Onassis Radiophonics - Επεισόδιο 5

16.06.2020

Πώς μπορεί να ακούγεται σήμερα ένα έργο γραμμένο για το ραδιόφωνο; Τα έργα του “Radiophonics” απαντούν σε αυτό το ερώτημα και επιλέχθηκαν μέσα από ένα ανοιχτό κάλεσμα που έγινε το 2016 από τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση καθώς και με νέες αναθέσεις στο σήμερα.

Ενσωματωμένα Πολυμέσα

Αν επιθυμείτε να δείτε αυτό το υλικό, παρακαλούμε να προσαρμόσετε τις ρυθμίσεις των cookies σας επιλέγοντας τις κατηγορίες Επίδοσης και Στόχευσης. Τα δεδομένα σας ενδέχεται να μεταφερθούν σε υπηρεσίες τρίτων μέσων όπως τα YouTube, Vimeo, SoundCloud και Issuu.

Προσαρμογή των ρυθμίσεων Cookies

ΕΙΔΗΣΕΙΣ (2020)

Επεισόδιο 5

Μπορούν οι ειδήσεις να αποτελέσουν πρώτη ύλη για ένα ραδιοφωνικό έργο; Την απάντηση δίνει το έργο «ΕΙΔΗΣΕΙΣ», που αποτελεί την «ανα-σύνταξη» των σημαντικότερων ειδήσεων της εβδομαδιαίας επικαιρότητας. Βυθισμένοι καθημερινά μέσα σε ένα συνονθύλευμα ειδήσεων, αλλά και fake news, πόσες από αυτές πραγματικά συγκρατούμε; Πόσο εύκολο είναι να εστιάσουμε την προσοχή μας; Οι λέξεις συνωστίζονται, συνθλίβονται και αφήνουν τελικά πίσω τους έναν θόρυβο. Αυτή την πορεία της πληροφορίας αποτυπώνει ο μηχανισμός του έργου «ΕΙΔΗΣΕΙΣ».


Δραματουργία: Νικόλας Χανακούλας
Στατιστική ανάλυση κειμένου και σχεδιασμός ήχου: Γαβριήλ Καμάρης
Ανάπτυξη αλγορίθμων σε περιβάλλον PureData: Φώτης Κοντομίχος
Οργάνωση-Εκτέλεση Παραγωγής: Delta Pi
Μια παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση

Η πέμπτη εκπομπή αφορά την εβδομάδα 24 του 2020 που ξεκινά τη Δευτέρα 8/6/2020 και κλείνει την Κυριακή 14/6/2020.

A Grimoire of Silence [Ένα γριμόριο σιγής]

Το “A Grimoire of Silence” είναι μια διερεύνηση ιδεών γύρω από τον ήχο, τη σιωπή, την ακρόαση και τη δημόσια τελετουργία, που διατυπώνεται σε μια ασταθή αφήγηση. Η αφήγηση επικεντρώνεται φαινομενικά σε μια έρευνα δημόσιων τελετουργικών ενός λεπτού σιγής, στα οποία ο πρωταγωνιστής αισθάνεται εξαπατημένος λόγω της ασυνεπούς διάρκειας της επονομαζόμενης σιγής. Όσο περνάει η ώρα, η ψυχική υγεία του κεντρικού χαρακτήρα επιδεινώνεται, καθώς επιχειρεί να εισχωρήσει στις σιγές και να χειραγωγήσει ηχογραφήσεις από μέσα, εισπράττοντας την αποδοκιμασία ενός αυταρχικού και πουριτανικού καθεστώτος. Μέσα από αυτό αναδύεται μια θεωρία της αλυσίδας ηχογράφησης, ως ένα είδος συμπαθητικής μαγείας, όπως το πραγματεύεται ο Marcel Mauss («Μια γενική θεωρία της μαγείας»).

Δημιουργός: James Wyness
Επιπλέον φωνές: Claire Watson

Διάρκεια: 33΄10΄΄

Καλλιτεχνικό σημείωμα

«Η αρχική ιδέα μου για το “A Grimoire of Silence” ήταν βασισμένη στην ιστορία ενός ατόμου που αισθάνεται εξαπατημένο από τα τελετουργικά της ενός λεπτού σιγής – συνήθως είναι είτε πιο σύντομα είτε πιο μεγάλα. Αποφασίζει να εισχωρήσει μέσα τους, χρησιμοποιώντας προηγμένη τεχνολογία, για να μάθει περισσότερα. Το άτομο αυτό προσπαθεί να βρει κάποια σιωπή στη δική του ζωή, αλλά ενοχλείται διαρκώς από καθημερινές, οικιακές, ηχητικές εισβολές. Εξετάζοντας αυτό το θέμα, το έργο διερευνά την αμφισημία στη ραδιοφωνική χρήση της τέχνης του foley, την αντίληψή μας για τους εσωτερικούς και τους εξωτερικούς χώρους, τους θορύβους και τις σιωπές του σώματος και του μυαλού. Στην πορεία, το κομμάτι προσφέρει μια μετρημένη κριτική των θεωριών για τη σιωπή, για παράδειγμα εκείνες του John Cage και τις ων ουκ έστιν αριθμός δυσνόητες και εξαντλητικές διατριβές που εκδίδονται από την ακαδημαϊκή βιομηχανία κάτω από την ομπρέλα των λεγόμενων Σπουδών Ήχου, στην προσπάθειά της να οικειοποιηθεί τον δημόσιο λόγο γύρω από τον ήχο και τη σιωπή. Στο διαλεκτικό επίκεντρο του έργου βρίσκεται μια σοβαρή έρευνα της ιδέας ότι η αλυσίδα ηχογράφησης, από το μικρόφωνο έως το ηχείο, είναι στην πραγματικότητα μια μορφή συμπαθητικής μαγείας, έτσι όπως αναλύει και περιγράφει την έννοια αυτή ο Marcel Mauss στη μνημειώδη μελέτη του, “Μια γενική θεωρία της μαγείας”. Μια τέτοια θεωρητική θέση λαμβάνει υπόψη τα ανθρωπολογικά θεμέλια των συναισθηματικών και κοινωνικά κατασκευασμένων απαντήσεών μας στις ηχογραφήσεις.

Η μη φωνητική δομή του κομματιού αποτελείται από ήχους από διάφορους εσωτερικούς χώρους, ηχογραφήσεις πεδίου από εξωτερικές τοποθεσίες και προσεκτικά συντεθειμένα στρώματα επεξεργασμένων ηλεκτροακουστικών ήχων δημιουργημένων από ηχογραφημένα υλικά. Το φωνητικό υλικό είναι προσεκτικά διαστρωματωμένο και ενίοτε αλγοριθμικά τυχαιοποιημένο σε πυκνές συστάδες υφής. Ηχογραφήσεις από μαγνητοταινίες είναι διαστρωματωμένες πάνω σε άλλες ηχογραφήσεις, οι οποίες κατόπιν διατρωματώνονται περαιτέρω με σχόλια. Αποφάσισα επίσης να συμπεριλάβω τυχαίες ηχογραφήσεις dictaphone από τους πρόσφατα αποβιώσαντες γονείς μου. Με αυτές και άλλες ηχογραφήσεις στο έργο, επιδίωξα να υπαινιχθώ τις φωνές των νεκρών, ένα δυνατό θέμα στον ιστορικό ραδιοφωνικό λόγο.

Το “A Grimoire of Silence” εξελίχθηκε σε μια εξερεύνηση αυτών των θεμάτων μαζί με την ιδέα ότι το κράτος και η Ακαδημία αναλαμβάνουν τον έλεγχο των καλλιτεχνικών και αναπαραστατικών δραστηριοτήτων. Γι’ αυτό συμπεριέλαβα μια δεύτερη φωνή, αυτήν μιας γυναίκας, η οποία ανακρίνει το (σιωπηλό) άτομο και αποκαλύπτει έτσι τον μηχανισμό ενός οιονεί ολοκληρωτικού καθεστώτος, θέτοντας καίρια ερωτήματα σχετικά με την ιδιοκτησία των αναπαραστάσεων της πραγματικότητας, ποιος επιτρέπεται να αναπαριστά τι; Όσο περνάει η ώρα, το άτομο καταρρακώνεται ψυχολογικά από αυτή την εμπειρία.

Το έργο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ηχογραφημένους και συντεθειμένους ήχους: ηχογραφήσεις πεδίου, πυκνές ηχητικές ροές και ηλεκτρονικά παραγόμενους ήχους. Η χρονική ακολουθία είναι εύθραυστη – ο ακροατής θα συναρθρώσει την αφήγηση μάλλον μέσα από μια κυκλική τροχιά παρά από μια γραμμική. Τέλος, το κομμάτι διερευνά τη μετατόπιση, τη μετάδοση, την αποσάρθρωση, τη μεταμόρφωση και τη μετάλλαξη, σημαντικά στοιχεία κι αυτά σε όλη την ιστορία του πειραματικού ραδιοφώνου.»

– James Wyness

Βιογραφικό