"Η ιστορία του στρατιώτη" | Έργα Ζερβού, Κούκου, Χριστοδούλου, Chopin, Stravinsky

Το σύνολο γεννήθηκε από την ιδέα της συνεργασίας των μουσικών υποτρόφων του Ιδρύματος Ωνάση, με πρωτοβουλία του Νίκου Χριστοδούλου. Στη συναυλία αυτή το σύνολο περιλαμβάνει, ως ορχήστρα δωματίου, όλα τα όργανα της ορχήστρας, από ένα – ξύλινα και χάλκινα πνευστά, κρουστά, πιάνο, έγχορδα. Οι συντελεστές –σολίστ μέλη του συνόλου, συνθέτες, σοπράνο, μαέστρος– είναι στην πλειονότητά τους υπότροφοι του Ιδρύματος.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έργα για ορχηστρικά σύνολα δωματίου τριών σύγχρονων Ελλήνων συνθετών και του Στραβίνσκυ. Στα έργα, είτε σε «απόλυτες» μορφές, είτε σε φωνητικές και σκηνικές, η μουσική συναντά τη λογοτεχνία και το θέατρο.

Ένα ύστερο «Νυχτερινό» του Σοπέν οδηγεί στο «Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας», σουίτα (για ορχήστρα δωματίου) από την ομώνυμη όπερα-μπαλέτο του Περικλή Κούκου. Η όπερα (ανάθεση των Φίλων της Εταιρείας Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά), που στηρίζεται στο ομώνυμο έργο του Σαίξπηρ, χαρακτηρίζεται από εναλλαγή ζωηρών πολυρρυθμικών και μελωδικών στοιχείων, ανάδειξη ηχοχρωμάτων με σόλο των πνευστών, αναφορές σε τροπικά στοιχεία αναγεννησιακής μουσικής.

«Ο μεγάλος χορός των γερανών στο Κούλαμπεργκ», για ορχήστρα δωματίου, του Νίκου Χριστοδούλου (ανάθεση Γ΄ Προγράμματος ΕΡΑ) παραπέμπει στο ομώνυμο κεφάλαιο από το μυθιστόρημα «Το θαυμαστό ταξίδι» της Selma Lagerlöf: μια ετήσια αμφικτυονία των ζώων, ένας συνολικός τελετουργικός χορός με κορύφωση το χορό των γερανών. Το έργο δεν έχει προγραμματικό χαρακτήρα και έχει μορφή σονάτας, με αντιπαράθεση μιας πολυρρυθμικής, ομοφωνικής και μιας σταθερά ρυθμικής, αντιστικτικής ιδέας.

Το “Grodek”, για σοπράνο και ορχήστρα δωματίου, του Γιώργου Ζερβού (παραγγελία του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης) γράφτηκε πάνω στο τελευταίο (1914) ποίημα του Georg Trakl, όπου αντικατοπτρίζεται όλη η ζοφερή ατμόσφαιρα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Στη μελοποίηση συνδυάζονται δύο στοιχεία, «φύση» και «θάνατος», υπό τη μορφή μελωδικο-ρυθμικών μοτίβων που αλληλοδιαπλέκονται οδηγώντας σταδιακά σε κορύφωμα.

Η περίφημη Σουίτα από την «Ιστορία του στρατιώτη» του Στραβίνσκυ χαρακτηρίζεται από μοναδικότητα τόσο στο ύφος όσο και στην ενορχήστρωση, για ένα ασυνήθιστο μικρό σύνολο επτά οργάνων – απόρροια της επιθυμίας του συνθέτη να δημιουργήσει ένα μουσικοθεατρικό έργο που θα μπορούσε να παίζεται, παρά τις μεγάλες οικονομικές δυσκολίες της εποχής μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η συναυλία κλείνει με το “Tango” του ίδιου συνθέτη.