Γιάννης Αγγελάκας
Φωτογραφία: Αλέξης Αρχοντής
Ο Γιάννης Αγγελάκας (γενν. Νεάπολη Θεσσαλονίκης, 30 Οκτωβρίου 1959) είναι Έλληνας τραγουδιστής και μουσικός, ο οποίος επίσης γράφει στίχους και πεζά.
Έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό ως ο τραγουδιστής του ροκ συγκροτήματος Τρύπες (1984-2001). Με τις Τρύπες κυκλοφόρησαν επτά δίσκους που είχαν μεγάλη απήχηση στο ελληνικό κοινό, ενώ τραγούδια όπως τα «Ταξιδιάρα ψυχή», «Δεν χωράς πουθενά» και «Γιορτή» περιλαμβάνονται μέχρι και σήμερα στα πιο δημοφιλή ελληνικά ροκ κομμάτια όλων των εποχών.
Το 1990 συμμετείχε στη συλλογή «Άντε... και καλή τύχη μάγκες», που κυκλοφόρησε στη μνήμη του Παύλου Σιδηρόπουλου με τη συνεισφορά πολλών καλλιτεχνών.
Το 1995 κυκλοφόρησε ο δίσκος «Υπέροχο τίποτα», μια συνεργασία του με τον Γιώργο Καρρά.
Μετά τη διάλυση του συγκροτήματος Τρύπες, ο Αγγελάκας συμμετείχε σε συναυλίες με τον Θανάση Παπακωνσταντίνου, ενώ συνεργάστηκε μαζί του και στον δίσκο «Βραχνός προφήτης» που κυκλοφόρησε το 2000.
Συμμετείχε επίσης στους δίσκους του Γιώργου Χριστιανάκη, «Μια εποχή στην κόλαση» και «Ο θυρωρός», όπου έγραψε τους στίχους και τραγούδησε στο κομμάτι «Κυρία των μέσα μου ανέμων».
Η προσωπική μουσική πορεία του Γιάννη Αγγελάκα ξεκίνησε με μια συνεργασία του με τον τσελίστα Νίκο Βελιώτη και τον δίσκο τους, «Οι ανάσες των λύκων», ο οποίος αναδεικνύει την πειραματική διάθεση που θα διακρίνει τη μουσική του τα επόμενα χρόνια. Ακολούθησε ο πρώτος καθαρά προσωπικός του δίσκος, με το μουσικό σχήμα Οι Επισκέπτες και με τίτλο «Από 'δω και πάνω». Τα επόμενα χρόνια κυκλοφόρησε τους δίσκους «Πότε θα φτάσουμε εδώ» (πάλι σε συνεργασία με τον Νίκο Βελιώτη), «Η γελαστή ανηφόρα», «Ήσυχα τραγούδια για ανέμελα λιβάδια» και «Έχω κέφια». Ένας ιδιαίτερος δίσκος, πάλι σε συνεργασία με τον Νίκο Βελιώτη, είναι αυτός με τίτλο «Λύκοι στη χώρα των θαυμάτων», μια δουλειά που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά ζωντανά στο Ηρώδειο το καλοκαίρι του 2020, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.
Οι Τρύπες είχαν ηχογραφήσει τέσσερα τραγούδια για την ταινία «Η εποχή των δολοφόνων» (1993), τα οποία κατέληξαν στον δίσκο «Υπέροχο τίποτα». Το 1999, ο Αγγελάκας έπαιξε έναν μικρό ρόλο στην ταινία «Χώμα και νερό». Όμως, ο πιο αναγνωρίσιμος ρόλος του στο σινεμά αποτυπώθηκε το 2002, στην ταινία του Νίκου Νικολαΐδη «Ο χαμένος τα παίρνει όλα», στην οποία ανέλαβε τον πρωταγωνιστικό ρόλο, δημιουργώντας παράλληλα και τη μουσική της ταινίας, η οποία κυκλοφόρησε σε δίσκο.
Το 2009, ο Παντελής Βούλγαρης του εμπιστεύτηκε τη δημιουργία του soundtrack για την ταινία «Ψυχή βαθιά», το οποίο επίσης κυκλοφόρησε σε δίσκο. Για τη μουσική της ταινίας, κέρδισε το Βραβείο Πρωτότυπης Μουσικής στα Βραβεία Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου για το 2010.
Το 2011 έγραψε τη μουσική για το ντοκιμαντέρ «Χρεοκρατία» ("Debtocracy") της Κατερίνας Κιτίδη και του Άρη Χατζηστεφάνου.
Έχει επίσης γράψει μουσική για το θέατρο, ενώ τον χειμώνα του 2023-24 παρουσίασε στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση την παράσταση «Νέκυια»: μια παράσταση με πλήκτρα, φωνές και μουσικό πριόνι, σε σκηνοθεσία του Χρήστου Παπαδόπουλου και αφήγηση από τον ίδιο και την Όλια Λαζαρίδου. Τον ίδιο χειμώνα, η παράσταση παρουσιάστηκε στο φεστιβάλ Brandhaarden 2024 στο International Theater Amsterdam.Ο Γιάννης Αγγελάκας έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές –«Σάλια, μισόλογα και τρύπιοι στίχοι» (1988) και «Πώς τολμάς και νοσταλγείς, τσόγλανε;» (1999)–, οι οποίες συνοδεύονται από δικά του σκίτσα.
Το 2000 εκδόθηκε το βιβλίο του, «Για την καρδιά ενός κτήνους, 1985-2000», που περιέχει όλους τους στίχους του, καθώς και συνεντεύξεις, το 2019 ακολούθησε το βιβλίο «Ο μεγάλος μαθητής και ο μικρός δάσκαλος», ενώ το 2023 κυκλοφόρησε το πιο πρόσφατο βιβλίο του με τίτλο «Ο Τίγρης, το Κοράκι κι ο Θεός».