Γκόγια - Μπετόβεν: Δρόμοι σιωπής

Μια συνάντηση των δύο καλλιτεχνών μέσα από μια παράσταση για σόλο πιάνο και βίντεο.

Η παράσταση, μέσα από μια αλληλουχία εικόνων βίντεο και ζωντανής πιανιστικής ερμηνείας, σκιαγραφεί έναν παραλληλισμό ανάμεσα στη ζωή και τη δημιουργία δύο μεγάλων καλλιτεχνών, του Μπετόβεν και του Γκόγια, παρότι δεν συναντήθηκαν ποτέ και πιθανότατα αγνοούσαν ο ένας την ύπαρξη του άλλου. Οι βιογραφίες τους όμως παρουσιάζουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά: η σύμπνοια με το πνεύμα της εποχής τους στην αρχή της σταδιοδρομίας τους, οι ομοιότητες στον κοινωνικό τους περίγυρο, οι πολιτικές τους πεποιθήσεις, που διαμορφώθηκαν στην Ευρώπη των Ναπολεόντειων πολέμων, και το κυριότερο, η δημιουργική αντίδραση που είχαν απέναντι στην απώλεια της ακοής τους, φτάνοντας στην πιο προσωπική τους έκφραση προς το τέλος της ζωής τους.

Τρεις «γέφυρες» μας οδηγούν από τη μια βιογραφία στην άλλη. Η πρώτη αφορά έργα που είναι ακόμα πιστά στους κανόνες της παράδοσης. Μετά την αρχική εισαγωγή του βίντεο και τις εικόνες από τις βασιλικές ταπισερί του Γκόγια, ακούγονται ζωντανά οι «Μπαγκατέλλες έργο 33» του Μπετόβεν. Το δεύτερο βίντεο αναφέρεται στην περίοδο που η σιωπή αρχίζει ακούσια να γεμίζει τη ζωή των δύο δημιουργών. Το προσωπικό δράμα του Μπετόβεν κορυφώνεται την εποχή που γράφει τη «Σονάτα έργο 26». Μετά την ακρόαση του έργου, το τρίτο βίντεο γεφυρώνει έργα με σαφείς πολιτικές καταβολές: τους πίνακες για την εξέγερση της 2ας και 3ης Μαρτίου 1808 στη Μαδρίτη και τις οξυγραφίες των Δεινών του πολέμου με την «Ηρωική συμφωνία». Η πιο ουσιαστική προσέγγιση γίνεται κατά την τελευταία δημιουργική περίοδο των δύο καλλιτεχνών. Ο Γκόγια ζωγραφίζει τους «Μαύρους πίνακες», τρομακτικά οράματα που γεμίζουν τους τοίχους του ίδιου του του σπιτιού, ενώ ο Μπετόβεν συνθέτει τα τελευταία κουαρτέτα εγχόρδων, τις τελευταίες σονάτες για πιάνο (ακούγεται ζωντανά η «Σονάτα έργο 110»), την «9η Συμφωνία» και τη “Missa Solemnis”. Μήπως τελικά η εμπειρία της σιωπής ήταν μια μοναδική απελευθέρωση;