Initiatives Onassis AiR Προγράμματα του Onassis AiR 2022/23

Dorota Gawęda & Eglė Kulbokaitė: Τραγούδια του πεπρωμένου

Το προτεινόμενο πρότζεκτ της Dorota Gawęda και της Eglė Kulbokaitė, με τίτλο «Τραγούδια του πεπρωμένου», θα εξετάσει την πρακτική της ελληνικής θρηνητικής παράδοσης των μοιρολογιών. Η έρευνα θα διερευνήσει τη συνύπαρξη διαφορετικών χρονικοτήτων –αυτής των ζωντανών και αυτής των νεκρών– που σπάνια συναντιούνται στην καθημερινή μας αντίληψη, μια συνύπαρξη που παίζει κεντρικό ρόλο στο τελετουργικό τραγούδι. Το έργο θα αφορά τη συνεργασία με επαγγελματίες που εξασκούν το θρήνο, ενώ θα επικεντρωθεί στα συναισθήματα του φόβου και της θλίψης σε σχέση με την οικολογική κρίση.

Η έρευνα των Gawęda και Kulbokaitė και τα έργα που θα προκύψουν από αυτήν κινούνται ανάμεσα σε φυσικούς και ψηφιακούς χώρους, ενώ συχνά στρέφονται στην επιτελεστικότητα για να συνδεθούν με μια πρακτική στην οποία η σωματική –υλική, μοριακή, ατομική ή συλλογική– εμπειρία βρίσκεται στον πυρήνα. Το πρότζεκτ «Τραγούδια του πεπρωμένου» αποτελεί συνέχεια του “Mouthless [Χωρίς στόμα]”, μιας σειράς έργων βίντεο τα οποία αναπτύχθηκαν κατά το ήμισυ στο πλαίσιο της συμμετοχής των καλλιτέχνιδων στο Οnassis AiR το 2020. Σε αυτή τη σειρά, η σύγχυση εισχωρεί στις ρωγμές της Ιστορίας και ανθίζει στο ανακουφιστικό σκοτάδι με μια περίπλοκη οργανικότητα που θυμίζει τα βρύα στο δάσος. Η σειρά ανατρέχει στην κατασκευή του αποκλίνοντος αιρετικού υποκειμένου και, αντιστρόφως, στην τερατοποίηση της Φύσης και στην πρόσληψή της με όρους ετερότητας, εδραιώνοντάς τες ως ιστορικά αλληλένδετα φαινόμενα. Ειδικότερα το “Mouthless–Μέρος Ι” εστιάζει στην προθετικότητα της απαγγελίας να εμφανίζει –ως διά μαγείας– τη δύναμη να βρει κανείς τη φωνή του και να εκφράσει τη γνώμη του, καθώς και τη δυνατότητα ενός έργου τέχνης να προβάλλει τις αθέατες και αποσιωπημένες ιστορίες. Τα «Τραγούδια του πεπρωμένου» θα ακολουθήσουν αυτή την τροχιά, προβάλλοντας τη συμφωνία μεταξύ του ηχητικού κόσμου και του κάτω κόσμου.

εικόνα1/5

Σημείωμα Δημιουργού

Το ερευνητικό πρότζεκτ «Τραγούδια του πεπρωμένου» των Dorota Gawęda and Eglė Kulbokaitė ξεκίνησε από ένα ευρύ ενδιαφέρον για τη λαϊκή τραγουδιστική παράδοση και για το πώς τα παραδοσιακά τραγούδια λειτουργούν ως φορείς γνώσης και συμβάλλουν στη δημιουργία συλλογικών χώρων, ιδίως για τις γυναίκες. Η έρευνα επικεντρώθηκε στην ελληνική θρηνητική πρακτική του μοιρολογιού, μέσα από την ανάγνωση σχετικής βιβλιογραφίας, ερευνητικά ταξίδια και τη συνεργασία με το φωνητικό σύνολο Ισοκράτισσες για την επιλογή και ηχογράφηση ορισμένων πολυφωνικών τραγουδιών από την Ήπειρο. Η έρευνα των Gawęda και Kulbokaitė εξετάζει τη συνύπαρξη δύο διαφορετικών χρονικοτήτων: αυτής των ζωντανών και αυτής των νεκρών. Η διασταύρωσή τους είναι σπάνια στην καθημερινή μας αντίληψη αλλά κεντρική στο τελετουργικό τραγούδι. Αυτή η διττότητα του κόσμου και η συνεχής θόλωση των ορίων αντανακλάται περαιτέρω στο “Brood”, μια περφόρμανς μακράς διάρκειας που οι Gawęda και Kulbokaitė ανέπτυξαν κατά ένα μέρος στο Onassis AiR και παρουσιάστηκε στο φεστιβάλ Move 2023 στο Centre Pompidou το καλοκαίρι του 2023. Το 6ωρο ηχητικό έργο του “Brood”, που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με τον συνθέτη Oxhy από το Λονδίνο, περιλαμβάνει συγκεκριμένα τραγούδια των Ισοκρατισσών που επιλέχθηκαν για τη σύνδεσή τους με την οικολογία μέσω στίχων που απευθύνονται στη φύση, είτε πρόκειται για ζώα είτε για φυτά, ως έναν παράγοντα ικανό για σκέψη και διάλογο, και μιλούν για τον κάτω κόσμο ως παράλληλη πραγματικότητα.