Μουσικη

Αφιέρωμα στον John Cage: The Keyboards

Νίκος Λαάρης

ημερομηνίες

23-11-2012

τιμές

10 — 18 €

τοποθεσία

Στέγη

ωρα & ημερομηνια

ημέρα

ώρα

τοποθεσία

ημέρα

Παρασκευή

ώρα

21:00

τοποθεσία

Μικρή Σκηνή

πληροφοριες

Εισιτηρια

18 €
Μειωμ. 10 €

Ένα αφιέρωμα με έργα για όλα τα πληκτροφόρα για τα οποία έγραψε μουσική ο μεγάλος πειραματιστής.

“I have nothing to say and I am saying it” - John Cage

Η τέχνη του Τζων Κέητζ αντλεί τη δύναμή της από το παράδοξο της παραπάνω δήλωσής του («Δεν έχω τίποτα να πω και το λέω»). Από τη μία, η υπέρβαση των προσωπικών, υποκειμενικών προτιμήσεων και επιλογών, με σκοπό την απελευθέρωση του πλήρους ηχητικού φάσματος του κόσμου. Από την άλλη, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του «τίποτα», δημιουργία μιας πλουσιότατης και συνεχώς εξελισσόμενης πανοπλίας μέσων σύνθεσης, γραφής και περφόρμανς που σημάδεψε ανεξίτηλα όλη την τέχνη (και όχι μόνο τη μουσική) από τα μέσα του 20ού αιώνα μέχρι τις ημέρες μας.

Ο Τζων Κέητζ επινόησε το προετοιμασμένο πιάνο το 1940, όταν, ελλείψει χώρου για ένα σύνολο κρουστών, αναγκάστηκε να συνθέσει για ένα πιάνο, του οποίου τις χορδές ακουμπούσαν διάφορα αντικείμενα. Τις χορδές των πιάνων για το “Bacchanale” και το “A Valentine out of Season” θα ακουμπούν μονωτικά λάστιχα, καουτσούκ, βίδες, παξιμάδια, μπουλόνια, λωρίδες μπαμπού, κομμάτια ξύλου και νομίσματα. Τα δύο αυτά κομμάτια, η Σουίτα για toy piano, αλλά και τα δύο έργα για πιάνο, έχουν άμεση σχέση με το χορό, καθώς χορογραφήθηκαν από τον σύντροφό του, τον διάσημο χορογράφο Merce Cunningham.

Οι υπόλοιπες συνθέσεις είναι μεταγενέστερες και πολύ διαφορετικής αισθητικής. Στο “Water Music”, που μπορεί να ονοματίζεται από την πόλη και την ημερομηνία στην οποία παίζεται, γίνεται χρήση ραδιοφώνου, σφυριχτρών, δοχείων νερού, τράπουλας, ξύλινης βέργας και αντικειμένων για την προετοιμασία του πιάνου. Το “HPSCHD” (από την αγγλική λέξη harpsichord: τσέμπαλο) αποτελείται από επτά σολιστικά μέρη για ένα έως επτά τσέμπαλα και 1 έως 52 μαγνητοταινίες. Η επιμέλεια μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή είναι του συνθέτη Θεόδωρου Λώτη.

Διαβαστε περισσοτερα

Το “Bacchanale” ήταν το πρώτο έργο του Κέητζ για προετοιμασμένο πιάνο (prepared piano).

Ο Κέητζ δεν έκρυψε ποτέ τη σχέση του με τον Μερς Κάννινγχαμ. Μάλιστα, το έργο “Dream” που θα ακουστεί στη συναυλία γράφτηκε ειδικά γι’ αυτόν.

Το “In a Landscape” θυμίζει έντονα Eric Satie, η μουσική του οποίου επηρέασε έντονα τον συνθέτη.

Τα μέρη της «Σουίτας για toy piano» είναι γραμμένα για μόλις πέντε ή εννιά λευκά πλήκτρα.

Ο Νίκος Λαάρης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1970, σπούδασε πιάνο, βιολί και θεωρητικά στο Ωδείο Αθηνών, συνέχισε για μεταπτυχιακές σπουδές στο Royal College of Music του Λονδίνου και στο Manhattan School of Music της Νέας Υόρκης (απ’ όπου του απoνεμήθηκε ο τίτλος του διδάκτορα, ενώ δίδαξε επίσης πιάνο, θεωρητικά και παιδαγωγία, διετέλεσε συντονιστής του Τμήματος Ακουστικών και διηύθυνε τακτικά νέα μουσική). Έχει δώσει ρεσιτάλ στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. «Οι Παραλλαγές Γκόλντμπεργκ» του Μπαχ καθώς και έργα Σκαλκώτα και Janacek περιλαμβάνονται στον υπό έκδοση πρώτο σόλο δίσκο του.

Έχουν γράψει για το Λαάρη:
«Είναι ένας εξαιρετικός καλλιτέχνης, που του είναι αδύνατο να βγάλει έστω κι έναν άσχημο ήχο» - Stephen Pettitt, εφ. “The Times”.
«Πιανίστας στερεότατης τεχνικής, φωτεινού ήχου και μουσικότητος που κατίσχυε ενός στιβαρότατου toucher, αναδεικνύοντας πλαστική ροή φράσεων, νοημάτων και εναλλαγές πυκνοτήτων αν όχι δυναμικής» - Γιώργος Λεωτσάκος, εφ. «Εξπρές».

Ο Θεόδωρος Λώτης σπούδασε κιθάρα, φλάουτο και σύνθεση στην Ελλάδα, στο Βέλγιο και στην Αγγλία. Έχει στο ενεργητικό του αναθέσεις για σύνθεση έργων, συναυλίες και συμμετοχές σε φεστιβάλ ανά τον κόσμο (Ευρώπη, Ασία, Αυστραλία, Βόρεια και Νότια Αμερική), ενώ έχει λάβει αρκετά βραβεία και διακρίσεις (μεταξύ αυτών, το πρώτο βραβείο στο Διεθνή Διαγωνισμό Εκτέλεσης Ηλεκτροακουστικής Μουσικής, στις Βρυξέλλες, το 2002). Είναι επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιόνιου Πανεπιστήμιου και ιδρυτικό μέλος του Ελληνικού Συνδέσμου Συνθετών Ηλεκτροακουστικής Μουσικής και της Ελληνικής Εταιρίας Ακουστικής Οικολογίας. Ο πρώτος του προσωπικός δίσκος κυκλοφορεί από την καναδική εταιρεία Empreintes Digitales.

Προγραμμα

“HPSCHD” (1967-69), για τσέμπαλο και υπολογιστή
“A Valentine out of Season” (1944), για προετοιμασμένο πιάνο
“Suite for Toy Piano” (1948), για toy piano
“Dream” (1948), για πιάνο
“Water Music” (1952), για πιανίστα
“Souvenir” (1983), για όργανο
“Bacchanale” (1940), για προετοιμασμένο πιάνο
“In a Landscape” (1948), για πιάνο