Νίκη Δανάη Χανιά: Pseudo-Mythical Bestiary

Το “Pseudo-Mythical Bestiary” είναι μια εξερεύνηση και ένας στοχασμός για τα δύσκολα χρόνια της ελληνικής οικονομικής κρίσης, που επιχειρεί να καταδείξει πώς η τερατότητα προκύπτει ως τρόπος απόκρισης στην κοινωνική ανισότητα και την απόγνωση. Κοινές προσωπικές εμπειρίες που αφορούν προβλήματα ψυχικής υγείας, κατάχρηση ουσιών και κοινωνική εγκατάλειψη μπλέκονται με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν αθώα πλάσματα σε μύθους και λαϊκές αφηγήσεις, όταν θεϊκές δυνάμεις αποφασίζουν να τα καταραστούν και να τα μεταμορφώσουν σε τέρατα. Θα δημιουργηθεί ένας κόσμος της φαντασίας, φτιαγμένος από κατακερματισμένες, θολωμένες αναμνήσεις, όνειρα, ψευδαισθήσεις και μύθους, ξεκινώντας ως αφηγηματική εξερεύνηση, η οποία στη συνέχεια θα δώσει μορφή σε γλυπτά έργα.

Τα μυθικά ελληνικά ζωόμορφα τέρατα συνυπάρχουν με τις αντίστοιχες μορφές του σήμερα, κι είναι όλα τους θύματα άδικων κοινωνικών κατασκευών από τις οποίες είναι αδύνατο να γλιτώσουν – οι ιστορίες τους μπλέκονται και συμπίπτουν. Τα τερατώδη στοιχεία τους είναι διαφορετικά, αλλά οι εμπειρίες τους είναι καθολικές: η καταπίεση, η αδικία, η απόγνωση, ο θυμός, η βία και η αγάπη επαναλαμβάνονται ανά τους αιώνες.

Η επιστροφή στην πόλη όπου το τραύμα βιώθηκε και εκτέθηκε πρώτη φορά είναι ένας τρόπος να προσεγγίσω την καλλιτεχνική πρακτική συν-αισθηματικά και ως ενσώματη εμπειρία. Η σωματική, κοινή κατανόηση του να ζεις στην πόλη συνδέει προσωπικές εμπειρίες με το αισθητηριακό περιεχόμενο που τις συνέχει. Το πρότζεκτ θα ασχοληθεί με την πόλη της Αθήνας, προσεγγίζοντάς τη σαν ένα οργανισμό που έχει μεταμορφωθεί σε «τέρας» ο ίδιος. Η επαφή με ανθρώπους που έζησαν την κρίση και το μοίρασμα προσωπικών εμπειριών, καθώς και η αναζήτηση κοινών σημείων με το αρχαίο παρελθόν και με τους μύθους περί τερατότητας, θα αποτελέσουν το υλικό για να δημιουργηθούν συλλογικές «τερατώδεις» ιστορίες, με φόντο την αστική παρακμή της Αθήνας. Οι μύθοι λέγονται αλλιώς, αλλάζουν, αλλοτριώνονται. Σε αυτή την αναθεωρημένη τάξη πραγμάτων, τα τέρατα είναι κουρασμένα από την κοινωνική πραγματικότητα. Τώρα είναι η σειρά τους να αναζητήσουν την κατανόηση, την ελευθερία και την ισότητα.

Η τερατότητα μπορεί να εντοπιστεί σε οριακούς χώρους, να εμφανιστεί σε διαφορετικές περιοχές που έγιναν ένα, εκεί όπου το υποκείμενο συγχωνεύεται με το αντικείμενο, η λογική με την τρέλα, η επιθυμία με την αποστροφή, η ζωή με τον θάνατο. Είναι το τέρας διακριτό από τον εαυτό ή είναι το τέρας μέρος του εαυτού; Αυτή η δυνητική αναταραχή, ο φόβος της αναρχίας, είναι αυτό που μας τρομάζει στο τέρας. Αλλά εκεί ακριβώς έγκειται και η δυνατότητά του να αμφισβητήσει τα θεμέλια του συστήματός μας.

Η χρήση της έννοιας του «τερατώδους» στις αφηγήσεις συνεπάγεται την επιβολή ορίων που διαχωρίζουν το φυσιολογικό, το λογικό και τον πολίτη από το αφύσικο, το παράλογο, το κακόβουλο και τον εγκληματία. Εισάγοντας αυτή την έννοια στο πεδίο των προσωπικών μας εμπειριών, στόχος μου είναι να διερευνήσω πώς εργαλειοποιούνται ερμηνείες συμπεριφορών, προκειμένου να προβάλουν οντολογικές αξιώσεις που οδηγούν στον αποκλεισμό και τον διασυρμό. Συνεπώς, το έργο αυτό προάγει την ενσυναίσθηση και την κατανόηση αυτού που μέχρι στιγμής συγκροτείται ως «διαφορετικό από το φυσιολογικό».