Δημήτρης Παπαϊωάννου

Γεννημένος στην Αθήνα το 1964, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου κέρδισε νωρίς την αναγνώριση ως ζωγράφος και κομίστας, προτού το ενδιαφέρον του στραφεί στις παραστατικές τέχνες ως σκηνοθέτης, χορογράφος, περφόρμερ και σχεδιαστής σκηνικών, κοστουμιών, μακιγιάζ και φωτισμού. Πριν σπουδάσει στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, ήταν μαθητής του εμβληματικού Έλληνα ζωγράφου Γιάννη Τσαρούχη.

Το 1986 ίδρυσε την Ομάδα Εδάφους ως αρχικό όχημα για τις πρώτες σκηνικές του παραγωγές: υβρίδια σωματικού θεάτρου, πειραματικού χορού και περφόρμανς.

Με τις απαρχές της στο αντεργκράουντ, η ομάδα αμφισβήτησε τις καθιερωμένες αντιλήψεις και απέκτησε έναν αυξανόμενο αριθμό αφοσιωμένων οπαδών. Η «ΜΗΔΕΙΑ» (1993) σηματοδότησε το πέρασμα της ομάδας στις μεγάλες θεατρικές σκηνές και θεωρείται το κατεξοχήν εμβληματικό της έργο. Η Ομάδα Εδάφους κράτησε 17 χρόνια, ως το 2002, και άφησε το ανεξίτηλο αποτύπωμά της στην ελληνική καλλιτεχνική σκηνή.

Ο Παπαϊωάννου έγινε ευρέως γνωστός το 2004 ως δημιουργός των τελετών έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004. Επανεκκίνησε τη θεατρική του καριέρα το 2006 με την παραγωγή «2», όπου βρέθηκε στην παράδοξη θέση να δημιουργεί πρωτοποριακά έργα σε μεγάλα Αθηναϊκά θέατρα, τα οποία παράλληλα κατέρριπταν ρεκόρ διαδοχικών σεζόν και εξασφάλιζαν πάνω από 100.000 πουλημένα εισιτήρια. Το 2009 άρχισε να χρησιμοποιεί αυτήν την πλατφόρμα για τη δημιουργία θεατρικών πειραμάτων σε μεγάλη κλίμακα: το «ΠΟΥΘΕΝΑ» (2009) για τα εγκαίνια του ανακαινισμένου Εθνικού Θεάτρου και το «ΜΕΣΑ» (2011) για το Θέατρο Παλλάς.

Το 2012, αφαιρώντας από τη δουλειά του το καθετί περιττό, δημιούργησε την «ΠΡΩΤΗ ΥΛΗ» για το Φεστιβάλ Αθηνών, που τον έφερε ξανά στη σκηνή ως περφόρμερ μετά από δέκα χρόνια απουσίας. Στην ίδια αναζήτηση του απλού, δημιούργησε το “STILL LIFE” (2014), το πρώτο του έργο που περιόδευσε εκτενώς στην Ευρώπη, στη Λατινική Αμερική, στην Ασία και στην Αυστραλία. Το 2015 δημιούργησε την τελετή έναρξης για τους πρώτους Ευρωπαϊκούς Αγώνες στο Μπακού.

Οι 25 παραγωγές του Παπαϊωάννου καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα, από έργα εντελώς προσωπικά και οικεία μέχρι μαζικά θεάματα με χιλιάδες ερμηνευτές, και έχουν παρουσιαστεί σε ποικίλους χώρους, από τον περίφημο αντεργκράουντ κατειλημμένο θεατρικό χώρο του στην Αθήνα ως το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου και από στάδια ολυμπιακών διαστάσεων μέχρι το Théâtre de la Ville του Παρισιού και το Teatro Olimpico στη Βιτσέντσα.

Το 2017 δημιούργησε τον «ΜΕΓΑΛΟ ΔΑΜΑΣΤΗ», το πρώτο διεθνές του εγχείρημα με 10 συμπαραγωγούς στους οποίους περιλαμβάνεται και το Φεστιβάλ της Αβινιόν. «Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΔΑΜΑΣΤΗΣ» βρισκόταν σε διεθνή περιοδεία για δυόμισι χρόνια, περνώντας από 4 ηπείρους, 23 χώρες και 38 πόλεις. Παρουσιάστηκε συνολικά 112 φορές, μπροστά σε περισσότερους από 90.000 θεατές. Το έργο τιμήθηκε με το ειδικό βραβείο Europe Theatre Prize στη Ρώμη το 2017 και ο Παπαϊωάννου ήταν υποψήφιος για το βραβείο Λόρενς Ολίβιε “Outstanding Achievement in Dance” (Εξαιρετικό επίτευγμα στον χορό) το 2019.

Το 2018 ο Παπαϊωάννου ήταν ο πρώτος δημιουργός νέου έργου για το Χοροθέατρο Πίνα Μπάους του Βούπερταλ. Το “SINCE SHE” έκανε πρεμιέρα τον Μάιο του 2018 στο Βούπερταλ (Γερμανία) και παρουσιάστηκε έπειτα στο Άμστερνταμ, στο Λονδίνο, στην Αθήνα, στο Παρίσι και στο Καταντσάρο.

Το “INK” (2020), ένα ντουέτο που δημιούργησε κατά τη διάρκεια του lockdown, θα παρουσιαστεί στο 75ο Φεστιβάλ της Αβινιόν το καλοκαίρι του 2021.

Αρχικά προγραμματισμένο να κάνει πρεμιέρα στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στην Αθήνα, το έργο του “TRANSVERSE ORIENTATION” (2021) πήρε αναβολή λόγω της πανδημίας μέχρι που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 2 Ιουνίου του 2021 στην Biennale de la Danse de Lyon στη Γαλλία. Θα περιοδεύσει σε περισσότερες από 30 πόλεις.