Οmar Amiralay: Αφιέρωμα στον Σύρο κινηματογραφιστή με προβολές ταινιών του

Ο Ομάρ Αμιραλάυ γεννήθηκε το 1944 στη Δαμασκό. Το 1965 έφυγε στο Παρίσι για να σπουδάσει δραματουργία στο Théâtre des Nations. Δύο χρόνια αργότερα, το 1967, εγγράφηκε στο Institut des Hautes Études Cinématographiques για να σπουδάσει κινηματογράφο. Όταν το Μάη του 1968 ξέσπασαν οι φοιτητικές ταραχές, ενώθηκε με τις μάζες των διαδηλωτών και άρχισε να κινηματογραφεί τα γεγονότα. Το γεγονός αυτό σφράγισε το μέλλον του. Ο ίδιος δεν επέστρεψε ποτέ ξανά στην Ανωτάτη Σχολή Κινηματογραφίας, επιλέγοντας να αφοσιωθεί στην τέχνη του ντοκυμανταίρ.

Επιστρέφοντας στη Δαμασκό, ο Αμιραλάυ γύρισε την πρώτη του ταινία, με τίτλο “Film-Essay on the Euphrates Dam” (1970). Ασκώντας αμείλικτη κριτική στη συριακή κυβέρνηση, η δεύτερη ταινία του, με τον τίτλο “Everyday Life in a Syrian Village” (1974), ήρθε να σηματοδοτήσει τη ριζοσπαστική στροφή στις προθέσεις του κινηματογραφιστή. Στη συνέχεια, ο Αμιραλάυ ανέλαβε να γυρίσει ντοκυμανταίρ για τη σοσιαλιστική επανάσταση στην Υεμένη (“About a Revolution”, 1978) και για τον εμφύλιο πόλεμο στο Λίβανο (“The Misfortunes of Some...”, 1982). Το τελευταίο παραμένει μέχρι σήμερα ένα από τα πιο συγκλονιστικά ντοκυμανταίρ γύρω από αυτή τη σύρραξη.

Ακολούθησαν πολυάριθμες άλλες ταινίες, κατά κύριο λόγο για λογαριασμό γαλλικών τηλεοπτικών καναλιών, όπως: “The Sarcophagus of Love” (1984), ένας απολογισμός για τις συνθήκες διαβίωσης των γυναικών στην Αίγυπτο· “The Intimate Enemy” (1985), για την έξαρση του ριζοσπαστικού ισλαμικού φονταμενταλισμού μεταξύ μεταναστών αραβικής καταγωγής στη Γαλλία· “A Plate of Sardines – Or The First Time I Heard of Israel” (1997), μια αναδρομή στο έργο του Σύριου σκηνοθέτη Μωχάμεντ Μαλάς, όπου συμπεριλαμβάνεται και μια συζήτηση με τον ίδιο γύρω από την υποκειμενική αποτύπωση του μεσανατολικού ζητήματος· τέλος, το ντοκυμανταίρ “A Flood in Baath Country” (2003), όπου ο Αμιραλάυ επιστρέφει για δεύτερη φορά στο φράγμα του Άσαντ στον Ευφράτη, το θέμα της πρώτης ταινίας του.

Οι ταινίες του απέσπασαν πολυάριθμες διακρίσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, αρχής γενομένης με το “Film-Essay...”, το 1971 στη Λειψία. Το έργο του αποτέλεσε πρότυπο για γενιές ολόκληρες κινηματογραφιστών στον αραβικό κόσμο.

Πέθανε στις 5 Φεβρουαρίου του 2011, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της τελευταίας του δουλειάς με τον τίτλο “Seduction”.