#Psofos: Η ρητορική μίσους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Τα social media, εκτός από πλατφόρμες με πολλές αρετές, είναι και ένα περιβάλλον οχλαγωγίας. Στις 14 Μαρτίου, η Στέγη ανοίγει αυτό το θέμα στο YouTube Channel του Ιδρύματος Ωνάση, με τη συζήτηση #Psofos | Η ρητορική μίσους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που εντάσσεται στην ψηφιακή σειρά συζητήσεων της Στέγης, Society Uncensored.

Ποιες λέξεις μπορούν να θεωρηθούν ρητορική μίσους, χωρίς καν να ασχοληθεί κανείς με το περιεχόμενο του κειμένου που τις περιέχει; Πόσο διακριτή είναι η ρητορική μίσους που διώκεται ποινικά από τον «χοντροκομμένο» λόγο; Αυτή η συζήτηση, σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, πραγματοποιήθηκε στα τέλη Ιανουαρίου του 2021, όταν το ελληνικό #MeToo άρχιζε να εμφανίζεται και λίγες εβδομάδες μετά τα σοκαριστικά γεγονότα στο Καπιτώλιο της Ουάσιγκτον, που οδήγησαν στη δεύτερη παραπομπή του Ντόναλντ Τραμπ. Σκοπός της συζήτησης ήταν να αποτυπώσει έναν ειλικρινή διάλογο για την τρομακτική δύναμη της ρητορικής μίσους, δηλαδή του ρατσιστικού λόγου που έχει στόχο να πλήξει, να υποβιβάσει, να καθυβρίσει, να ταπεινώσει, να πληγώσει, να διασύρει, να περιθωριοποιήσει, να χλευάσει, να εμπαίξει ή να περιγελάσει ένα άτομο ή μια ομάδα προσώπων για χαρακτηριστικά τους προκαθορισμένα βιολογικά ή κοινωνικά, που είναι δηλαδή πέρα από τον έλεγχο ή την επιλογή των προσώπων αυτών – και ο λόγος αυτός πολύ συχνά παρακινεί σε βία.

Ακόμα και όταν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Twitter, YouTube, Instagram) αποφασίζουν να πάρουν θέση απενεργοποιώντας σελίδες, λογαριασμούς και κανάλια, τότε προκύπτουν μια σειρά από ερωτήματα: Μήπως άργησαν πολύ να το κάνουν; Μήπως έτσι πλήττεται η ελεύθερη διακίνηση ιδεών, καθώς ανοίγει ο ασκός του Αιόλου; Πώς, πότε και ποιος αποφασίζει τη σωστή αντίδραση; Πόσο διαφανείς και δημοκρατικοί είναι, εντέλει, τέτοιοι μηχανισμοί ελέγχου στη δημόσια ψηφιακή σφαίρα;