Η διεθνώς αναγνωρισμένη κινηματογραφίστρια, Trinh T. Minh-ha έρχεται στην Ελλάδα με την υποστήριξη του Onassis Culture
Με αφορμή δύο κινηματογραφικές προβολές της πρώτης (Reassemblage, 1982) και της τελευταίας της ταινίας (What About China?, 2022), η Trinh T. Minh-ha επισκέπτεται την Αθήνα με την υποστήριξη του Onassis Culture, στο πλαίσιο του 13ου Ethnofest (24.11 – 04.12.22).
H κινηματογραφίστρια, της οποίας οι πολλαπλές ιδιότητες διαπλέκουν τα πεδία με τα οποία καταπιάνεται, διαρρηγνύει την έννοια της “αυθεντίας”, εξετάζει τις πολιτικές αναπαράστασης και “μιλάει όχι σχετικά με κάτι, αλλά από δίπλα”. Σκηνοθέτρια, θεωρητικός, συνθέτρια, συγγραφέας και καθηγήτρια στα τμήματα Έμφυλων και Γυναικείων Σπουδών και Ρητορικής στο πανεπιστήμιο Berkeley στην Καλιφόρνια, ανοίγει με το πολυπρισματικό της έργο περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις και προτείνει πιο ανοιχτούς τρόπους θέασης, πρόσληψης αλλά και ζωής μέσα στον κόσμο.
Το έργο της αψηφά ή δεν αναγνωρίζει καθόλου τις διαφορές μεταξύ των εκφραστικών μέσων της συγγραφής, του κινηματογράφου, της μουσικής σύνθεσης και προσηλώνεται περισσότερο στις μεταφορφωτικές διαδικασίες που προκύπτουν παρά σε ένα τελικό, κλειστό αποτέλεσμα.
Το “Reassemblage” (40’, 1982) είναι μια ταινία γυρισμένη σε φιλμ 16mm και παρουσιάζεται το σε μια επετειακή προβολή σαράντα χρόνων από τη δημιουργία της. Στην αίθουσα θα παρευρίσκεται και η ίδια η σκηνοθέτρια. Μια σπουδή πάνω στις γυναίκες και την αγροτική ζωή της Σενεγάλης, η ταινία αποδομεί τις έως τότε εθνογραφικές κινηματογραφικές συμβάσεις. Μη γραμμική αφήγηση, ελάχιστο voice-over από την ίδια, εικόνες συρραμένες σε κολάζ δημιουργούν μια νέου τύπου οικονομία μέσα από την αφαίρεση και την απέκδυση της ακαδημαϊκης αυθεντίας. Αναγνωρίζοντας το υποκειμενικό της βλέμμα, η Trinh T. Minh-ha αναστοχάζεται τη θεσιακότητά της και προσπαθεί να απαλλαχθεί από κάποια αποικιοκρατική διάθεση ή οποιαδήποτε προσπάθεια διχοτόμησης μεταξύ φαντασίας και πραγματικού.
Μετά την προβολή της ταινίας, θα ακολουθήσει ανοιχτή συζήτηση της Trinh T. Minh-ha με την Εύα Στεφανή (σκηνοθέτης κινηματογραφικών ντοκιμαντέρ, εικαστικός καλλιτέχνης και αναπληρώτρια καθηγήτρια κινηματογράφου στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του ΕΚΠΑ και την Ελπίδα Καραμπά (θεωρητικός της τέχνης, επιμελήτρια εκθέσεων και διδάσκουσα στο Τμήμα Πολιτισμού και Δημιουργικών Μέσων και Βιομηχανιών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας).
Reassemblage, 1982
«Πώς σε λένε;» ρωτούν μια γιαγιά κι εκείνη απαντά: «Δεν έχω όνομα». «Πόσα άτομα ζουν σε αυτό το σπίτι;», «Πότε;» αποκρίνεται. Η τελευταία ταινία της δημιουργού, “What About China” (135’, 2022), αποτελεί μια πολιτισμική κριτική σε μια μονοδιάστατη κυρίαρχη αφήγηση και δίνει χώρο στην πολυφωνία των γηγενών της Κίνας. Γυρισμένη στην ύπαιθρο της Κίνας, με υλικό από τη δεκαετία του ‘90, η ταινία αναμειγνύει ποίηση, τραγούδια, προφορικές ιστορίες και φανερώνει την πολύπλοκη ιστορία της χώρας αλλά και την πολυπλοκότητα της αποτύπωσής της. Στην προβολή θα παρευρίσκεται και η ίδια η σκηνοθέτρια.
What About China, 2022
Το 13ο Ethnofest – Διεθνές Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου επιστρέφει στην Αθήνα αλλά και διαδικτυακά σε όλη την Ελλάδα με ντοκιμαντέρ από όλο τον κόσμο που καταγράφουν, αναδεικνύουν και σχολιάζουν το μωσαϊκό της ανθρώπινης εμπειρίας. Από τις 24 Νοεμβρίου έως και τις 27 Νοεμβρίου, το Ethnofest επιστρέφει στον φιλόξενο κινηματογράφο ΑΣΤΟΡ ενώ από τις 28 Νοεμβρίου έως και τις 4 Δεκεμβρίου τη σκυτάλη παίρνει η διαδικτυακή του έκδοση με επιλεγμένες ταινίες του προγράμματος. Προβολές, παράλληλες εκδηλώσεις και σημαντικοί καλεσμένοι πλαισιώνουν τη φετινή έκδοση και μας καλούν να θυμηθούμε τους λόγους που το φεστιβάλ έχει αποκτήσει ένα τόσο σταθερό και πιστό κοινό.
Στη φετινή διοργάνωση, το Ethnofest αγκαλιάζει τον αριθμό “13” και όλες τις πολιτισμικές συνυποδηλώσεις του. Αναγνωρίζοντας τους δυσοίωνους καιρούς που διανύουμε, η αποδοχή της δεδομένης ιστορικής στιγμής αποτελεί ένα είδος αντίστασης αλλά και επιθυμίας ουσιαστικών κοινωνικών διεκδικήσεων που συνδέονται άμεσα με την πρόσβαση στην πληροφορία, την αποδοχή της διαφορετικότητας και την εξάσκηση της ικανότητάς μας να αναγνωρίζουμε την πολλαπλότητα στους τρόπους ερμηνείας της πραγματικότητας.