Ζοέλ Πομμερά

Ο Ζοέλ Πομμερά γεννήθηκε το 1963. Παράτησε το σχολείο στα 16, έγινε ηθοποιός στα 18 και άρχισε να γράφει στα 23 του. Μελετούσε και έγραφε ασταμάτητα για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Σκηνοθέτησε για πρώτη φορά το 1990, στα 27 του, τον «Δρόμο του Ντακάρ», ένα μη-θεατρικό μονόλογο που παρουσιάστηκε στο θέατρο Clavel, στο Παρίσι. Με αυτή την ευκαιρία ίδρυσε δικό του θίασο, τον οποίο ονόμασε Louis Brouillard.

Ακολούθησαν διάφορες παραστάσεις –“Le théâtre” («Το θέατρο», 1991), “25 années de littérature de Léon Talkoi” («25 χρόνια λογοτεχνίας του Λέοντα Ταλκόι», 1993), “Des suées” («Εφίδρωση», 1994), “Les événements” («Τα συμβάντα», 1994)–, κείμενα διαφορετικού χαρακτήρα, γραμμένα και σκηνοθετημένα σύμφωνα με μια διαδικασία που άρχισε σιγά-σιγά να διαμορφώνεται: το κείμενο γράφεται κατά τη διάρκεια των προβών από κοινού με τους ηθοποιούς. Όλες αυτές οι παραστάσεις δόθηκαν στο Théâtre de la Main d’Or του Παρισιού.

Το 1995 ανέβασε το έργο “Pôles” («Πόλοι») στο Théâtre les Fédérés της Μονλυσόν, μια παράσταση που παίχτηκε για δύο μήνες και στο Théâtre de la Main d’Or. Αυτό ήταν το πρώτο καλλιτεχνικά άρτιο κείμενό του, σύμφωνα με τον ίδιο τον συγγραφέα, καθώς και το πρώτο που εκδόθηκε (επτά χρόνια αργότερα, το 2002, στις εκδόσεις Actes Sud).

Το 1997 παρουσίασε το έργο “Treize étroites têtes” («Δεκατρία στενά κεφάλια»), στη Μονλυσόν, παράσταση που επαναλήφθηκε στο Théâtre Paris-Villette (Παρίσι). Την ίδια χρονιά ξεκίνησε η μακρόχρονη συνεργασία του θιάσου με το Théâtre de Brétigny-sur-Orge.

Το 1998 έγραψε, μετά από ανάθεση, ένα έργο για το ραδιοφωνικό σταθμό France Culture, με τίτλο “Les enfants” («Τα παιδιά»), και διασκεύασε για τις ανάγκες του ραδιοφώνου το έργο του “Les événements”.

Για τα επόμενα τρία χρόνια αφιερώθηκε αποκλειστικά στην κινηματογραφική έρευνα και γύρισε πολλά βίντεο μικρού μήκους. Το 2000 εγκατέλειψε οριστικά αυτό το πεδίο και επέστρεψε στο θέατρο, ανεβάζοντας στο Théâtre Paris-Villette τρεις σκηνοθεσίες έργων του. Τα δύο από αυτά ήταν παλιότερα κείμενά του (“Pôles” και “Treize étroites têtes”) και το ένα καινούργιο, με τίτλο “Mon ami” («Ο φίλος μου»).

Το 2001 ο θίασος Louis Brouillard πραγματοποίησε μια μεγάλη περιοδεία παρουσιάζοντας τις παραστάσεις του. Από τότε οι περιοδείες συνεχίζονται μέχρι σήμερα.

Το 2002 ο Πομμερά ανέβασε το έργο “Grâce à mes yeux” («Χάρη στα μάτια μου»), στο Théâtre Paris-Villette.

Τον Ιανουάριο του 2003 ανέβασε την παράσταση “Qu'est-ce qu'on a fait ?” («Τι κάναμε;») στην Comédie de Caen. Το έργο, που ήταν ανάθεση του Οργανισμού Οικογενειακής Μέριμνας του Καλβαντός, έχει θέμα το ρόλο του γονέα και παρουσιάστηκε σε διάφορα πολιτιστικά κέντρα της ευρύτερης περιοχής της Καν. Τον Ιανουάριο του 2004 ανέβασε το έργο “Au monde” («Στον κόσμο») στο Εθνικό Θέατρο του Στρασβούργου και την ίδια χρονιά πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες διεθνείς περιοδείες του θιάσου.

Τον Ιούνιο του 2004 ο Πομμερά ανέβασε την πρώτη του παράσταση για παιδιά, “Le Petit Chaperon” («Η Κοκκινοσκουφίτσα»), στο Théâtre de Brétigny-sur-Orge. Το 2005 ακολούθησε το έργο “D’une seule main” («Με το ένα χέρι») στο Εθνικό Θέατρο της Τιονβίλ, ενώ ο θίασος ξεκίνησε τριετή συνεργασία με την Εθνική Σκηνή του Σαμπερύ και της Σαβοΐας.

Το 2006 ο Πομμερά ανέβασε δύο νέες παραστάσεις: "Les marchands” («Οι έμποροι») στο Εθνικό Θέατρο του Στρασβούργου και “Cet enfant” («Αυτό το παιδί») στο Théâtre Paris-Villette. Το δεύτερο αυτό έργο, που ήταν μια νέα ματιά πάνω στο «Τι κάναμε;», ανέβηκε τέσσερα χρόνια αργότερα και στην Αθήνα, σε σκηνοθεσία της Φρόσως Λύτρα. Την ίδια χρονιά, τα έργα του «Στον κόσμο», «Οι έμποροι» και «Η Κοκκινοσκουφίτσα» παρουσιάστηκαν στο Φεστιβάλ της Αβινιόν.

Το 2007 ανέβασε το έργο “Je tremble (1)” («Τρέμω [1]») στο Théâtre Charles Dullin, στο Σαμπερύ, και εγκαινίασε μια τριετή συνεργασία του θιάσου του με το Théâtre des Bouffes du Nord. Επίσης, ετοίμασε μια νέα σκηνοθεσία του έργου «Αυτό το παιδί», στα ρωσικά, που ανέβηκε στο Θέατρο Praktika της Μόσχας.

Το Μάρτιο του 2008 ήρθε η σειρά της δεύτερης παράστασής του για παιδιά: «Πινόκιο» στο Odéon-Théâtre de L’Europe (Παρίσι). Το καλοκαίρι παρουσιάστηκαν στο Φεστιβάλ της Αβινιόν το «Τρέμω (1)», σε επανάληψη, και το «Τρέμω (2)», παραστάσεις που ανέβηκαν επίσης στο Théâtre des Bouffes du Nord, το Σεπτέμβριο.

Τον Ιανουάριο του 2010 ο Ζοέλ Πομμερά ανέβασε την παράσταση “Cercles/Fictions” («Κύκλοι/Ιστορίες») στο Théâtre des Bouffes du Nord και τον Οκτώβριο σκηνοθέτησε εκ νέου τον «Πινόκιο» στα ρωσικά, στο Θέατρο Μέγιερχολντ της Μόσχας, στο πλαίσιο της ανταλλαγής πολιτιστικών εκδηλώσεων μεταξύ Γαλλίας και Ρωσίας.

Τον Ιανουάριο του 2011 παρουσίασε το έργο “Ma chambre froide” («Το κρύο μου δωμάτιο») στο Odéon-Théâtre de L’Europe. Την ίδια χρονιά τιμήθηκε με δύο βραβεία Μολιέρου, το ένα ως ο καλύτερος εν ζωή γαλλόφωνος συγγραφέας, και το άλλο για το θίασό του. Επίσης, έγραψε το λιμπρέτο για την όπερα “Grâce à mes yeux” (σε μουσική Oscar Bianchi), βασισμένη στο ομότιτλο θεατρικό έργο του, που παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ της Αιξ τον Ιούλιο του 2011. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους ανέβασε στο Εθνικό Θέατρο των Βρυξελλών την παράσταση “Cendrillon” («Σταχτοπούτα», με πρωτότυπο κείμενο βασισμένο στο παραμύθι), η οποία μεταφέρθηκε κατόπιν στη σκηνή του Odéon.

Στις 17 Ιανουαρίου 2013 έκανε πρεμιέρα στο παρισινό Odéon η τελευταία του δουλειά με τίτλο “La Réunification de deux Corées” («Η επανένωση των δύο Κορεών»).

Ο Ζοέλ Πομμερά είναι καλλιτεχνικός συν-διευθυντής στο Odéon-Théâtre de L’Europe, μέχρι τον Ιούνιο του 2013, καθώς και στο Εθνικό Θέατρο των Βρυξελλών. Όλα τα κείμενά του κυκλοφορούν στα γαλλικά από τις Editions Actes Sud.