bestiaire | Νεφέλη Αστερίου

Το “bestiaire” είναι ένα σκηνικό «τερατολόγιο», ένας μεταφορικός και, ταυτόχρονα, μεταμορφωτικός κατάλογος τερατόμορφων εικόνων και κινήσεων.

Η γυναίκα-αράχνη, η χορεύτρια-κύκνος, η συλφίδα, η γαζέλα ή η αλόγα, η σκύλα (η γνωστή μας bitch) συστήνονται για να μείνουν ή εμφανίζονται στιγμιαία και χάνονται. Σύμβολα, χορευτικές αναφορές, εξαγριωμένες αλλά και μελαγχολικές φιγούρες συνθέτουν ένα σύστημα σημείων τόσο για να διευκολύνουν όσο και για να ανατρέψουν κάθε απόπειρα ορισμού.

Αντλώντας έμπνευση από τις κλασικές και κλισέ αποδόσεις ζωικών χαρακτηριστικών στις θηλυκές του είδους μας, το “bestiaire” αναδιατυπώνει την ερώτηση της ταυτότητας σε μια περίοδο που η αλλαγή είναι η μόνη σταθερά.

Το έργο καταπιάνεται καυστικά με τη θηλυκότητα και την αρρενωπότητα, ανατρέχοντας σε διάφορες κινητικές πρακτικές. Αναζητά τις αντηχήσεις τους στη σωματική εκφραστικότητα, τις αναπαριστά, δοκιμάζει να τις οικειοποιηθεί ή να θολώσει τα νοήματά τους. Καλώντας το βλέμμα σε (αποτυχημένους) ορισμούς αυτού που συμβαίνει, η δημιουργός αναμετριέται με ένα νοθευμένο αρχείο χορευτικών υλικών και αναρωτιέται αν πραγματικά της ανήκει κάτι. Αποδεχόμενη τη ρευστότητα στη σύλληψη και πρόσληψη του σκηνικού συμβάντος, φέρνει το σώμα αντιμέτωπο με την ανάγκη και, συγχρόνως, τον φόβο του να είναι ορατό, ενώ διεκδικεί το δικαίωμα να εφευρίσκει συνεχώς την ταυτότητά του.

Στο “bestiaire”, το (χορευτικό) σώμα προσεγγίζεται ως μια αμείωτη πολυπλοκότητα, ως χώρος αναδιπλώσεων και ρωγμών, ως «εγώ» που αντανακλά το «εσείς».

• Bestiaires (= τερατολόγια) ονομάζονται οι εικονογραφημένες συλλογές –γνωστές κυρίως από τον Μεσαίωνα– που περιγράφουν πραγματικά και φανταστικά ζώα, αποδίδοντάς τους κάποια νοηματική ή συμβολική αξία.
• Βιβλίο αναφοράς για την έρευνα του έργου υπήρξε το εγχειρίδιο “Femmes animales: Bestiaire métaphorique” της Laure Belhassen, όπου η συγγραφέας συγκεντρώνει 55 μεταφορές που χρησιμοποιούνται για να αποδώσουν συγκεκριμένα ζωικά χαρακτηριστικά στο γυναικείο φύλο, σχολιάζοντάς τες με πνευματώδη σύντομα σχόλια.
• Υλικό έμπνευσης για τη δημιουργό του “bestiaire” υπήρξε και το βιβλίο του φιλοσόφου και επιμελητή τέχνης Paul B. Preciado, «Είμαι το τέρας που σας μιλά», στο οποίο σαρκάζει τη δυαδικότητα του φάσματος των φύλων όπως παραδοσιακά ορίζεται από την ψυχιατρική επιστήμη, που θεωρεί οτιδήποτε εκτός αυτής ως μη κανονικό και άρα τερατώδες. Το βιβλίο κυκλοφορεί στα ελληνικά σε μετάφραση Αναστασίας Μελίας Ελευθερίου (εκδόσεις Αντίποδες, 2022).
• Δεν είναι η πρώτη φορά που η Νεφέλη Αστερίου εμφανίζεται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Χορογράφων της Στέγης. Η προηγούμενη ήταν ως συνδημιουργός και ερμηνεύτρια του ψηφιακού έργου “besuch” που παρουσιάστηκε το 2021, ενώ το 2020 είχε εμφανιστεί ως ερμηνεύτρια στο έργο “DisJoint” της Αναστασίας Βαλσαμάκη.