Gluck/ Mozart/ Mendelssohn

Ο Γκλουκ ήταν ο συνθέτης που με τον «Ορφέα» έφερε την ανατροπή στα οπερατικά ήθη της εποχής του. Το καλλιτεχνικό του ιδεώδες ήταν μια «ευγενική απλότητα», βασισμένη σε αρχαίους ελληνικούς μύθους. Ο Ορφέας του γίνεται μια συμβολική φιγούρα του πνεύματος του Διαφωτισμού, στην πορεία του από το σκοτάδι του Κάτω Κόσμου στο φως της ημέρας. Το «Μπαλέτο των Μακαρίων Πνευμάτων» καλωσορίζει τον ήρωα στα Ηλύσια Πεδία, ενώ βλέπει από μακριά την αγαπημένη του Ευρυδίκη. Η «ουράνια» αυτή μουσική με το σόλο φλάουτο είναι μια προσθήκη του συνθέτη στη δεύτερη, γαλλική εκδοχή του έργου το 1774. Έχει δε επανειλημμένα μεταγραφεί για άλλα όργανα. Ο «Ορφέας» θεωρείται σταθμός στην ιστορία της όπερας, καθώς επηρέασε σημαντικότατους συνθέτες, από τον Μότσαρτ έως τον Βάγκνερ.

Το φθινόπωρο του 1791 ο Μότσαρτ ολοκληρώνει τη σύνθεση του «Μαγικού Αυλού». Η οπερατικού τύπου μελωδική του έμπνευση συνεχίζεται και στο κοντσέρτο για κλαρινέτο, που έμελλε να είναι το τελευταίο πλήρες έργο του πριν το θάνατό του, το Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς. Είναι γραμμένο για τον Άντον Στάντλερ, που έπαιζε έναν ιδιαίτερο τύπο κλαρινέτου με περισσότερες χαμηλές νότες [basset clarinet], προσφέροντας έτσι ένα μεγάλο φάσμα εκφραστικών δυνατοτήτων στον συνθέτη. Ο Μότσαρτ χειρίζεται αυτό το ηχόχρωμα σαν μια ανθρώπινη φωνή που μιλάει σε προσωπικό, σχεδόν εξομολογητικό τόνο, χαρίζοντας στον ακροατή μια μουσική διάφανης ομορφιάς.

Η «Τέταρτη Συμφωνία» του Μέντελσσον είναι το μουσικό αποτύπωμα του ταξιδιού στην Ιταλία που έκανε ο συνθέτης το 1830, σε ηλικία 21 ετών. Το μεσογειακό τοπίο και η χορευτική ιταλική μουσική τού δημιούργησαν τη διάθεση να γράψει «το πιο χαρούμενο» έργο του, όπως επισήμανε στην αδελφή του. Η κλασική δομή της συμφωνίας, η μελωδική ευρηματικότητα και η αβίαστη μουσική ροή την έχουν αναδείξει σε ένα από τα πιο δημοφιλή έργα του συνθέτη.