Κύκλος Ανοιχτών Μαθημάτων Αρχείου Καβάφη 2018-19
Ο Καβάφης και οι σύγχρονοί του ποιητές: «Εξαίσια όργανα μυστικού θιάσου»
Ημερομηνίες
Εισιτήρια
Χώρος
Ημέρες & Ώρες
Πληροφορίες
Κόστος συμμετοχής
Δωρεάν
Απαραίτητη η κράτηση θέσεων
στο education@onassis.org
Απευθύνεται σε
Ενήλικες
Περιγραφή
Η ιδέα για το «ωραίο», η κωδικοποίηση της ομοφυλοφιλίας, ο πόνος της ύπαρξης, το προαίσθημα και άλλα θέματα που ακουμπούν στην ποίησή τους οι Καβάφης, Καρυωτάκης, Παλαμάς, Stefan George, Paul Valéry και Hugo von Hofmannsthal.
Στον πέμπτο κύκλο δημοφιλών διαλέξεων του Αρχείου Καβάφη, ο Καβάφης μπαίνει σε διάλογο με άλλους, Έλληνες και ξένους σύγχρονούς του ποιητές: Παλαμά, Καρυωτάκη, Stefan George, Paul Valéry και Hugo von Hofmannsthal.
Ακαδημαϊκοί συζητούν για τις αναλογίες ή τις διαφορές στα θέματα, τις ιδέες, την τεχνική, συμβάλλοντας στο να αναδειχθεί, μέσα από τις ψηφίδες των προσώπων και των έργων, η πολυδιάστατη σχέση του Αλεξανδρινού με την ποίηση του καιρού του.
Φωτογραφία: Νίκος Παπαγγελής
Παλαμάς – Καβάφης: Καθένας με τα όπλα του
Οι συγκρίσεις ανάμεσα στον Παλαμά και τον Καβάφη συνήθως προβάλλουν και υπογραμμίζουν τις διαφορές των δύο ποιητών, ενώ στην πραγματικότητα η ποιητική δημιουργία τους έχει υπαρκτές ομοιότητες και συγκλίσεις.
Ομιλήτρια: Ελένη Πολίτου-Μαρμαρινού, Ομότιμη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Κ. Π. Καβάφης και Κ. Γ. Καρυωτάκης: Η πληγή της ύπαρξης και τα φάρμακα της ποίησης
Ο καβαφικός Ιάσων Κλεάνδρου, βιώνοντας «το γήρασμα του σώματος και της μορφής» σαν «πληγή», ζητά από την «Τέχνην της Ποιήσεως» τα «φάρμακά» της, που θα ανακουφίσουν, προσωρινά, τον πόνο του. Την ίδια χρονιά (1921) ο Καρυωτάκης, μιλώντας κι εκείνος για «πληγή», βλέπει την ποιητική του τέχνη σαν αναλγητικό: «λάγνα σου δίνω μύρα/ για μπάλσαμο – και αφιόνια».
Εκκινώντας από αυτήν τη συνάντηση των δύο ποιητών, θα διερευνήσουμε τη στάση τους αναφορικά με τη σχέση της ποίησης με τον υπαρξιακό πόνο. Με σημείο αναφοράς τον Καβάφη, η συζήτηση θα εστιάσει, κατά κύριο λόγο, στα ποιήματα του Καρυωτάκη.
Ομιλήτρια: Έλλη Φιλοκύπρου, Καθηγήτρια στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Η ύστερη αρχαιότητα στο έργο των Κ. Π. Καβάφη και Stefan George
Η όψιμη ρωμαϊκή και η αλεξανδρινή περίοδος, που χαρακτηρίζονται από μια αίσθηση τέλους και παρακμής, αποτελούν για την ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siècle εποχές αναφοράς. Στο πλαίσιο του μαθήματος, θα εστιάσουμε στο φαινόμενο αυτό εξετάζοντας την ποίηση του Κ.Π. Καβάφη σε σύγκριση με το έργο του Στέφαν Γκεόργκε, εισηγητή του αισθητισμού στα γερμανικά γράμματα. Θα ασχοληθούμε αρχικά με θεματικές αναλογίες στο έργο των δύο ποιητών και, στη συνέχεια, με βάση επιλεγμένα ποιήματα των δύο δημιουργών θα συζητήσουμε τον ρόλο της όψιμης αρχαιότητας στη διαμόρφωση της ποιητικής και της αισθητικής.
Ομιλήτρια: Αναστασία Αντωνοπούλου, Καθηγήτρια Γερμανικής Λογοτεχνίας του 19ου και 20ού αιώνα & Συγκριτικής Γραμματολογίας, Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Μαντική τέχνη, προφητεία και προαίσθημα: Ο Κ. Π. Καβάφης, ο Paul Valéry και ο Hugo von Hofmannsthal στην αυγή της νεωτερικής συνθήκης
Μετασχηματίζοντας τη μαγεία της συμβολιστικής εικόνας και μουσικότητας σε ένα άκρως αντιφατικό και πολυσχιδές βίωμα δυσαρμονίας, οι Ούγκο φον Χόφμανσταλ, Πωλ Βαλερύ και Κ.Π. Καβάφης επεξεργάζονται συχνά το θέμα του προαισθήματος ή/και της προφητείας. Οι μετασχηματισμοί της θεματικής αυτής οδηγούν το ποιητικό Εγώ στην ανάδειξη μιας οντολογικής δυσφορίας ως προς τη χρονικότητα και την αντίληψη του κόσμου, ως προς την οδυνηρή και απρόβλεπτη αμφισημία της γλώσσας και τη συνειδητοποίηση των ορίων της, ως προς τις ρωγμές ή τα ρήγματα στην εικόνα του εαυτού, το υπόκωφο θρυμμάτισμά του και την αναπόφευκτη, πλέον, ποιητική θεματοποίησή τους.
Ομιλήτρια: Λητώ Ιωακειμίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Συγκριτικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών