3η ημέρα | Ομιλίες & Masterclasses | Onassis ONX / AiR Open Days 2024

11:00 – 12:15: Ομιλία | Exploring new dramaturgies in the digital age

Marcus Lobbes & Michael Eickhoff, Academy for Theater and Digitality

Η Ακαδημία Θεάτρου και Ψηφιακότητας στο Ντόρτμουντ δραστηριοποιείται στη διασταύρωση της τέχνης και της τεχνολογίας. Αυτή η παρουσίαση θα διερευνήσει πώς τεχνολογίες όπως η εικονική και η επαυξημένη πραγματικότητα, η τεχνητή νοημοσύνη και η ρομποτική μπορούν να εμπλουτίσουν τις καλλιτεχνικές πρακτικές και να δημιουργήσουν νέες αισθητικές προοπτικές. Επιπλέον, θα αναδειχθεί ο ρόλος της Ακαδημίας ως ερευνητικής πλατφόρμας και θα σχολιαστούν οι προσπάθειες διεθνούς δικτύωσης και συγκεκριμένα πρότζεκτ που αφορούν στο μέλλον του θεάτρου και στις νέες μορφές ψηφιακής αφήγησης. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στις πρακτικές γνώσεις που αναπτύσσονται και τις ευκαιρίες που δημιουργούνται μέσα από τις συνεργασίες της Ακαδημίας με θέατρα, φεστιβάλ και πανεπιστήμια.

Σχετικά με τον Marcus Lobbes

Ο Marcus Lobbes είναι διευθυντής της Ακαδημίας Θεάτρου και Ψηφιακότητας (Academy for Theater and Digitality), του έκτου τμήματος του Θεάτρου του Ντόρτμουντ (Theater Dortmund), από την ίδρυσή της το 2019. Στον ρόλο αυτό αποτελεί μια περιζήτητη προσωπικότητα σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο, συμμετέχοντας σε διαλέξεις και συζητήσεις. Κύριο μέλημά του είναι η ανάπτυξη και προώθηση δικτύων στον χώρο των παραστατικών τεχνών, καθώς και η επικοινωνία της καλλιτεχνικής έρευνας που ενσωματώνει τεχνολογίες αιχμής με θεατρικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα, την πολιτική και το κοινό.

Ο Lobbes δραστηριοποιείται από το 1995 ως σκηνοθέτης, σκηνογράφος, ενδυματολόγος και συγγραφέας τόσο στο θέατρο όσο και στην όπερα, ενώ από το 2014 προσκαλείται τακτικά ως ομιλητής σε έγκριτα κολέγια και πανεπιστήμια στη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία.

Σχετικά με τον Michael Eickhoff

Ο Michael Eickhoff σπούδασε ιστορία, γερμανική γλώσσα και λογοτεχνία και κοινωνιολογία στο Bielefeld και στο Παρίσι. Από το 2000 εργάζεται ως διευθυντής παραγωγής, δραματουργός, επιμελητής και διδάσκων σε διάφορα θέατρα (Theater Bonn, Wiesbaden και Bielefeld) και πανεπιστήμια. Από το 2010 έως το 2020 υπήρξε μέλος της ομάδας καλλιτεχνικής διεύθυνσης του Schauspiel Dortmund υπό την καθοδήγηση του Kay Voges. Σε αυτό το διάστημα συντόνισε πολυάριθμες παραγωγές, επιμελήθηκε σειρές συζητήσεων, φεστιβάλ και διεθνείς φιλοξενούμενες παραστάσεις, ενώ συνδιαμόρφωσε την ιδέα και εξασφάλισε τη χρηματοδότηση της Ακαδημίας Θεάτρου και Ψηφιακότητας. Τον ενδιαφέρει ιδιαίτερα ο τρόπος με τον οποίο το θέατρο συνομιλεί με διάφορους κοινωνικούς φορείς – σε διάλογο με τον πολιτικό-καλλιτεχνικό ακτιβισμό, τη δημοσιογραφία και συναφείς τομείς της τέχνης. Από το καλοκαίρι του 2020 είναι μέλος της Ακαδημίας Θεάτρου και Ψηφιακότητας, όπου είναι υπεύθυνος για τη (διεθνή) δικτύωση και συνεργασία μεταξύ τέχνης, επιστήμης και επιχειρήσεων.

Εισαγωγή στην Ακαδημία Θεάτρου και Ψηφιακότητας

Η Ακαδημία Θεάτρου και Ψηφιακότητας ιδρύθηκε το 2019 ως το έκτο τμήμα του Θεάτρου του Ντόρτμουντ στη Γερμανία. Στο επίκεντρο των εργασιών της βρίσκεται ο τρόπος με τον οποίο οι ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε θεατρικούς χώρους. Οι δραστηριότητές της εκτείνονται σε τέσσερις βασικούς τομείς: καλλιτεχνική έρευνα και ανάπτυξη, επαγγελματική κατάρτιση και επιμόρφωση, παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών πολιτιστικής πολιτικής και ενίσχυση εθνικών και διεθνών συνεργασιών. Πέντε χρόνια μετά την ίδρυσή της, η Ακαδημία έχει καθιερωθεί ως ένα παγκόσμιο σημείο αναφοράς για πολιτιστικά ιδρύματα, φεστιβάλ και ανεξάρτητους φορείς. Ως κεντρικός κόμβος για τη δικτύωση και την προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού στον πολιτισμό, η Ακαδημία συμμετέχει σε σημαντικά ευρωπαϊκά και διεθνή προγράμματα όπως τα PlayOn!, ACuTe και EXCENTRIC. Διαθέτει εργαστήρια, σεμιναριακούς χώρους, ένα στούντιο ήχου και βίντεο και ένα στούντιο πράσινης οθόνης εξοπλισμένο με σύστημα καταγραφής κίνησης, συνολικής έκτασης περίπου 2000 τετραγωνικών μέτρων. Στους χώρους αυτούς, θεατρικοί δημιουργοί από όλο τον κόσμο βρίσκουν την ευκαιρία να αναπτύξουν και να δοκιμάσουν ερευνητικά πρότζεκτ χρησιμοποιώντας ψηφιακά εργαλεία. Το έργο που δημιουργείται στην Ακαδημία παρουσιάζεται σε σκηνές σε όλο τον κόσμο, θέτοντας νέα πρότυπα στον τομέα των ψηφιακών παραστατικών τεχνών.

12:30 - 14:00: Masterclass | How to survive a robot apocalypse

Ανδρέας Γατόπουλος, κινηματογραφικός παραγωγός, σκηνοθέτης και διανομέας ταινιών | “The Eggregores' Theory”, βραβευμένη ταινία τεχνητής νοημοσύνης

Η διάλεξη με τίτλο “How to survive a robot apocalypse” αναπλαισιώνει την τεχνητή νοημοσύνη στο ευρύτερο πανόραμα των σημερινών τεχνολογικών φιλοσοφιών και των καπιταλιστικών «εγρήγορων», προσπαθώντας να κατανοήσει τις επιπτώσεις της ως όπλου, εργαλείου και οικονομικού οργάνου και το πώς αυτά επηρεάζουν τη δημιουργικότητα. Πάνω απ' όλα, είναι μια διάλεξη που, μέσα από μια συνειδητή προσέγγιση, διερευνά το πώς μπορούμε να ξεφύγουμε από τον αντηχητικό θάλαμο στον οποίο εγκλωβίζονται οι περισσότεροι άνθρωποι κατά την ενασχόλησή τους μαζί της, για να τη μεταμορφώσουμε σε εργαλείο ανάπτυξης και δημιουργικότητας.

Σχετικά με τον Ανδρέα Γατόπουλο

Ο Ανδρέας Γατόπουλος είναι κινηματογραφικός παραγωγός, σκηνοθέτης και διανομέας ταινιών, ο οποίος γεννήθηκε στην Πεσκάρα της Ιταλίας το 1994 και σήμερα ζει στη Ρώμη. Αφότου αποφοίτησε με άριστα στη Σύγχρονη Λογοτεχνία το 2016, ίδρυσε τον εκδοτικό οίκο και την εταιρεία παραγωγής Il Varco, έχοντας κάνει έκτοτε την παραγωγή σε περισσότερες από 26 ταινίες μικρού μήκους, 4 μεγάλου μήκους ταινίες και 11 βιβλία. Ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Il Varco και ιδρυτής της πλατφόρμας διανομής ταινιών Gargantua Film, έχει παρουσιάσει το έργο του σε περισσότερα από 120 φεστιβάλ παγκοσμίως. Έχει συνεργαστεί, μεταξύ άλλων, με τον Werner Herzog στο “Accelerator” (2020), έχει παρουσιάσει το “Happy New Year, Jim” στο Quinzaine των Καννών (2022) και έχει συμμετάσχει στην Ανοιξιάτικη Ακαδημία του Λοκάρνο και στο Berlinale Talents. Πιο πρόσφατα, παρουσίασε την πρεμιέρα του “A Stranger Quest” στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορίνου και τη μικρού μήκους ταινία τεχνητής νοημοσύνης “The Eggregores' Theory” στην Εβδομάδα Κριτικών Κινηματογράφου της Βενετίας (2024).

15:30 - 16:45: Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης | AI in Creativity: Friend, Foe, or Tool?

Συντονισμός: Πρόδρομος Τσιαβός, Επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης & Καινοτομίας, Ίδρυμα Ωνάση

Συνομιλητές:

• Steve Vranakis, Ιδρυτής, Catalytic | Πρώην Εκτελεστικός Δημιουργικός Διευθυντής, Google Creative Lab
• Μαρία Μαυροπούλου, Φωτογράφος & Καλλιτέχνης ΑΙ
• Ιωάννα Ζούλη, Researcher & Curator | Communications Coordinator, Onassis AiR
• Αριστοδήμος Κομνηνός, Product Manager - SketchUp AI & XR
• Σωκράτης Σταματάτος, Ανεξάρτητος Επιμελητής/ Καλλιτέχνης

Αυτή η συζήτηση στρογγυλής τραπέζης φέρνει κοντά διαφορετικές φωνές που θα συζητήσουν τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στη διαμόρφωση δημιουργικών πρακτικών. Στο πάνελ συμμετέχουν ένας creative leader, μια καλλιτέχνιδα που αξιοποιεί το AI στη δουλειά της, ένας επιμελητής, ένας μηχανικός AI, ένας σκεπτικιστής που αμφισβητεί τον ρόλο του AI, και ακόμα κι ένα AI Bot. Η συζήτηση εμβαθύνει στις ευκαιρίες και τα ηθικά διλήμματα που παρουσιάζει η AI στη δημιουργία περιεχομένου, εξετάζοντας θέματα όπως τον τρόπο με τον οποίο η AI πολλαπλασιάζει την παραγωγή δημιουργικού περιεχομένου, το πώς μεταμορφώνει την αφήγηση και το πώς αναμορφώνει την αλληλεπίδραση με τους χρήστες. Μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες, θα αναλύσουμε κρίσιμα ερωτήματα γύρω από τη συγγραφή, την αυθεντικότητα και το μέλλον της δημιουργικότητας.

17:00 - 18:00: Ομιλία | Space as an actor: Using technological tools to enhance the agency of space in a performance

Δημήτρης Μαϊρόπουλος, ψηφιακός καλλιτέχνης, σκηνογράφος και computational designer

Ένα σκηνικό μπορεί να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος μιας παράστασης, καθώς παρέχει το πλαίσιο για τις δράσεις που εκτυλίσσονται. Ο χώρος έχει εγγενώς τη δυνατότητα να δημιουργεί εμπειρίες εμβύθισης, δημιουργώντας κόσμους στους οποίους δρουν οι ερμηνευτές. Είναι συχνά ένα παθητικό στοιχείο που χρησιμεύει ως φόντο για τις δράσεις των ερμηνευτών. Ωστόσο, μπορούμε να αξιοποιήσουμε τη δύναμη που έχει ο χώρος να δημιουργεί το πλαίσιο, αντιμετωπίζοντάς τον όχι ως παθητικό «δοχείο» δράσης αλλά ως αυτόνομο συντελεστή. Μέσω της τεχνολογίας, μπορούμε να δώσουμε στον χώρο τη δυνατότητα να δράσει και να διαμορφώσει καταστάσεις ως άλλος ερμηνευτής. Μπορούμε έτσι να θολώσουμε τα όρια μεταξύ ερμηνευτή και χώρου, δράστη και αποδέκτη, και να δημιουργήσουμε ένα ενιαίο και αλληλεπιδραστικό μιας επιτελεστικό σύνολο. Στην παρουσίαση αυτή θα μοιραστώ προσωπικά παραδείγματα όπου χρησιμοποιώ τεχνολογικά εργαλεία (ρομποτική, ψηφιακή κατασκευή, έξυπνα υλικά κ.λπ.) για να ενισχύσω τον ρόλο και την επιτελεστικότητα του χώρου, οδηγώντας σε μοναδικές εμπειρίες εμβύθισης.

Σχετικά με τον Δημήτρη Μαϊρόπουλο

Ο Δημήτρης Μαϊρόπουλος είναι ψηφιακός καλλιτέχνης, σκηνογράφος και computational designer. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Κρήτης και κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στην υπολογιστική σχεδίαση από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT). Αυτή τη στιγμή εκπονεί τη διδακτορική του διατριβή, με έρευνα που επικεντρώνεται στη δημιουργική ρομποτική. Έχει εμπειρία ως ερευνητής σε εργαστήρια όπως το Self-Assembly Lab στο MIT και το Εργαστήριο Μεταβαλλόμενων Ευφυών Περιβαλλόντων στο Πολυτεχνείο Κρήτης, σε τομείς όπως η ρομποτική, τα έξυπνα υλικά, η ψηφιακή κατασκευή, η έρευνα στο design και η σχεδίαση προϊόντων. Ο Μαϊρόπουλος έχει επίσης διδακτική εμπειρία σε πανεπιστήμια όπως το MIT, το Boston Architectural College και το Πολυτεχνείο Κρήτης, ενώ δίδασκε το δικό του μάθημα στον τομέα της δημιουργικής ρομποτικής στο MinesParis PSL. Ως καλλιτέχνης ειδικεύεται στην ψηφιακή τέχνη και στη σκηνογραφία. Σχεδιάζει εγκαταστάσεις, παραστάσεις και σκηνογραφία που ενσωματώνουν πολλές πτυχές του διεπιστημονικού του υπόβαθρου, τόσο θεωρητικές όσο και πρακτικές, όπως τον χειρισμό του χώρου, την κριτική σκέψη για τις σχέσεις ανθρώπου-τεχνολογίας, την εικονογραφία της επιστημονικής φαντασίας και του μετα-ανθρώπινου, τις τεχνολογίες υπολογιστικής σχεδίασης, τη μηχανική σχεδίαση και την επιστήμη των υλικών.

18:15 - 19:15: Ομιλία | Feral Futures: Worldbuilding, Production, and Play

Τεό Τριανταφυλλίδης, καλλιτέχνης, μέλος του Onassis ONX και υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση

Στο “Feral Futures”, ο Τεό Τριανταφυλλίδης εξετάζει τη δημιουργία του “Feral Metaverse”, ενός πειραματικού διαδικτυακού παιχνιδιού για πολλαπλούς παίκτες, το οποίο διερευνά την επιβίωση, τη μη λεκτική επικοινωνία και τη συλλογική δράση σε έναν σκληρό και επίμονο εικονικό κόσμο. Μέσα από αυτή την ομιλία, ο Τριανταφυλλίδης ξεδιπλώνει το καλλιτεχνικό όραμα και τη διαρκώς εξελισσόμενη διαδικασία σχεδιασμού του πρότζεκτ, από την κατασκευή εμβυθιστικών και αισθητηριακά αντιληπτών περιβαλλόντων μέχρι την υλοποίηση διαισθητικών αλληλεπιδράσεων βάσει περιορισμών, οι οποίες ενθαρρύνουν την επικείμενη συμπεριφορά των παικτών. Γεφυρώνοντας το εννοιολογικό με το πρακτικό, θα συζητήσει για τις προκλήσεις της παραγωγής παιχνιδιών μεγάλης κλίμακας, τη χρήση προηγμένων τεχνολογιών για συστήματα πολλαπλών παικτών και τις υλικοτεχνικές απαιτήσεις για τη δημιουργία διηγητικής μηχανικής. Η ομιλία θα αναδείξει τις δυνατότητες του παιχνιδιού ως προτύπου για την επανεξέταση της διαδικτυακής αλληλεπίδρασης, καταθέτοντας προβληματισμούς για τις ευκαιρίες διανομής και ευρύτερων εφαρμογών του στις δημιουργικές βιομηχανίες.

Σχετικά με τον Τεό Τριανταφυλλίδη

Ο Τεό Τριανταφυλλίδης (γενν. 1988, Αθήνα) είναι καλλιτέχνης που εργάζεται με ψηφιακά και υλικά μέσα για να διερευνήσει την εμπειρία του χώρου και τη μηχανική της ενσωματότητας σε υβριδικές πραγματικότητες. Χρησιμοποιώντας αλγορίθμους και παιχνιδομηχανές, γυαλιά εικονικής πραγματικότητας και πειραματικές πρακτικές περφόρμανς, δημιουργεί αλληλεπιδράσεις μέσα σε εμβυθιστικά περιβάλλοντα. Στους κόσμους του Τριανταφυλλίδη, αυτές οι αμήχανες αλληλεπιδράσεις και η αμφίβολη φυσική διαπλέκονται με αλλόκοτες, παράλογες και ποιητικές καταστάσεις, προσκαλώντας το κοινό να εμπλακεί σε νέες πραγματικότητες.

Υπό το πρίσμα της θεωρίας της τερατότητας (monster theory), ο Τριανταφυλλίδης προσεγγίζει τα ζητήματα της απομόνωσης, της σεξουαλικότητας και της βίας, φτάνοντας ως τις μύχιες, ακραίες εκφάνσεις τους. Απαντά στην ατζέντα της τεχνολογικής βιομηχανίας με χιούμορ από τον κόσμο των υπολογιστών και με αυτοσχεδιαστική τεχνητή νοημοσύνη. Προσπαθεί να ανταποδώσει στις κοινότητες του διαδικτύου και του gaming, τις οποίες αντιλαμβάνεται ως πηγή έμπνευσης αλλά και πλαίσιο για τη δουλειά του, με το να παραμένει ενεργό μέλος τους και να συνεισφέρει σε αυτές.

Ο Τριανταφυλλίδης έχει μεταπτυχιακό (MFA) από το UCLA στον τομέα των Design Media Arts και πτυχίο αρχιτεκτονικής από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Έχει παρουσιάσει έργα του σε μουσεία, όπως το Haus der Elektronic Kunst στη Βασιλεία, το Hammer Museum στο Λος Άντζελες και το NRW Forum στο Ντίσελντορφ, καθώς και στις γκαλερί Meredith Rosen Gallery, The Breeder και Nagel Draxler, μεταξύ άλλων. Συμμετείχε στην Μπιενάλε της Αθήνας του 2021 “Eclipse”, στο Berliner Festspiele το 2021, στο Sundance New Frontier το 2020 και στο Hyper Pavilion στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2017.

19:30 – 20:30: Ομιλία | Rewriting the Future of Fashion | Design, Fashion & Innovation

Κώστας Καζαντζής, lead creative technologist στο Fashion Innovation Agency του London College of Fashion

Η ομιλία και το Q&A του Κώστα Καζαντζή αφορούν τους τρόπους με τους οποίους οι αναδυόμενες τεχνολογίες –που κυμαίνονται από την τρισδιάστατη σάρωση και τη δημιουργία άβαταρ έως το motion capture, τις διαδραστικές εικονικές εμπειρίες και την επαυξημένη πραγματικότητα– δημιουργούν νέες δυνατότητες για τη διαμόρφωση εμπειριών εμβύθισης στη μόδα και στο λιανεμπόριο. Η ομάδα του Fashion Innovation Agency έχει εργαστεί σε πρότζεκτ που παρουσιάζουν πώς αυτές οι τεχνολογίες μπορούν να φέρουν επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο οι οίκοι μόδας και οι έμποροι λιανικής σχεδιάζουν, παρουσιάζουν και πουλούν τις συλλογές τους. Μέσω συνεργασιών με κορυφαίους οργανισμούς όπως η Microsoft, η Burberry, το MIT, η Epic Games, η ILMxLab και η Kering, το Fashion Innovation Agency βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της προσαρμογής τόσο της βιομηχανίας όσο και των φοιτητών στο ταχέως εξελισσόμενο τοπίο της μόδας.

Σχετικά με τον Κώστα Καζαντζή

Η πρακτική του Κώστα Καζαντζή επικεντρώνεται στην εξερεύνηση καινοτόμων διαδρομών στην τεχνολογία μηχανών παιχνιδιών, τον 3D σχεδιασμό και την εκτεταμένη πραγματικότητα (XR), με έμφαση στη μετασχηματιστική τους δυναμική στη μόδα και τη σύγχρονη τέχνη. Με υπόβαθρο στη μηχανική υπολογιστών, την παραγωγή μέσων μόδας και την οπτική επικοινωνία, η πρακτική του Κώστα Καζαντζή τοποθετεί τις τεχνολογίες εμβύθισης όχι ως υποκατάστατα των φυσικών εμπειριών, αλλά ως εργαλεία για την ενίσχυση των πραγματικών περιβαλλόντων και τη δυνατότητα αλληλεπιδράσεων σε πραγματικό χρόνο. Η έρευνά του εξετάζει την πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ της ανθρώπινης εμπειρίας και των διασυνδεδεμένων κυβερνοφυσικών οικοσυστημάτων, αμφισβητώντας τους παραδοσιακούς μηχανισμούς παιχνιδιών που δίνουν προτεραιότητα στο πεπερασμένο gameplay, την άμεση ικανοποίηση και τον σχεδιασμό με σκοπό, ενώ συχνά αποκλείουν τις queer αφηγήσεις.

Ο Κώστας Καζαντζής είναι ο Lead Creative Technologist στο Fashion Innovation Agency του London College of Fashion, όπου επίσης διδάσκει για τις τεχνολογίες εμβύθισης και την ενσωμάτωσή τους στη μόδα και τις δημιουργικές βιομηχανίες. Επιπλέον, είναι υποψήφιος διδάκτορας στο Creative Computing Institute του UAL.