Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση παρουσιάζει το «Κύμα/Γνέψιμο» της Σοφίας Στεβή στην πλατεία Μαβίλη

Το μέλλον της Αθήνας και του κόσμου μας

Ένα έργο για την αβεβαιότητα του μέλλοντος και την αισιοδοξία της αλλαγής φέρνει η γυναικεία φιγούρα της Σοφίας Στεβή στην πλατεία Μαβίλη. Το «Κύμα/Γνέψιμο» είναι μια τοιχογραφία που (απο)χαιρετά το σήμερα, ελπίζοντας για το αύριο.

Φωτογραφία: Γιώργος Παπαχαραλάμπους

Στις ζοφερές ημέρες που ζούμε, ενώ το μέλλον μοιάζει αβέβαιο, η τοιχογραφία της διεθνώς αναγνωρισμένης εικαστικού Σοφίας Στεβή σε ένα από τα πιο κεντρικά σημεία της Αθήνας, στην Πλατεία Μαβίλη, στέλνει σε όλους μας ένα κωδικοποιημένο μήνυμα ατόφιας αισιοδοξίας.

Μια αισθησιακή γυναικεία φιγούρα, μια γυμνή Αφροδίτη με κεφάλι φιδιού, κάτω από έναν μαύρο όγκο που μοιάζει με απειλητικό νέφος ή αγριεμένο κύμα. Με έντονα συμβολικό και αλληγορικό χαρακτήρα, η τοιχογραφία της Στεβή εκπέμπει τα ανάμεικτα συναισθήματα που νιώθουμε σε καιρούς κρίσης. Με αναφορές και έμπνευση από την ποίηση, τη φιλοσοφία και τα ψηφιακά μέσα, η καλλιτέχνις στήνει το εικαστικό της σύμπαν, ξανά και ξανά. Με δυναμικές, χειρονομιακές πινελιές από ιαπωνική μελάνη και «κουφετί» χρώματα που παραπέμπουν στον ρευστό κόσμο ενός ανυπότακτου, θραυσματικού animation, παρουσιάζει το «αιχμηρό» και αβέβαιο παρόν, με μια δόση αισιοδοξίας και ελπίδας. Όπως τα περισσότερα έργα της καλλιτέχνιδας, έτσι και η παρούσα σύνθεση απηχεί την αμφιθυμία που χαρακτηρίζει τη ζωή στην πόλη, τη ζωή στον 21ο αιώνα.

Το «Κύμα/Γνέψιμο» της Στεβή θα μπορούσε να αναφέρεται στα κύματα της πανδημίας, σε ένα αβέβαιο μέλλον. Ταυτόχρονα, όμως, νεύει στο θαύμα, στην αλλαγή, σε έναν θαυμαστό καινούργιο κόσμο.

Φωτογραφία: Γιώργος Παπαχαραλάμπους

Το «Κύμα/Γνέψιμο» βρίσκει τη δική του θέση σε έναν κόσμο ρευστό, αβέβαιο, αμετάβλητο. Στο πάνω μέρος ενός μακρόστενου, ακάθαρτου τοίχου επί της οδού Δορυλαίου 18, ο οποίος φέρει τα ίχνη μιας γκρεμισμένης κατοικίας, οι διερχόμενοι που ανεβαίνουν προς τον λόφο του Λυκαβηττού σηκώνουν το κεφάλι για να αντικρίσουν, με φόντο τον (ενίοτε συννεφιασμένο) αττικό ουρανό, μια ονειρική σύνθεση με κυματοειδείς μορφές ύψους 13 μέτρων. Σε μια περιοχή σημαντική για την ίδια –καθώς στη γειτονιά αυτή γεννήθηκε το Fokidos, ένα καλλιτεχνικό πρότζεκτ που ανοίγει έναν δυναμικό εικαστικό διάλογο στην πόλη– η δημιουργός ξεκινά τη συζήτηση για όλα όσα μας απασχολούν σήμερα, με όλους τους περαστικούς, τους κατοίκους, αλλά και όσους/όσες ψάχνουν να βρουν τον δρόμο τους στα στενά της Αθήνας.
Το Κύμα/Το Γνέψιμο

«Η δημιουργία “Το Κύμα/Το Γνέψιμο” είναι ένα λογοπαίγνιο της αγγλικής λέξης “wave”. Μια γυναικεία φιγούρα γνέφει προς τα κάπου, ενώ κοντά της βρίσκεται ένα μαύρο σύννεφο, που σαν κύμα είναι έτοιμο να την καταπιεί. Ίσως αυτό το σύννεφο να συμβολίζει το μέλλον. Τα τελευταία χρόνια ήταν αρκετά δύσκολα για την ανθρωπότητα, η πανδημία και η κλιματική αλλαγή έχουν κάνει τη ζωή δύσκολη για πολλούς ανθρώπους και αφόρητη για ακόμα περισσότερους. Πρέπει να πάρουμε όλοι σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον του όμορφου πλανήτη μας, αλλά και για εμάς τους ίδιους. Αυτό το έργο έχει να κάνει με την ανησυχία και την αβεβαιότητα του να ζεις υπό τέτοιες συνθήκες, σε μια καθημερινότητα όπου τα άσχημα νέα έχουν γίνει πλέον σταθερά. Έχει όμως να κάνει και με την αισιοδοξία της αλλαγής και της ελπίδας, κάτι που πιστεύω ότι είναι εγγενές στην ανθρώπινη φύση.»

- Σοφία Στεβή

Η Σοφία Στεβή σε 208 λέξεις

Η Σοφία Στεβή δημιουργεί ζωγραφικά έργα, γλυπτά, εγκαταστάσεις και artist books – αινιγματικές, ονειρικές συνθέσεις, όπου η γυναικεία κατά βάση σεξουαλικότητα βρίσκει απενοχοποιημένες μορφές έκφρασης, ανοιχτές σε πολλαπλές ερμηνείες.

Με αναφορές και έμπνευση από την ποίηση, τη φιλοσοφία και τα ψηφιακά μέσα, στήνει το εικαστικό της σύμπαν με δυναμικές, χειρονομιακές πινελιές από ιαπωνική μελάνη και «κουφετί» χρώματα, που παραπέμπουν στον ρευστό κόσμο ενός ανυπότακτου, θραυσματικού animation.

Σπούδασε στη Σχολή Βακαλό Art & Design στην Αθήνα και στο Central Saint Martins College στο Λονδίνο και έχει παρουσιάσει τη δουλειά της σε πολλές ομαδικές και ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Συγκεκριμένα, το 2017 πραγματοποίησε την πρώτη της ατομική έκθεση στην αθηναϊκή γκαλερί The Breeder, ενώ έργα της φιλοξενήθηκαν το 2018 στο BALTIC Centre for Contemporary Art στο Γκέιτσχεντ της Μεγάλης Βρετανίας, το 2019 στην Pippy Houldsworth Gallery στο Λονδίνο και, πιο πρόσφατα, το 2021, στην γκαλερί Alma Zevi (πλέον Paterson Zevi) της Βενετίας, όπου επέλεξε να παρουσιάσει δουλειά μικρότερης κλίμακας, ζωγραφισμένη σε μια ήσυχη παλέτα από τονικότητες που κυμαίνονται ανάμεσα στο άσπρο και στο μαύρο.

Η Σοφία Στεβή είναι μία από τις εικαστικούς που παρουσίασε το New Museum της Νέας Υόρκης στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, μέσα από την έκθεση «The Equilibrists» (2016).

Η Στέγη στην πόλη. Συναντήσεις με σύγχρονους Έλληνες καλλιτέχνες στους τοίχους των πολυκατοικιών.

Ο πολιτισμός βγαίνει και πάλι από τη Στέγη και διατρέχει την πόλη. Κατεβαίνει στο κέντρο της Αθήνας, βάζει χρώμα στους τοίχους της και υπερασπίζεται το αστικό τοπίο ως κάτι διαχρονικό. Η Αθήνα είναι η πόλη μας και την αντιμετωπίζουμε σαν αυτό που είναι: έναν ζωντανό οργανισμό γεμάτο ενδιαφέρουσες συναντήσεις, γεμάτο ανθρώπους που με τη δουλειά τους αλλάζουν δρόμους ή γειτονιές, καθένας με τον τρόπο του – μια περιοχή που εξελίσσεται διαρκώς, ανανεώνεται και αναζητά απαντήσεις σε διαχρονικά ερωτήματα. Και γι’ αυτό την εξερευνούμε καθημερινά. Κάθε χρόνο, μέσα από αναθέσεις και επιτόπιες καλλιτεχνικές παρεμβάσεις στον δημόσιο χώρο του κέντρου της Αθήνας, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση αναζητά μέρη στα οποία η τέχνη μπλέκεται με την καθημερινότητα. Μέσα από μια σειρά έργων που διαπερνούν τις πολυκατοικίες, σπουδαία έργα σύγχρονων Ελλήνων εικαστικών αναγεννιούνται σε μεγάλη κλίμακα. Η αρχή έγινε με το «Φιλί» του Ηλία Παπαηλιάκη στην πλατεία Αυδή στο Μεταξουργείο. Τώρα η Στέγη παρουσιάζει το «Κύμα/Γνέψιμο» της Σοφίας Στεβή στην πλατεία Μαβίλη. Και θα υπάρξει συνέχεια.«Το Ίδρυμα Ωνάση προτείνει μια σειρά έργων για να ακουμπάμε και να ξεκουράζουμε το βλέμμα μας. Έργα παρηγορητικά που έρχονται ως παύση. Σε γειτονιές που έχουν ανάγκη από ανάσες. Έργα που δεν λειτουργούν μόνο διακοσμητικά, αλλά εγείρουν συναισθήματα και συζητήσεις, που έρχονται για να φωτίσουν κόγχες και σημεία τα οποία ίσως να μη προσέχαμε ποτέ. Έργα σύγχρονα που συντονίζονται με το παρόν. Άλλωστε, αυτό σημαίνει σύγχρονος πολιτισμός. Πολιτισμός συγχρονισμένος με τους καιρούς, τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας.»

- Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Διευθύντρια Πολιτισμού του Ιδρύματος Ωνάση

Συντελεστές:

Σοφία Στεβή, ζωγράφος
Οργάνωση Παραγωγής Ιδρύματος Ωνάση: Μαρία Βασαριώτου
Εκτέλεση Παραγωγής: UrbanAct
Υλοποίηση: Same84
Ανάθεση & Παραγωγή: Ίδρυμα Ωνάση