Joana Hadjithomas & Khalil Joreige: «Περιμένοντας τούς Βαρβάρους», 2013

Έργο εμπνευσμένο από τον σπουδαίο Έλληνα ποιητή Κ.Π. Καβάφη

«Ζούμε σε ταραχώδεις καιρούς, αλλά έτσι μπορεί να ήταν πάντα… Zούμε σε καιρούς προσδοκίας για μια επικείμενη καταστροφή ή για μια στιγμή ανακούφισης. Αναμένουμε τη σωτηρία μας, έντρομοι, μήπως αυτή δεν έρθει ποτέ. Ζούμε σε καιρούς πολέμου, ύφεσης, απώλειας των ιδανικών, των δυνατοτήτων. Τα πιστεύω και οι ιδεολογίες μοιάζουν να φθίνουν, αφήνοντάς μας σε έναν κόσμο χωρίς παρηγοριά.

Μόνους.

Και τότε, ακούμε τη φωνή του Καβάφη.

Μοιραζόμαστε μαζί του το γεγονός ότι ζούμε στην ίδια περιοχή, σε μια περίοδο όπου, όπως γράφει ο ίδιος, η αιωνιότητα δεν ήταν ποτέ τόσο επισφαλής. Για εμάς, στον Λίβανο, κάποια από τα ποιήματα του Καβάφη αντηχούν πολύ δυνατά, απηχώντας τη διαρκή αποσύνθεση της κοινωνίας, σε έναν τόπο, όπου το απρόσμενο αποτελεί βεβαιότητα και το μόνο όπλο μας ενάντια στη βία και την εξουσία είναι οι επιθυμίες μας.

Έχοντας ως αφετηρία το ποίημα «Περιμένοντας τούς Βαρβάρους», διερευνούμε πανοραμικές όψεις της Βηρυτού, διατρέχοντας την απόσταση από το κινητό στο ακίνητο, από το γενικό στη λεπτομέρεια που αποκαλύπτεται στον κόσμο.

Η εικόνα ανασκευάζεται συνεχώς μέσω διαφορετικών, κάθε φορά, δεδομένων: Το βίντεο αποτελείται από στιγμιότυπα, φωτογραφίες που συντίθενται από 60 έως 70 διαφορετικές εικόνες. Η κάμερα διαπερνά τις φωτογραφίες, σταματά σε συγκεκριμένα σημεία που αποκτούν κίνηση μέσω επικαλυπτόμενων πλάνων, η διαδοχή των οποίων δεν είναι ορατή. Τα πλάνα αυτά μας αναγκάζουν να δούμε διαφορετικά την εικόνα, μετατοπίζοντας το βλέμμα μας και ανατρέποντας την αναμενόμενη απεικόνιση. Πρόκειται επίσης για μία φωτογραφία που αποκτά κίνηση καθώς την κοιτάμε. Δεσμευμένος χρόνος, ανεσταλμένος χρόνος αλλά και κίνηση που δεν μπορεί να σταματήσει και είναι πάντα παρούσα. Σαν ο χρόνος, ο χώρος και η κίνηση να ήταν συνεχώς σε σύγκρουση. Η προσωρινότητα μιας κατάστασης γίνεται επιβλητικό στοιχείο, η φύση αναστατώνεται και πολλοί ήλιοι εμφανίζονται σε πολλαπλούς ορίζοντες.

Ο Καβάφης, μία φωνή από το παρελθόν, προβάλλεται στο μέλλον, στο δεσμευμένο παρόν μας, όπως και στις εικόνες που προβάλλουμε, όπου η πόλη αποκαλύπτει τον εαυτό της, όπου η προσδοκία και η αγωνία γίνονται αισθητές, όπως και λίγο πριν έρθουν οι «Βάρβαροι». Αλλά θα έρθουν ποτέ; Και ξαφνικά, η εμορφιά εμφανίζεται, αταίριαστη…»

—Joana Hadjithomas & Khalil Joreige