Γυμνά Χέρια: Μια ταινία-ντοκιμαντέρ για τον Δημήτρη Μητρόπουλο

Γυμνά Χέρια: Το ντοκουμέντο μιας συνάντησης

«Πριν από οκτώ χρόνια αποφάσισα να σκηνοθετήσω μια ταινία-ντοκυμανταίρ για τον Δημήτρη Μητρόπουλο, που δεν θα ήταν μια “συμβατική” βιογραφία, με συνεντεύξεις ανθρώπων που τον γνώρισαν ή “ειδικών” που θα εξηγούσαν πόσο σπουδαίος μαέστρος ήταν. Η τόσο ιδιαίτερη και σύνθετη προσωπικότητα του Μητρόπουλου απαιτούσε μια διαφορετική αντιμετώπιση. Μέσα από την επίμονη και χρονοβόρα έρευνα βρέθηκε σπάνιο και ανέκδοτο αρχειακό οπτικοακουστικό υλικό, το οποίο φώτιζε επαρκώς το έργο και τις δραστηριότητες του Έλληνα μαέστρου, τη δημόσια, “εξωτερική” πλευρά του. Έπρεπε, όμως, να βρεθεί ένας τρόπος ν’ αναδειχτεί και η πιο προσωπική, “αθέατη” πλευρά, ώστε να μπορεί ο θεατής να καταλάβει τι σκεφτόταν, και κυρίως πώς αισθανόταν αυτός ο μεγάλος μουσικός. Η συνέχιση της έρευνας στο Αρχείο Δημήτρη Μητρόπουλου, που βρίσκεται στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, με οδήγησε στις επιστολές του Έλληνα μαέστρου προς την επιστήθια φίλη του, Καίτη Κατσογιάννη, επιστολές τις οποίες οι υπεύθυνοι της Γενναδείου ευγενικά μου επέτρεψαν να μελετήσω στο πρωτότυπο και τελικά να τις χρησιμοποιήσω στο ντοκυμανταίρ. Οι επιστολές αυτές, πέρα από τον πλούτο των πληροφοριών που πρόσφεραν, ήταν ένα είδος εξομολόγησης, όπου διαγραφόταν ανάγλυφα το πάθος και η απόλυτη αφοσίωση του Μητρόπουλου στην τέχνη του. Στην πλειονότητά τους είχαν γραφτεί σε γραφομηχανή, στην αγγλική γλώσσα, και μάλιστα καθ’ υπαγόρευση: “Today I sat down and decided to dictate this letter...” ή “This is an unusual letter. Outside it is terribly cold and the weather is so bad that Miss Reed cannot come to get my dictation directly for your letters, so I do it by telephone.” Φράσεις όπως οι παραπάνω λειτούργησαν ως σκηνοθετικές οδηγίες και αποτέλεσαν σημεία έμπνευσης για το μυθοπλαστικό κομμάτι της ταινίας. Το στοιχείο της υπαγόρευσης –ένα είδος θεατρικής πράξης– γέννησε την ιδέα της ύπαρξης ενός ηθοποιού που θα διάβαζε τις επιστολές, είτε on camera είτε σε voice-over, οδηγώντας την αφήγηση. Ο ηθοποιός αυτός δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από τον Λευτέρη Βογιατζή (ένας καλλιτέχνης επίσης απόλυτα αφοσιωμένος στην τέχνη του και ο μόνος που θα μπορούσε να κάνει τα λόγια του μαέστρου να ηχούν αληθινά και να μη χάνουν το βάρος τους πλάι στον “ζωντανό” Μητρόπουλο του αρχειακού υλικού).

Χωρίς ποτέ να “υποδύεται” τον Μητρόπουλο, ο Λευτέρης Βογιατζής μελετά/ δοκιμάζει/ ερμηνεύει αποσπάσματα των επιστολών, δημιουργώντας ένα αντικαθρέφτισμα της προσωπικότητας του μεγάλου μουσικού. Τα Γυμνά Χέρια είναι τελικά το ντοκουμέντο μιας συνάντησης· της συνάντησης του Λευτέρη Βογιατζή, και κατ' επέκταση του θεατή, με τον Δημήτρη Μητρόπουλο.»

— Γιώργος Σκεύας