και της νέας αφήγησης, γράφοντας ένα κείμενο προσαρμοσμένο στις ανάγκες της προφορικότητας και επανενεργοποιώντας την κινητικότητα ενός σώματος και την ικανότητά του να αποκτήσει φωνή, γλώσσα και τραγούδι, ο Vidal Bini αποζητά μια ποιητική σχέση με την αφήγηση – και κατ' επέκταση με το μέλλον.

Το μουσικό σύμπαν που αναπτύχθηκε σε προηγούμενες περφόρμανς και έργα του συνεχίζει κι εδώ να αποτελεί ερευνητικό πεδίο. Η ατονική, θορυβώδης και συνθετική μουσική, σε συνδυασμό με μια πιο μελωδική και ορχηστρική αισθητική, σχηματίζουν ένα ηχοτοπίο που υποστηρίζει τόσο το σώμα όσο και τη γλώσσα, είτε στην απαγγελία είτε στο τραγούδι.

Στο συγκεκριμένο έργο ο Vidal Bini επιστρέφει στις μεθόδους εργασίας που εφάρμοσε στην προηγούμενη σόλο δουλειά του.

Οι διάφοροι καλλιτέχνες/-έχνιδες που σχετίζονται με αυτό το έργο θα συμμετέχουν τακτικά ως σύμβουλοι στη δημιουργική διαδικασία. Τα στοιχεία που απαιτούν ειδικές κατασκευές εκτός από το σχέδιο (σκηνογραφία, κοστούμια) ανατίθενται απευθείας στους κατάλληλους/-ες έμπιστους/-ες συνεργάτες/-άτιδες.