Θανάσης Δεληγιάννης και Γιάννης Μιχαλόπουλος: Margaroni Residency

Πηνελόπη Γερασίμου

Ανάμεσα στο παραδοσιακό πανηγύρι της επαρχίας, το υπόγειο κλαριντζίδικο και το κέντρο διασκέδασης της Αθήνας βρίσκονται οι ζωές, οι φωνές και η φαντασία των παραδοσιακών μουσικών, αλλά κι ενός ολόκληρου κόσμου που συμπορεύεται. Πώς εξελίσσεται το ελληνικό πανηγύρι ανά τα χρόνια; Ο διεπιστημονικός καλλιτέχνης, σκηνοθέτης και συνθέτης Θανάσης Δεληγιάννης και ο δραματουργός και φιλόλογος Γιάννης Μιχαλόπουλος ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2022 το Margaroni Residency.

«Διερευνώντας την πρόθεση αλλά και την ίδια τη χειρονομία της έκφρασης, ξεκινήσαμε δοκιμάζοντας τις λειτουργίες κάθε υλικού ξεχωριστά αλλά και μαζί. Με το φως μιας νέας συνθήκης, ξανακοιτάμε την παλιά αλλά και την πρόσφατη ανάμνηση από την επαρχία, το πανηγύρι και το αγροτικό τοπίο.»

Θανάσης Δεληγιάννης και Γιάννης Μιχαλόπουλος
Με αυτό το ερευνητικό τους πρότζεκτ, έχουν στόχο τη μελέτη του μουσικού πολιτισμού στην ελληνική περιφέρεια, αλλά και μια νέα κατανόηση της εξέλιξης και της πρόσληψής του τις δεκαετίες του ‘70 και του ‘80. Με την αναδρομή στη ζωή μιας παραδοσιακής τραγουδίστριας ως case study, της Κικής Μαργαρόνη η η οποία έδωσε το όνομά της και στον τίτλο του residency, ξεκίνησαν μια δημιουργική συναρμολόγηση πολυμεσικού υλικού, πραγματοποιώντας εκδρομές στο Ξηρόμερο και τη Θεσσαλία. Ηχογράφησαν, κινηματογράφησαν, έψαξαν, βρήκαν και δοκίμασαν απαντήσεις σε ερωτήματα για τη γυναίκα, την εργασία με ρυθμούς εποχικούς, το αγροτικό τοπίο της επαρχίας. Μετά το αλλιώτικο πανηγύρι που έστησαν με το ΕΝΑ ΕΝΑ στον Εκθεσιακό Χώρο -1 της Στέγης, τον Νοέμβριο του 2021, οι καλλιτέχνες και ερευνητές επιστρέφουν ως Onassis AiR Fellows έως τον Μάιο του 2023.

Ολόκληρο τον Νοέμβριο του 2022, η δημιουργική ομάδα του Margaroni Residency «κατοίκησε» στο κτίριο της οδού Λεγάκη. Μετά την έρευνα που έκαναν σε Αιτωλοακαρνανία, Θεσσαλία και Πρέβεζα, προσπάθησαν, μαζί με μια διευρυμένη ομάδα συνεργατών, να κατατάξουν και να εξερευνήσουν το υλικό που συνέλεξαν στις καλοκαιρινές αποστολές.

Βίντεο, συνεντεύξεις, φωτογραφίες, ηχογραφήσεις πεδίου, χάρτες, βιβλία, δίσκοι, κασέτες, δομικά υλικά και ένα γεωργικό μηχάνημα εγκαταστάθηκαν στον χώρο της Λεγάκη για να αποκαλύψουν μέσα από πρακτικές δοκιμές και πειράματα δράσεων τις κοινές δυναμικές τους.

Η εμπειρία και η πρόθεση της δημιουργικής ομάδας μπήκαν σε διάλογο με τα εκφραστικά εργαλεία μιας ομάδας καλλιτεχνών και θεωρητικών και δοκίμασαν αποσπάσματα του υλικού σε μια πρώτη απόπειρα σύνθεσης μέσα από σκηνικές δράσεις, ακολουθίες ήχου, βιντεοεγκαταστάσεις, συζητήσεις κ.ά.

Γιώργος Κυβερνήτης

Αφού επισκέφθηκαν τα αποκριάτικα έθιμα στη Βόρεια Ελλάδα τον Φεβρουάριο του 2023, οι δύο καλλιτέχνες σχεδίασαν ένα δεύτερο εργαστήριο μεγάλης κλίμακας, το οποίο θα ολοκλήρωνε το Margaroni Residency. Κατά τη διάρκεια του Απριλίου και του Μαΐου, «εγκαταστάθηκαν» για άλλη μια φορά σε έναν άλλο πρώην βιομηχανικό χώρο - το κτίριο της οδού Ύδρας. Εκεί, ολόκληρη η ομάδα πέρασε εβδομάδες για την επανασύνθεση των ευρημάτων του πρώτου εργαστηρίου, τη διεξαγωγή νέων καλλιτεχνικών δοκιμών και τη δημιουργία νέου υλικού, ενώ συνέχισαν να πειραματίζονται πάνω σε υβριδικές μορφές: βιωσιμότητα, επιτελεστικότητα, μουσική και ηχητικός σχεδιασμός, σύνθεση και δραματουργία, εγκατάσταση, site-specificity, στοιχεία ντοκιμαντέρ.

«Για αυτή τη μέθοδο έρευνας στο καλλιτεχνικό πεδίο, το στάδιο του ελεύθερου πειραματισμού μας είναι αναγκαίο. Σε ένα κτίριο που περιμένει να μεταμορφωθεί, δοκιμάσαμε εάν μπορεί να χωρέσει σε αυτό ένας κόσμος που έρχεται από μακριά, φέρνοντας ήχους, εικόνες, αντικείμενα, περίεργες συνδέσεις και απουσίες».

Θανάσης Δεληγιάννης και Γιάννης Μιχαλόπουλος

Φωτογραφία: Πηνελόπη Γερασίμου

Η ομάδα

Θανάσης Δεληγιάννης και Γιάννης Μιχαλόπουλος (Artists in Residency - Σκηνοθέτες)

Καλλιτεχνικοί συνεργάτες:
Έλια Καλογιάννη, Γιώργος Κυβερνήτης, Κώστας Χαϊκάλης, Φωτεινή Παπαχριστοπούλου
Κωνσταντίνος Μαργκάς (τεχνικός φώτων)

Performers:
Νατάσα Τσακηρίδου, Λίνα Αλατζίδου, Δάφνη Νικολάου, Χριστίνα Κεμανετζίδου (τραγούδι)
Σπύρος Ρακής Νικολάου (κλαρίνο)
Γιάννης Ζαρίας, Χρήστος Δαλιάνης (βιολί)
Δημήτρης Τίγκας (κoντραμπάσο)
Σταμάτης Πασσόπουλος (πλήκτρα)

Καλλιτεχνικοί σύμβουλοι:
Σοφία Καρακάντζα, Μιράντα Τερζοπούλου, Τάσος Κουκουτάς, Jeph Vanger

Τεχνικοί και ομάδα παραγωγής:
Σταύρος Νικολακόπουλος (τεχνικός διευθυντής)
Κωνσταντίνος Μάργκας (τεχνικός φωτών)
Δανάη Belosinof (βοηθός παραγωγής Ι/Ο)

Παραγωγή Ι/Ο, σε συνεργασία με:
Lefou productions (Εργαστήριο στην οδό Λεγάκη)
TooFarEast (Εργαστήριο στην οδό Ύδρας)