Τάσος Γκαϊντατζής: Ένα φωτογραφικό πρότζεκτ

Επαναλήψεις αναπνοών, νοημάτων και κραυγών, κυκλικά αποφθεύγματα, ιδιωματισμοί και λέξεις με νοήματα που ξεφεύγουν από τη γλώσσα, ενστικτώδεις ήχοι, καθαρτικές σωματικές χειρονομίες, τελετουργικοί χοροί, αλλόκοτες προετοιμασίες, υπερβολικές, αποκλειστικές πρακτικές συντροφικότητας, τουλάχιστον για τους περισσότερους από εμάς, εμάς τους ανθρώπους – όλα είναι ιερά.

Η έρευνα του Γκαϊντατζή προκύπτει από μια σειρά φωτογραφικών ντοκουμέντων που λαμβάνουν χώρα σε διάφορα χωριά της Βόρειας Ελλάδας, αλλά λειτουργεί ως μια σειρά από μεταφορές και κινήσεις προς αυτό που δεν αποκαλύπτεται. Οι φωτογραφίες του μιλούν για τις τελετουργίες ως έναν τρόπο να βρίσκεσαι στον χρόνο αλλιώς, ως ένα μέσο απελευθέρωσης της ετερότητας ενσωματώνοντάς την, επιτρέποντάς της να καταλάβει κάθε κύτταρο των σωμάτων μας.

Μέσα από μια σειρά φωτογραφιών, το πρότζεκτ του στοχεύει να μεταγράψει ό,τι εσκεμμένα παραμένει πρωτόγονο, προκειμένου να αλλάξει τη ροή του ρεύματος – να επαληθεύσει την απουσία μιας ιστορίας που δεν έχει ποτέ γραφτεί, αρχειοθετηθεί ή διδαχθεί συστηματικά. Το βλέμμα του γίνεται ένας φόρος τιμής σε όσους είναι πρόθυμοι να απορροφήσουν και να απορροφηθούν από την αναταραχή, να βρουν τη συλλογική ελευθερία, να συναντηθούν με το εκστατικό και να το αφήσουν να τους κυριεύσει, να τους συγκινήσει, να τους τραυματίσει – ένα διαβατό μνημείο για τις κοινότητες που διατηρούν σθεναρά και ενεργοποιούν τον φόβο του αγνώστου και συμφιλιώνονται με αυτόν.

Το έργο του Γκαϊντατζή ακολουθεί τον ρυθμό των υποκειμένων που καταγράφονται, υποκειμένων που μπορούν να προσεγγιστούν μόνο α-ρυθμικά, καθώς αντιστέκονται στους φωνητικούς κανόνες και μετατρέπουν τα σώματά τους σε πνεύματα, αλλά μόνο προσωρινά. Το τυπολογικό του αρχείο δημιουργεί μια θύελλα, έναν ναό αυτής της άλλης πραγματικότητας, που ανασκαλεύει όλους τους πόνους, τους ψαλμούς και τις θλίψεις του κόσμου, υποκύπτοντας στο πλεονέκτημα του ζώου και λατρεύοντας την κυριαρχία της φύσης.

Καταγράφοντας τις αμνιακές διεργασίες και τις ζωές και τις μετεμψυχώσεις αυτών των πολύπλευρων τελετών, το έργο του Γκαϊντατζή κοιτάζει (μέσα από) τις παρεκτροπές. Μέσα από καλλιτεχνικές και θεματικές αποφάσεις, οι μάσκες, τα σκηνικά, τα απομεινάρια και τα ερείπια αντιμετωπίζονται ως έμψυχα όντα, ως οντότητες των οποίων ο ψυχισμός γίνεται κατοικία για ό,τι διαφορετικά θα παρέμενε απαρατήρητο.

Ιωάννα Γερακίδη, Δεκέμβριος 2022