Με τα φτερά της σιωπής

Το καλοκαίρι του 1969 ένας δεκαεξάχρονος Γερμανός ταξιδευτής πήγαινε στο Μαρόκο πολύ πριν την τουριστική του «αξιοποίηση». Λίγο καιρό αργότερα, ο ίδιος έφηβος πρωτάκουγε από βινύλια τον άγνωστο, τότε, στους Ευρωπαίους Ραβί Σανκάρ. Αυτές οι δύο εμπειρίες και η ανακάλυψη-αποκάλυψη της ιαπωνικής παράδοσης στάθηκαν καθοριστικά βιώματα στη μετέπειτα διαδρομή του συνθέτη και πολυοργανίστα Στέφαν Μίκους.

Ακολουθεί μια παραγωγή πρωτοφανής στο είδος της, με δίσκους, εμφανίσεις, διαρκή μελέτη και εσωτερική αναζήτηση, όχι μόνο στο «πώς» αλλά και στο «γιατί» της μουσικής. Γράφει αυθόρμητα, αφαιρώντας τη νοητική διαδικασία, πιστεύοντας στο συναίσθημα και το ένστικτο, φτάνοντας σε ατμόσφαιρες «σχεδόν διαλογισμού ζεν» όπως έχουν γράψει.

Ηχογραφεί ολομόναχος με πολυκάναλη πρακτική. Παράξενα έγχορδα, πνευστά και κρουστά ιδιόφωνα με ονομασίες που δεν υπάρχουν στα λεξικά, ταιριάζουν τις νότες τους υφαίνοντας μαγικές συνηχήσεις. Συνταιριάζει dilruba με sho, djegok με tischharfe, kortholt με bolombatto…

Αν η world μουσική είχε πρόσωπο, θα μπορούσε να είναι αυτό του Μίκους. Μελωδίες και απόηχοι του Κόσμου, φωνές και όργανα από κάθε γωνία του πλανήτη ενώνονται και μεταμορφώνονται σε νέες οντότητες μέσα στο έργο του. Σαν τα παιδιά που φέρουν το προγονικό τους γονιδίωμα στο μέλλον γεφυρώνοντας το χθες με το αύριο, έτσι και μια δημιουργική, άχρονη και παγκόσμια τέχνη έρχεται από παντού πηγαίνοντας παντού.

Ελάχιστοι άνθρωποι ταξίδεψαν στις πέντε ηπείρους όσο ο Μίκους. Γνώρισε λαούς από πολύ κοντά. «Δεν μπορείς να νιώσεις τη μουσική ενός τόπου αν δεν ζήσεις, περπατήσεις, τραφείς με τα φαγητά του» λέει και έχει δίκιο.

Σπουδάζοντας δεκάδες τεχνικές και όργανα από τους ντόπιους ανά τη Γη πρακτικούς οργανοπαίκτες, έχοντας κατακτήσει το χώρο, δικαιούται να επιχειρεί το αδύνατο: ένα ταξίδι στο χρόνο με ιδιότυπο στοχασμό και ηχοποιΐα αναφερόμενη στην ελληνόφωνη, χριστιανική, βαλκανική και ανατολική αυτοκρατορία, στο υπερχιλιετές μεσαιωνικό έπος των μυρίων δοξασιών και γρίφων…