Μανώλης Μανουσάκης - Πρόγραμμα Φιλοξενίας Beirut Art Residency
Φωτογραφία: Jerzy Goliszewski
Ο Μανώλης Μανουσάκης είναι ένας από τους πρώτους φιλοξενούμενους καλλιτέχνες του προγράμματος Onassis ΑiR Exchange Residencies (2019) και διεξήγαγε διμηνιαία έρευνα στο BAR (Beirut Art Residency) στη Βηρυτό.
Πίσω από την οπτική πραγματικότητα μιας πόλης που βρίσκεται μπροστά σου, κρύβεται μια άλλη διάσταση πλούσια σε ήχους που μεταμορφώνει την πόλη σε ακουστική εμπειρία. Η Βηρυτός, όπως και η Aθήνα, έχει μια ιδιαίτερη ένταση. Και οι δύο πόλεις έχουν υπάρξει ζωντανοί χώροι γεμάτοι νόημα, από την αρχαιότητα: κοσμοπολιτισμός και τοπικισμός, πολυπολιτισμικότητα, αστική ανάπτυξη και εξευγενισμός, εστίες αντίστασης, παράδοση και νεωτερικότητα, εργατικές γειτονιές, μετανάστες και μετανάστριες, καλλιτεχνικός κόσμος, νυχτερινά κέντρα και κλαμπ, εναλλακτικοί πολιτιστικοί χώροι, τουρίστες και μνημεία τόσο της αρχαιότητας όσο και σύγχρονα. Εκτός αυτού, οι δύο πόλεις μοιράζονται τώρα το ίδιο παγκόσμιο ζήτημα: το προσφυγικό. Από τη μια πλευρά η Ελλάδα λειτουργεί ως πύλη εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ από την άλλη ο Λίβανος αποτελεί παραδοσιακά προορισμό για πρόσφυγες, ήδη από τη δεκαετία του 1920.
Παρ’ όλα αυτά, η προσφυγική κρίση παραμένει ένα ιδιαίτερα πολιτικοποιημένο ζήτημα. Ο Μανουσάκης θα καταγράψει την πόλη της Βηρυτού και τους κατοίκους της. Θα επισκεφτεί τους προσφυγικούς καταυλισμούς και θα χρησιμοποιήσει το υλικό από εργαστήρια, δημιουργώντας ταυτόχρονα μια «ανθολογία» εμπειριών που συνδέονται με την ιστορία της πόλης και μια σειρά από ηχητικές συνθέσεις εμπνευσμένες από αυτές τις εμπειρίες. Η τελική παρουσίαση θα αποτελείται από μια ηχητική εγκατάσταση και έναν ηχητικό περίπατο (χρησιμοποιώντας την εφαρμογή My City My Sounds) με συνεντεύξεις, ηχοτοπία και ηχητικές συνθέσεις, αποκαλύπτοντας ένα μέρος της πόλης και τις ιστορίες των κατοίκων της, οι οποίες παραμένουν κρυμμένες πίσω από τις επιβλητικές εικόνες τόσο της προσφυγικής κρίσης όσο και της αστικής ανάπτυξης της Βηρυτού.
Ο ηχητικός περίπατος/εγκατάσταση θα αποτελέσει μέρος μιας ευρύτερης σύνθεσης ηχητικού χάρτη που ξεκίνησε το 2014 στον Νέο Κόσμο της Αθήνας (Rhizome I) και πλέον έχει επεκταθεί με τον Κεραμεικό, το Γκάζι και το Μεταξουργείο (Rhizome II), καθώς και με το χωριό Σελλασία στη Λακωνία (Rhizome III). Το πρότζεκτ του Μανουσάκη, με τίτλο “The West Between Us”, θα επεκταθεί περαιτέρω για να περιλάβει τα ηχητικά τοπία της Αθήνας και της Βηρυτού (Rhizome IV), «συνδέοντας και ενώνοντας τις δύο πόλεις».