Πρόγραμμα Ανταλλαγής Πανεπιστημίων Transmissions

Σε μουσικό πλαίσιο, η λέξη transmission (μετάδοση) αναφέρεται στην ανταλλαγή μουσικής τόσο εντός όσο και μεταξύ διαφορετικών ομάδων ανθρώπων. Η έννοια των μεταδόσεων αφορά επίσης τη μεταλλαγή της μουσικής μέσω της διάδοσής της. Αυτή η διαδικασία συμβαίνει κυρίως στη μουσική εκτέλεση και έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην καλλιέργεια των μουσικών παραδόσεων σε όλο τον κόσμο και σε όλη την πορεία της Ιστορίας.

Από τους βυζαντινούς χρόνους και τη μετάδοση των προφορικών παραδόσεων, η οποία λειτούργησε ως γέφυρα μεταξύ Ανατολής και Δύσης, έως την ανάπτυξη της μουσικής σημειογραφίας κατά τον Μεσαίωνα, η μουσική ανταλλαγή ανάμεσα σε διαφορετικές κουλτούρες υπήρξε καταλύτης της πολιτιστικής ανταλλαγής. Σε έναν κόσμο προ της παγκοσμιοποίησης, όπου η μουσική ενδεχομένως διέφερε ριζικά από τη μια κοινότητα στην άλλη, οι μουσικές ιδέες μπορούσαν να υποστούν πλήρη μεταμόρφωση μέσα από τα ταξίδια τους ανάμεσα σε διαφορετικές ομάδες ανθρώπων.

Σε αυτό το πρότζεκτ, οι δώδεκα φοιτητές και φοιτήτριες από τα πανεπιστήμια Αθηνών και Όσλο διερεύνησαν το θέμα της μετάδοσης στη μουσική επικοινωνία. Σε μια σειρά εργαστηρίων που πραγματοποιήθηκαν το 2021, εξέλαβαν ως δημιουργική αφετηρία τους τις μικρές αποκλίσεις, τους περιορισμούς, τις δυνατότητες και τις διαδικασίες αλλαγής που συμβαίνουν κατά την επικοινωνία ιδεών από το ένα άτομο στο άλλο, σε ένα σύγχρονο τεχνολογικό πλαίσιο.

Οι απόπειρες προσδιορισμού και διερεύνησης του τι συμβαίνει όταν μουσικοί με διαφορετικό πολιτισμικό και μουσικό υπόβαθρο συναντιούνται και ανταλλάσσουν ιδέες κατέληξαν σε έξι νέα έργα από τους φοιτητές. Η επικοινωνία μουσικών ιδεών και οι τεχνολογικές προκλήσεις και δυνατότητες της διαδικτυακής διάδρασης κατά τη διάρκεια μιας τηλεματικής μουσικής εκτέλεσης είχαν κομβική θέση στα έργα που ερμηνεύτηκαν στις δύο τοποθεσίες (στο Sentralen του Όσλο και στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, ταυτοχρόνως, και σύμφωνα με τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς λόγω της πανδημίας).

Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες δούλεψαν σε ζευγάρια, σε καθένα από τα οποία υπήρχε ένα άτομο από την Αθήνα και ένα άτομο από το Όσλο. Τα τέσσερα από τα έξι ζευγάρια άρχισαν να συνθέτουν και να παίζουν μαζί διαδικτυακά την άνοιξη του 2021, προτού βρεθούν από κοντά για εντατικά εργαστήρια και πρόβες, στη διάρκεια του φεστιβάλ Ultima 2021. Τα άλλα δύο ζευγάρια εργάστηκαν αποκλειστικά διαδικτυακά και έπαιξαν επίσης στη συναυλία μέσω δικτυακής σύνδεσης μεταξύ Όσλο και Αθήνας.

Όλα τα κομμάτια ήταν εμπνευσμένα από τις προκλήσεις και τις δυνατότητες κατά τη μετάδοση ιδεών και την επικοινωνία από απόσταση αλλά με στενή εγγύτητα διαδικτυακά. Επίσης, όλα τα κομμάτια ασχολήθηκαν ποικιλοτρόπως με μορφές πολιτισμικής ανταλλαγής, εμπνεόμενα από τη γλώσσα, τη φύση και τις παραδόσεις Ελλάδας και Νορβηγίας. Το τελικό κομμάτι της συναυλίας είναι ένα διαδραστικό συλλογικό έργο με τη συμμετοχή όλων των συμμετεχόντων, στο οποίο οι εκτελεστές παράγουν ήχο παίρνοντας κάποιες βασικές κατευθυντήριες από μια γραφική παρτιτούρα σε μεγάλη οθόνη.

Αθήνα | Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Φώτης Ροβολής

Μάρια Κατσίπη

Πηνελόπη Μπεκιάρη

Πέννυ Αναστασοπούλου

Άννα-Μαρία Χριστοδούλου

Γαβριήλ Φαριλέκας

Όσλο | Τμήμα Μουσικολογίας, Πανεπιστήμιο του Όσλο

Mari Lesteberg

Sebastian Fongen Langslet

Christian Lerbo

Anders Salomon Lidal

Søren Hunskaar

Elias Gram-Nilsen

Επικεφαλής του Πρότζεκτ

Ορέστης Καραμανλής

Stefano Fasciani

Peter Edwards

Τεχνική Βοήθεια/ Διευκόλυνση

Henrik Haraldsen Sveen

Κυριάκος Παπαδόπουλος

Κώστας Κατσαντώνης

Γιώργος Δούσης

Συντονιστές

Αναστασία Γεωργάκη

Χρήστος Καρράς

Thorbjørn Tønder Hansen

Το πρότζεκτ “Transmissions” συντονίζει η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση (Ελλάδα), σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Ultima Σύγχρονης Μουσικής του Όσλο (Νορβηγία) με την υποστήριξη των EEA Grants και Norwegian Financial Mechanisms 2014–2021.