Gala

Παίζοντας με τα δομικά υλικά της χορογραφίας, ο Μπελ επιχειρεί να επαληθεύσει την (τετριμμένη πλέον) παραδοχή ότι οποιαδήποτε ερμηνεία ενός καλλιτεχνικού έργου είναι εν πολλοίς αυθαίρετη και εναπόκειται στην «αναγνωστική» δεινότητα του θεατή, δηλαδή στην ικανότητά του να αναδιατάσσει το ήδη υπάρχον υλικό σύμφωνα με τις εμπειρίες του ή τις προσλαμβάνουσες της κοινωνίας. Επομένως, αφού υπάρχουν τόσες ερμηνείες όσοι και οι θεατές, το ενδιαφέρον μας μετατοπίζεται από αυτό που θέλει να πει ο δημιουργός (ένα «κλειστό», αμετακίνητο νόημα), σε αυτό που θέλει να πει το έργο (ένα ανοιχτό πεδίο συνειρμών) στη δεδομένη χρονική και κοινωνική συγκυρία.

Αφορμή για το έργο “Gala” αποτέλεσαν κάποια σεμινάρια με ερασιτέχνες από την ευρύτερη περιοχή του Seine Saint-Denis. Ο Μπελ αναζητούσε μια ευέλικτη θεατρική φόρμα, η οποία θα ήταν προσβάσιμη σε ανθρώπους χωρίς χορευτική παιδεία και από την οποία θα προέκυπτε ένα πολυποίκιλο κινητικό υλικό. Σκοπός του ήταν η κατάθεση των ανθρώπων αυτών να είναι όσο το δυνατόν πιο αυθεντική, ανεπηρέαστη από προϋπάρχοντες κώδικες και στυλ. Στο Gala –που αναφέρεται ακριβώς σε αυτή τη διάθεση παντρέματος ετερόκλητων στοιχείων, τα οποία δεν δημιουργούν μια ενιαία αφηγηματική φόρμα– ο χορογράφος επεδίωξε να εισάγει μια συνθήκη όπου τόσο το ατομικό όσο και το συλλογικό μπορούν να υπάρξουν χωρίς το ένα να υπονομεύει το άλλο. Αν το καλοσκεφτεί κανείς, με κοινωνικούς όρους, αποτελεί την επιθυμητή και ιδανική κοινωνική συνθήκη συνύπαρξης με τον Άλλον.

Σε όλη την εργογραφία του Μπελ, διαπιστώνει κανείς έναν ιδιαίτερο τρόπο διαχείρισης της σωματικότητας, της «αλήθειας» που το ίδιο το σώμα εκπέμπει – «αλήθεια» όχι με όρους οικουμενικούς, ως κάτι υπερβατικό, αλλά ως μια οπτική που μας επιτρέπει να δούμε το ίδιο το υποκείμενο πίσω από αυτό που ερμηνεύει ή επιχειρεί να αποδώσει σκηνικά. Αυτή η «δόση αλήθειας», η αδιαμεσολάβητη παρουσία των περφόρμερ-καθημερινών ανθρώπων, παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να παρακολουθήσει τις δράσεις επί σκηνής δίχως κριτική διάθεση, να παραμερίσει τις «υψηλές» προσδοκίες και να εναρμονιστεί-συσχετιστεί με τη διαφορετικότητα του κάθε «ερμηνευτή». Να πλησιάσουμε τον άλλον, κατά τον Μπελ, σημαίνει μάλλον να καταστούμε γνώστες της ποικιλότητας των κόσμων μας.

Όπως οι ήρωες στο “Worstword Ho” του Σάμουελ Μπέκετ, ο Μπελ παροτρύνει τους περφόρμερ να «προσπαθήσουν ξανά. Να αποτύχουν ξανά. Να αποτύχουν καλύτερα», ώστε να μετατρέψουν τις όποιες ερμηνευτικές αδυναμίες ή την όποια έλλειψη δεξιοτήτων σε μια διαφορετική αίσθηση πλαστικότητας. Είναι ένας εντελώς διαφορετικός τρόπος να «παράγει» κανείς κίνηση, ξεκινώντας από αυτό στο οποίο «υστερεί». Η παράσταση αποτελεί εγκώμιο «αντι-τεχνογνωσίας», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι καταλήγει να γίνει ωδή στη μετριότητα.