Paribartana Mohanty

Ο Paribartana Mohanty είναι ένας αφηγητής που δουλεύει με τα μέσα του βίντεο, της διάλεξης-περφόρμανς, της ζωγραφικής, της γραφής και της επιμέλειας. Έλαβε το μεταπτυχιακό του στην ιστορία της τέχνης από το National Museum Institute στο Νέο Δελχί, το 2006, και το πτυχίο του στις καλές τέχνες (με ειδίκευση στη χαρακτική) από το Dhauli College of Art and Crafts του Μπουμπανέσουαρ, το 2004. Συμμετείχε στο SOMA Summer Program 2018, όπου επικεντρώθηκε στο ζήτημα της βιωσιμότητας στην Πόλη του Μεξικού, με την υποστήριξη του Sharjah Art Foundation. Έχει επίσης παρακολουθήσει ένα εντατικό θερινό πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών στο Skowhegan School of Painting and Sculpture, με την υποστήριξη του Inlaks Shivdasani Foundation (2016), και ένα εργαστήριο πάνω στο «παιχνίδι» από τον καλλιτέχνη Carsten Höller στο Botin Foundation, στο Σανταντέρ της Ισπανίας (2017).

Ο Παριμπαρτάνα Μοχάντυ ήταν ένας από τους επιμελητές της Kochi Students’ Biennale, στο πλαίσιο της Kochi-Muziris Biennale 2016. Έχει βραβευτεί με Visiting Artist Fellowship στο South Asia Institute του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ στη Βοστόνη (2016), Tokyo Wonder Site International Creator Residency (2016), FICA Emerging Artist Award (2011) και City as Studio 1, Sarai-CSDS Media Lab Associate Fellowship for Contemporary Art and Media Practices (2010). Παρουσίασε τη δεύτερη ατομική του έκθεση, με τίτλο “Trees are Stranger Than Aliens in the Movies”, τον Σεπτέμβριο του 2018, στη Vadehra Art Gallery του Νέου Δελχί. Η ίδια γκαλερί στο Δελχί διοργάνωσε και την πρώτη του ατομική έκθεση, με τίτλο “Kino is the Name of a Forest”, το 2012. Έχει παρουσιάσει διαλέξεις-περφόρμανς, μεταξύ άλλων, στο School of Arts and Aesthetics (JNU), στο Sharjah March Meeting, στο Gathering of Artists, Inc., στο Dhalao 2018, στο Sarai-CSDS, στην Kochi-Muziris Biennale και στο T.A.J. Residency and SKE projects στην Μπανγκαλόρ. Έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις, κινηματογραφικά φεστιβάλ και residencies σε όλο τον κόσμο. Ο Μοχάντυ συνεργάζεται με την κολεκτίβα καλλιτεχνών WALA, που εδρεύει στο Δελχί και ασχολείται με site-specific καλλιτεχνικά πρότζεκτ στον δημόσιο χώρο και σε κοινότητες, καθώς και με δημόσιες περφόρμανς και ξεναγήσεις στην πόλη.

Οι ιστορίες «εργασιακής εκμετάλλευσης» στον δημιουργικό τομέα είναι συνηθισμένες και αποτελούν συχνά χαλαρό θέμα συζήτησης εντός των καλλιτεχνικών κοινοτήτων. Πολλές από αυτές τις ιστορίες είναι ιδιαίτερα σκληρές —ένα παιχνίδι εξουσίας του χειρίστου είδους— και συνδέονται με συγκεκριμένες κοινωνικο-πολιτισμικές ή τοπικές επιρροές και παραμέτρους. Αυτές οι ιστορίες εργασιακής εκμετάλλευσης είναι επίσης ιστορίες μικρών αντιστάσεων, διεκδικήσεων, θάρρους και επιβίωσης. Τον Οκτώβριο του 2019 έφτασα στην Aθήνα με κάμποσες τέτοιες ιστορίες, που ανάγονταν στη μυθολογία, σε ιστορικά αλλά και πρόσφατα περιστατικά στην Ινδία. Αυτές οι ιστορίες αφορούσαν κυρίως νέους καλλιτέχνες/επαγγελματίες και φοιτητές.

Η έννοια της «νεότητας» σε μια κοινωνία ή ένα συγκεκριμένο πεδίο είναι πολύπλοκη και κρίσιμη. Ενοχλούμαι από την ιδέα ότι η «νεότητα» και o «αγώνας για επιβίωση» είναι άρρηκτα συνδεδεμένα στη φαντασία μας. Η νεότητα σχετίζεται επίσης με την υγεία, την ελπίδα και το μέλλον. Στην Aθήνα, η έρευνά μου εκκινούσε και πλαισιωνόταν από το ερώτημα του «κανιβαλισμού στον καλλιτεχνικό τομέα»: Πώς το να κατασπαράσσεις τους ομοίους σου εμπεριέχει μια δυναμική σχέση μεταξύ αυτοκαταστροφής και αναγέννησης στον δημιουργικό τομέα; Πώς γίνεσαι ενεργό μέλος σε ένα πεδίο όπου προϋπάρχουν συγκεκριμένες σχέσεις εξουσίας; Ήμουν περίεργος να δω πώς οι νέοι καλλιτέχνες στην Aθήνα αξιοποιούν στρατηγικές επιβίωσης στον κόσμο της τέχνης, πώς ανταλλάσσουν απόψεις για την εργασία, για το φάσμα των φιλικών σχέσεων κ.λπ. Με άλλα λόγια, αυτή η υπόθεση ορίστηκε ως εξής: Πώς καταλήγεις να ζεις μέσα στον κόσμο της τέχνης; Η πρότασή μου ήταν να σχεδιάσω παιχνίδια μελετώντας και ανταποκρινόμενος στα λειτουργικά και δυσλειτουργικά αρχέτυπα του καλλιτεχνικού πεδίου στην Aθήνα και να συμπεριλάβω σε αυτά μοναδικές ιστορίες, χαρακτήρες και αντικείμενα.

Η αρχαία ελληνική μυθολογία, φιλοσοφία και γραμματεία με συνάρπαζαν εδώ και χρόνια. Μετά την οικονομική κρίση του 2008–09, σκεφτόμουν την Aθήνα μέσα από ένα νέο πρίσμα. Βιβλία ελληνικής λογοτεχνίας και φιλοσοφίας, που ακόμα γεμίζουν τα ράφια μου, και τώρα πλήθος από εικόνες εγκαταλελειμμένων κτιρίων, εργοστασίων, ερημωμένων αεροδρομίων, σταδίων και αστέγων από την Aθήνα κυκλοφορούν και δημιουργούν ένα αρχείο στο λάπτοπ μου με το πέρας των χρόνων. Έπειτα το 2017 πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα η documenta 14, η οποία προκάλεσε ένα κύμα αλυσιδωτών αντιδράσεων στην σύγχρονη εικαστική της Aθήνας αλλά και παγκοσμίως. Αυτό έκανε την Aθήνα ένα κατάλληλο μέρος για να διεξαγάγω την έρευνα και το έργο μου.

Το πρόγραμμα (Inter)national Residency του Οnassis AiR μου πρόσφερε την ευκαιρία να έρθω και να ασχοληθώ με την έρευνά μου στην αρχαία αυτή μητρόπολη αλλά και να σχεδιάσω νέα παιχνίδια. Καθώς η διάρκεια του προγράμματος ήταν σύντομη —μόνο ένας μήνας—, η Νεφέλη, ο Ash κι εγώ αποφασίσαμε το πρότζεκτ να ξεκινήσει με ένα εργαστήριο που θα διοργάνωνα, στο οποίο θα προσκαλούσα νέους καλλιτέχνες, φοιτητές καλών τεχνών και επαγγελματίες στον χώρο των τεχνών στην Aθήνα, οι οποίοι θα συμμετείχαν σε μια συζήτηση επί του θέματος και θα μοιράζονταν τις δικές τους ιστορίες ή εμπειρίες εργασίας, εκμετάλλευσης και αντίστασης στην καλλιτεχνική σκηνή της Aθήνας. Πώς βιώνουν και αντιμετωπίζουν μια κατάσταση κρίσης; Με ενδιέφεραν οι ιστορίες μετά την documenta 14. Ιστορίες κινητικότητας/μετανάστευσης καλλιτεχνών, περίεργες δουλειές στον τομέα των τεχνών, εργασία και απασχόληση, βιωσιμότητα, χρέη, απομόνωση, αλλοτρίωση, κατάθλιψη, αυτοκτονίες και θάνατοι καλλιτεχνών.

Πολλές από τις υποθέσεις μου αποδείχτηκαν βάσιμες, καθώς διαπίστωσα ότι η κοινότητα των νέων καλλιτεχνών στην Aθήνα δεν είχε ευκαιρίες ή εισέπραττε αδιαφορία ανάμεσα σε πολλούς διεθνείς καλλιτέχνες κυρίως από τον αραβικό κόσμο, τη Μέση Ανατολή, την Αμερική και άλλα μέρη της Ευρώπης. Το πεδίο ήταν δυναμικό, ρευστό, με τις δικές του αντηχήσεις. Ήταν δύσκολο να κατανοήσω ένα τέτοιο πεδίο μέσα σε έναν μήνα. Γι’ αυτό κατέστρωσα ένα γεμάτο πρόγραμμα, που περιλάμβανε επισκέψεις σε μουσεία, χώρους τέχνης, γκαλερί, αρχαιολογικούς χώρους, τουριστικά αξιοθέατα, αλλά και περιπάτους σε γειτονιές, επισκέψεις σε παλαιοβιβλιοπωλεία, υπαίθριες αγορές και άλλα νέα μέρη.

Το πρώτο κιόλας βράδυ του προγράμματος ήρθα σε επαφή με μια μεγάλη κοινότητα καλλιτεχνών στο παλιό νεοκλασικό κτίριο που στεγάζει το σπίτι του Onassis AiR. Παρουσίασα τις ιστορίες που είχα συλλέξει και μαγείρεψα ινδικό ρύζι, νταλ και κοτόπουλο με κάρυ. Η διάλεξη-περφόρμανς μου με τίτλο “What if the wind refuses to carry our words?” (Κι αν ο άνεμος αρνηθεί να μεταφέρει τις λέξεις μας;) περιλάμβανε επτά ιστορίες για την εργασία, την εκμετάλλευση και την αντίσταση από την Ινδία. Αυτό το πλούσιο δείπνο και οι ιστορίες μου σηματοδότησαν την έναρξη του εργαστηρίου που χωρίστηκε σε τέσσερα στάδια/ημέρες και είχε ως στόχο τη συλλογή και ανταλλαγή ιστοριών για το σχεδιασμό μιας σειράς από «παιχνίδια για καλλιτέχνες και κοινότητες καλλιτεχνών».