Σπυριδούλα Βαρλοκώστα
Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Διευθύντρια του Εργαστηρίου Ψυχογλωσσολογίας και Νευρογλωσσολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ένα έργο που αποσκοπεί σε μια καλύτερη ζωή των ατόμων με αναπτυξιακά και επίκτητα γλωσσικά ελλείμματα
Η Σπυριδούλα Βαρλοκώστα, Καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, είναι η Διευθύντρια του Εργαστηρίου Ψυχογλωσσολογίας και Νευρογλωσσολογίας, που διεξάγει έρευνα για το πώς το ανθρώπινο μυαλό αναπαριστά και επεξεργάζεται τη γλώσσα και πώς η γλώσσα αλληλεπιδρά με άλλα γνωστικά συστήματα, όπως τη μνήμη, την προσοχή κ.λπ. Στο πλαίσιο του εργαστηρίου αυτού, η ίδια και οι συνεργάτες της εργάζονται σε πρότζεκτ που σχετίζονται με την πρόσκτηση και επεξεργασία της γλώσσας, συνδυάζοντας τη θεωρητική γλωσσολογία με τη μελέτη πληθυσμών με τυπική και ατυπική ανάπτυξη. Στην τελευταία κατηγορία περιλαμβάνονται άτομα με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος, Ειδική Γλωσσική Διαταραχή, σύνδρομο Williams, σύνδρομο Down, αφασία, νόσο Alzheimer και άλλες μορφές άνοιας.
Αυτή την εποχή συντονίζει μια διεπιστημονική ομάδα ειδικών επιστημόνων, που περιλαμβάνει ψυχογλωσσολόγους, νευρογλωσσολόγους, ψυχολόγους και θεραπευτές λόγου και γλώσσας, συμμετέχοντας σε ένα ερευνητικό έργο με τίτλο “Language and Executive Function Intervention Strategies in Language Disorders” [Παρεμβατικές στρατηγικές γλώσσας και εκτελεστικής λειτουργίας στις γλωσσικές διαταραχές]. Το έργο ερευνά την αλληλεπίδραση μεταξύ γλώσσας και γνωστικής λειτουργίας, ιδιαίτερα τους γνωστικούς μηχανισμούς πίσω από τη γλωσσική κατανόηση σε κλινικές περιπτώσεις ατόμων με σοβαρές γλωσσικές διαταραχές (έφηβοι με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος και Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή, καθώς και ενήλικες με αφασία Broca), και τα οφέλη της γνωστικής θεραπευτικής προσέγγισης στην ενίσχυση των ικανοτήτων τους στη γλωσσική κατανόηση. Για να το κάνει αυτό, η ερευνητική ομάδα της χρησιμοποιεί την τεχνολογία καταγραφής της οφθαλμοκίνησης, που είναι μια διαδικασία μέτρησης των οφθαλμικών κινήσεων για να προσδιοριστεί πού κοιτάζει ένα άτομο όταν διαβάζει ένα κείμενο, τι κοιτάζει και για πόσο χρόνο το βλέμμα του εστιάζει σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Μέσω της τεχνολογία αυτής, η ερευνητική ομάδα επιχειρεί να μελετήσει πιο ενδελεχώς την επεξεργασία της γλώσσας και τη δομή του ανθρώπινου μυαλού. Επιπλέον, το έργο αποσκοπεί σε μια καλύτερη ζωή των ατόμων με αναπτυξιακά και επίκτητα γλωσσικά ελλείμματα, βελτιώνοντας τις δεξιότητες γλωσσικής κατανόησης όσων παρουσιάζουν γλωσσικές διαταραχές και αποτρέποντας έτσι ανεπιθύμητες επιπτώσεις, όπως είναι η κοινωνική απομόνωση και η κατάθλιψη, που συνδέονται με μια κακή ποιότητα ζωής.
