Μάριος Χατζόπουλος και Johannes Preiser-Kapeller

Οι υπότροφοι του Ιδρύματος Ωνάση, Δρ. Μάριος Χατζόπουλος, εκ μέρους του Κέντρου Έρευνας Νεότερης Ιστορίας (ΚΕΝΙ) του Παντείου Πανεπιστημίου, και Δρ. Johannes Preiser-Kapeller, εκ μέρους της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών (ŐAW), πραγματοποίησαν μια πρωτότυπη έρευνα, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που φιλοδοξεί να συμβάλει στον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση (1821-2021). Το έργο τους, με τίτλο «Η Φιλική Εταιρεία ως χωρικό και κοινωνικό δίκτυο (1814-1821)», εντάσσεται στις ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες και έχει στόχο την ψηφιακή αναπαράσταση της Φιλικής Εταιρείας (ΦΕ) ως χωρικού και κοινωνικού δικτύου με τη βοήθεια ενός εξελιγμένου λογισμικού, καθώς και την ανάλυσή της μέσω της θεωρίας των δικτύων.

Σκοπός τους είναι να ανασυστήσουν ψηφιακά τη γεωγραφική εκδίπλωση της ΦΕ ως δικτύου μέσα στον χώρο και να ανασυγκροτήσουν ψηφιακά τη ΦΕ ως κοινωνικό δίκτυο αλληλεξαρτώμενων μελών, έχοντας ως βάση τους κυρίως δημοσιευμένο, αλλά και αδημοσίευτο αρχειακό υλικό. Μέσα από τα παραπάνω, φιλοδοξούν να φωτίσουν την εθνοτική ιδιοσυστασία ενός σημαντικού μέρους της ΦΕ και να εντοπίσουν μέσα στην οργάνωση δρώντα υποκείμενα, των οποίων η συμβολή δεν έχει εκτιμηθεί επαρκώς από την ιστοριογραφία. Η υλοποίηση του στόχου αυτού δεν περιορίζεται στην απλή οπτικοποίηση του υλικού που προσφέρουν οι πηγές. Το λογισμικό που χρησιμοποιούν θα τους επιτρέψει να προβούν όχι μόνο στην ποσοτική, αλλά και στη σχεσιακή ανάλυση των μελών της ΦΕ ως χωρικού και κοινωνικού δικτύου.

Με την πεποίθηση ότι η ανάλυση της ΦΕ ως χωρικού και κοινωνικού δικτύου θα δώσει νέα στοιχεία για την προϊστορία της Ελληνικής Επανάστασης, φιλοδοξούν να δημιουργήσουν ένα ψηφιακό μοντέλο της ΦΕ, το οποίο θα αποτελέσει υπόδειγμα για άλλες έρευνες του νέου επιστημονικού πεδίου της ψηφιακής ιστορίας (digital history). Η προστιθέμενη αξία αυτού του έργου δεν είναι μόνο ερευνητική, αλλά και εκπαιδευτική, καθώς αποσκοπούν στη δημιουργία μιας φιλικής στον χρήστη διαδικτυακής πλατφόρμας ανοιχτής πρόσβασης, μέσω της οποίας ο καθένας, από τον απλό φιλίστορα μέχρι τον φοιτητή και τον εξειδικευμένο επιστήμονα, να έχει τη δυνατότητα να εξερευνήσει τη χωρική διασπορά και τη σχεσιακή αλληλεξάρτηση των μελών της Φιλικής Εταιρείας με έναν τέτοιο βαθμό ακρίβειας που οι παλαιότερες μελέτες δεν είχαν καταφέρει να πετύχουν.

Η ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΩΣ ΧΩΡΙΚΟ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ (1814-1821)

Επιστημονικός υπεύθυνος: Μάριος Χατζόπουλος, Κέντρο Έρευνας Νεότερης Ιστορίας (ΚΕΝΙ), Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών

Επιστημονικός συνεργάτης: Johannes Preiser-Kapeller, Αυστριακή Ακαδημία Επιστημών (ŐAW), Ινστιτούτο Μεσαιωνικής Έρευνας (IMAFO), Τομέας Βυζαντινής Έρευνας (ABF)