Chto Delat

Οι Chto Delat («Τι να κάνουμε;») είναι μια ομάδα εργασίας αποτελούμενη από καλλιτέχνες, κριτικούς, στοχαστές και συγγραφείς από τη Ρωσία, η οποία ιδρύθηκε το 2003 στην Αγία Πετρούπολη, με στόχο τη συγχώνευση των πεδίων της πολιτικής θεωρίας, της τέχνης και του ακτιβισμού. Η κολεκτίβα Chto Delat βλέπει τον εαυτό της ως ένα καλλιτεχνικό κύτταρο, αλλά και ως κοινοτικό μοχλευτή μιας ποικιλίας πολιτιστικών δραστηριοτήτων, η οποία αποσκοπεί στην πολιτικοποίηση της «παραγωγής γνώσης». Η καλλιτεχνική δραστηριότητα της ομάδας υλοποιείται μέσα από ένα ευρύ φάσμα μέσων και πρακτικών –από βίντεο και θεατρικές παραστάσεις μέχρι ραδιοφωνικά προγράμματα και τοιχογραφίες– και περιλαμβάνει καλλιτεχνικά πρότζεκτ, σεμινάρια και δημόσιες καμπάνιες. Τα έργα τους χαρακτηρίζονται από τη χρήση της τεχνικής της αποστασιοποίησης, υπερρεαλιστικών σκηνικών, τυπικότητας και, πάντοτε, αναλύσεων πάνω σε συγκεκριμένες περιπτώσεις κοινωνικής και πολιτικής διαπάλης. Η αισθητική της ομάδας βασίζεται επίσης στην αιρετική ανάγνωση των καλλιτεχνικών εργαλείων που προσέφεραν ο Bertolt Brecht, ο Jean-Luc Godard και ο Rainer Werner Fassbinder. Το έργο της κολεκτίβας έχει εκτεθεί σε πολλά φεστιβάλ και Μπιενάλε διεθνώς (ανάμεσά τους: MUAC, Μεξικό, 2017· KOW, Βερολίνο, 2017· Μπιενάλε Σάο Πάολο, 2014· Μπιενάλε Γκουάνγκτζου, 2012· Institute of Contemporary Art, Λονδίνο, 2010), ενώ συγχρόνως αποτελεί τμήμα μεγάλων συλλογών και μουσείων, όπως του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης (ΜoΜΑ) στη Νέα Υόρκη, του Μουσείου Βασίλισσας Σοφίας στη Μαδρίτη, του Centre Pompidou στο Παρίσι και του Kadist Art Foundation στο Σαν Φρανσίσκο.

Οι Chto Delat διακρίνονται για τη μεγάλη εμπειρία τους σε δράσεις σε δημόσιους χώρους, ενώ έχουν πραγματοποιήσει πολλά έργα που διαπραγματεύονται τη συνθήκη του μνημείου, μέσα από τη συμμετοχή τους σε διεθνείς εκθέσεις, τη διοργάνωση θερινών ακαδημιών, καθώς και την εκδοτική και ακτιβιστική τους δραστηριότητα, σε παγκόσμια κλίμακα. 

Το όνομα της κολεκτίβας προέρχεται από το ομώνυμο ρωσικό δημοφιλές μυθιστόρημα ("Chto Delat") του Nikolai Chernyshevsky (1863), το οποίο στα ελληνικά κυκλοφορεί με τίτλο «Τι να κάνουμε;» (μτφρ. Ελένη Μπακοπούλου, εκδόσεις Τόπος, 2014). Το βιβλίο αυτό του Νικολάι Τσερνισέφσκι άσκησε μεγάλη επίδραση στους σοσιαλιστικούς και αναρχικούς κύκλους της προεπαναστατικής Ρωσίας, ενώ επικριτικοί στον ουτοπικό του χαρακτήρα υπήρξαν ο Ντοστογιέφσκι και ο Τολστόι, ο οποίος μάλιστα «απάντησε» με ένα ομότιτλο βιβλίο. Χαρακτηριστική της επιρροής που άσκησε το βιβλίο στη ρωσική κοινωνία είναι η επιλογή του Λένιν να κυκλοφορήσει μια ομότιτλη μπροσούρα επαναστατικού περιεχομένου, το 1902.