Επιτύμβιον Aντιόχου, βασιλέως Kομμαγηνής
Μετά που επέστρεψε, περίλυπη, απ’ την κηδεία του,
η αδελφή τού εγκρατώς και πράως ζήσαντος,
του λίαν εγγραμμάτου Aντιόχου, βασιλέως
Κομμαγηνής, ήθελ’ ένα επιτύμβιον γι’ αυτόν.
Κι ο Εφέσιος σοφιστής Καλλίστρατος —ο κατοικών
συχνά εν τω κρατιδίω της Κομμαγηνής,
κι από τον οίκον τον βασιλικόν
ασμένως κ’ επανειλημμένως φιλοξενηθείς—
το έγραψε, τη υποδείξει Σύρων αυλικών,
και το έστειλε εις την γραίαν δέσποιναν.
«Του Aντιόχου του ευεργέτου βασιλέως
να υμνηθεί επαξίως, ω Κομμαγηνοί, το κλέος.
Ήταν της χώρας κυβερνήτης προνοητικός.
Υπήρξε δίκαιος, σοφός, γενναίος.
Υπήρξεν έτι το άριστον εκείνο, Ελληνικός—
ιδιότητα δεν έχ’ η ανθρωπότης τιμιοτέραν·
εις τους θεούς ευρίσκονται τα πέραν.»
Επιμέλεια Γ. Π. Σαββίδη. Τα Ποιήματα, Τ. Β’ 1919 - 1933, Ίκαρος 1963
Μεταφρασεις σε αλλες γλωσσες
Cuando volvió de sus funerales, abrumada de tristeza,
la hermana del, en vida, prudente y manso,
doctísimo Antíoco, soberano
de Comagene, quiso para él un epitafio.
Y Calístrato, sofista de Efeso —residente
a menudo en el pequeño estado de Comagene
y huésped grato y reiterado
de la casa real—
lo escribió, según indicaciones de cortesanos sirios,
y a la vieja dama lo envió.
«De Antíoco, rey benefactor,
honrad dignamente, pueblo de Comagene, su gloria.
Prudente fue su gobierno de esta tierra.
Fue justo, sabio, valiente.
Fue además eso tan excelso: griego.
No cabe atributo más honroso a la humanidad;
lo que por cima de eso haya, está en los dioses.»
Cavafis, C. (2023). Ciento cincuenta y cuatro poemas (P. Bádenas de la Peña, traducción e introducción). UMA Editorial.
Αναγνωρισμένα